Tekst RITM Jessica Bode
Foto Jord Verheij en video: AOO Richard Frigge

NLMARSOF traint Afrikanen bij Dakar

Dat een element uit de Netherlands Maritime Special Operations Forces (NLMARSOF) van het Korps Mariniers jaarlijks afreist naar Afrika om tijdens de oefening Flintlock lokale troepen te trainen, is niets nieuws. Maar dat het voor het eerst in het maritieme domein plaatsvindt wel.

Boarden op zee blijkt hoogtepunt

“Ja mooi; daar ligt immers onze specialiteit”, vertelt troopcommander kapitein der mariniers JP. “De Senegalezen zijn op zoek naar verdiepende, maritieme, kennis en wij leren beter training geven en het land en de cultuur kennen. Een win-winsituatie. Bovendien is het bieden van military assistance een van de pijlers van ons optreden.”

Partnerlanden weerbaarder maken

De opleiding in het relatief veilige Dakar is onderdeel van Flintlock. Die oefening wordt al 12 jaar lang door de Amerikanen geleid. Nederland levert sinds 2007 een bijdrage. Met nog 26 andere landen worden Afrikaanse partnerlanden weerbaarder gemaakt tegen regionale dreigingen, zoals extremisme, mensen-, wapen- en drugssmokkel.

De trainingen vonden vorige maand plaats in en rond de haven van de drukke en stoffige stad Dakar. Overal lopen, hangen en slapen mensen. Het verkeer is een chaos. Als het niet snel genoeg gaat op een rotonde, rijden bestuurders er gewoon recht overheen. Auto’s die decennia geleden in Nederland werden afgeschreven, krijgen hier een nieuw bestaan. De meeste inwoners spreken geen woord Engels, maar met handen en voeten kom je een eind. 

De Afrikaanse special forces krijgen onder meer sniper- en medische lessen.

Impuls

In 2 weken tijd kunnen de kikvorsmannen de 45 militairen van de Forces Spéciales de la Marine Sénégalaise uiteraard niet alles aanleren. “Maar ze krijgen wel een impuls”, benadrukt JP. Veel kennis is overgedragen. Bijvoorbeeld hoe je moet aanhouden, fouilleren, maar ook schieten en wat te doen met krijgsgevangenen.

“Tegelijkertijd vergroten we hun medische kennis”, benadrukt operator Pim. “Ze weten meestal wel wat ze moeten doen bij bijvoorbeeld shock, reanimatie of een slagaderlijke bloeding, maar er zit geen logica in. Daarom leren we ze te handelen volgens een praktisch schema, zoals wij dat zelf doen.”

Forces Spéciales de la Marine Sénégalaise

Sinds ruim een jaar heeft de marine in Senegal een speciale eenheid, de Forces Spéciales de la Marine Sénégalaise. Deze is voor Afrikaanse begrippen erg goed getraind en draagt ook bij aan missies elders op het continent, zoals in Mali.

Een Senegalese militair krijgt instructie van een operator.

Capaciteit niet groot

Het hoogtepunt voor de Senegalese strijdkrachten is het boarden op zee. Dit wordt in eerste instantie geoefend met een afgeschreven schip op de Admiral Faye Gassame Base Navale. Het vaartuig had een paar jaar geleden een relatief kleine motorstoring, maar er was geen geld voor herstel. Nu is het zo vervallen dat een opknapbeurt niet eens meer mogelijk is.

De capaciteit van de Senegalezen is sowieso niet erg groot. Er is simpelweg geen geld. Soms kan er dankzij schenkingen toch iets worden aangeschaft. De redelijk nieuwe patrouillevaartuigen Kedougou en Fouladou zijn hiervan het voorbeeld.

De eenheid maakt zich op voor een oefening boarden op zee.

Alle begin is moeilijk

De Afrikaanse special forces leren hoe ze verschillende typen schepen kunnen overmeesteren, bijvoorbeeld na een kaping. Dat blijkt nog niet zo gemakkelijk. Bij het eerste scenario worden met verfpatronen meer gijzelaars neergeschoten dan gered. Alle begin is moeilijk. Als de mannen een paar dagen later dezelfde oefening doen, maar dan midden op de Atlantische Oceaan, gaat het beter.

Een paar zeemijl uit de kust is enkele maanden geleden het schip Orango uit Tanzania gestrand. De motor hield er plots mee op. Terwijl er al wekenlang reparaties worden uitgevoerd, vormt het schip levensecht oefenmateriaal. De Senegalezen moeten het schip vol piraten naderen met een soort FRISC’s en ongezien aan boord komen. De kapitein is gegijzeld en moet gered worden.
 

Gas geven

Het varen met de snelle boten in de metershoge golven blijkt al een hele opgave. Laat staan het stilliggen naast het schip. De lokale special forces kennen eigenlijk maar één stand en dat is vol gas geven. “Dat moeten we ze echt afleren, anders maak je geen schijn van kans en is het materieel zo kapot”, reageert een van de operators.

Uiteindelijk bevestigen de militairen een speleoladder aan de reling van het schip en klauteren omhoog. De piraten worden alsnog overmeesterd en de gijzelaar in goede gezondheid gered. Wel zijn er verschillende gewonden. Dat komt goed uit, want nu kunnen de medische lessen direct in praktijk gebracht worden. 

‘We hebben de Nederlandse mariniers nodig’

Snel en realistisch

Voor het gastland zijn de 2 weken zeer waardevol. Tolk Momo vertelt namens de militairen: “De scenario’s zijn snel en realistisch. Bovendien behandelen we zaken die we niet eerder geleerd hebben. We zijn gemotiveerd en enthousiast om beter te worden en daar hebben we de Nederlandse mariniers voor nodig.” 

Actie op het Tanzaniaanse schip Orango.