Tekst Vanessa Strijbosch
Foto Fleur Nooteboom
Adelborsten mee met Stad Amsterdam
‘We hebben kennis gemaakt met een compleet andere tak van zeemanschap’
Na 1,5 jaar droge theorie in leslokalen konden de sergeant-adelborsten Marijn Bard, Daan Sikkes en Armin Harms plus korporaal-adelborst Arjan Eertink niet wachten om weer het ruime sop te kiezen. Dat ze vervolgens hun nautische kennis mochten beproeven aan boord van de clipper Stad Amsterdam, was een krent in de pap. Voor hun Voortgezette Bedrijfs Introductie (VBI) stapten de 4 adelborsten aan boord van de driemaster. “De vellen hingen aan onze handen.”
Het viertal kwam onlangs terug in Nederland. Op hun thuisbasis, het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) in Den Helder, praten ze enthousiast over de bijzondere zeilreis. Demonstratief leggen ze hun handen op tafel. Die laten de sporen zien van 2 weken ouderwets bikkelen aan dek. “We deden dingen die we nog niet eerder hadden gedaan. Zo sta je ineens met 4 man aan een zeil te trekken of ben je een loodsladder in elkaar aan het knopen.”
Als VIP aan boord
Eind maart stapten de adelborsten in de Mexicaanse havenstad Cabo San Lucas aan boord van de clipper voor de 2.180 mijl lange zeilreis naar Panama Stad. De ontvangst verraste hen. “We werden als een VIP verwelkomd. Onze tas werd zelfs aan boord getild. Dat gaat bij onze marine wel anders.” Voor de vaste bemanning was de komst van de adelborsten overigens net zo vreemd: “Zij krijgen vooral gasten aan boord die niet volledig meedraaien in de werkzaamheden. Wij waren daar als trainees en kregen ook een takenboek mee.”
Trekken aan lijnen
Meevaren met een tallship was wennen voor de jonge officieren in spe. “In het begin heb je geen idee wat je aan het doen bent. We zagen levensgrote zeildoeken en lijnen liggen. We werden overal heen gestuurd. Zo kregen we een lijn in onze handen gedrukt en begonnen we er maar direct aan te trekken. Na wat uitleg begrepen we het nut van de lijn. Na een tijdje leerden we wat er voor nodig was om een zeil te zetten. Aan het einde van de reis lukte het zelfs bijna om het zelfstandig te doen.”
Roest bikken
De adelborsten liepen de wacht mee en kregen verschillende taken en opdrachten. Dat betekende 4 uur op, 8 uur af en vervolgens 4 uur onderhoudswacht. “We stonden dus 12 uur aan dek. Het was fysiek behoorlijk zwaar. Ook met 35 graden roest bikken, viel niet mee.” In de masten klimmen, was sowieso grensverleggend. “De hoogste was 50 meter. Je hangt letterlijk aan 1 kabel en moet je aan van alles om je heen vastgrijpen.”
‘Je hangt letterlijk aan 1 kabel en moet je maar aan van alles om je heen vastgrijpen’
Goed ingespeeld
Was deze zeilervaring een eyeopener voor de toekomstige zeeofficieren? “Normaal gesproken staan wij vooral binnen op de brug. Aan boord van de clipper krijg je veel meer mee van het echte varen, van de oceaan. We hebben kennis gemaakt met een compleet andere tak van zeemanschap. Ze zijn er met zo weinig man en doen zo veel aan boord. Ze waren ontzettend goed op elkaar ingespeeld. Eigenlijk zouden alle adelborsten dit een keer moeten meemaken.”
Of meevaren met een tallship straks een standaard onderdeel wordt van de VBI is nog de vraag. Dit was een try-out. De Nederlandse Defensie Academie gaat overwegen of er een vervolg komt.
Stad Amsterdam
De clipper Stad Amsterdam is een driemaster met stalen romp, die vanaf 2000 onder Nederlandse vlag vaart. De ontwerper liet zich inspireren door een koopvaardijschip uit de 19e eeuw. Het imposante zeilschip heeft een wisselende bemanning en bevaart de wereldzeeën als opleidings- en charterschip. Daarnaast neemt de Stad Amsterdam ook deel aan regatta’s en zeilshows.
