03

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 02 | 2014

Missie Mali

Tekst Arno Marchand
Foto Louis Meulstee

Logistiek vormt rode draad voor VN-uitzending Minusma

Vorig jaar namen moslimextremisten het noorden van Mali in bezit. Het Franse leger drong ze grotendeels terug, maar nog steeds dreigen aanslagen en ontvoeringen. In maart vertrekken 368 Nederlandse militairen naar Mali als onderdeel van de missie van de Verenigde Naties Minusma. Het doel daarvan is het tegengaan van terrorisme en rust brengen in het land. Nederlandse militairen gaan in Mali voornamelijk inlichtingen verzamelen. Dat kan onder andere met de Apache die er natuurlijk ook is voor de bescherming van de militairen op de grond.

Bij een operatie zo ver van huis, vormt logistiek de rode draad. ‘Is dat niet goed voor elkaar, dan doet het Apache-detachement niets,’ zegt vlieger majoor Jorrit, Ops officier van het 301 Squadron. Het Defensie Helikoptercommando (DHC) is dan ook al een paar maanden bezig met de voorbereidingen. Jorrit: ‘Dit is dan ook zeker geen uitzending van het 301 Squadron alleen. Het hele DHC werkt hieraan mee, met veel kleine – individuele – en grote bijdragen van de rest van het Commando Luchtstrijdkrachten. Leeuwarden levert bijvoorbeeld de Force Protection, de bewaking en beveiliging van ons detachement.’

x
Nederland-Mali is een afstand van – hemelsbreed al – ruim vijfduizend kilometer. 35 speciale voertuigen en 113 containers gaan per schip naar Senegal...
x
...en daarvandaan verder, deels per trein en deels per vrachtwagen.In de praktijk drie weken varen en twee weken rijden. Foto’s: Herman Zonderland

Zelfstandig

De logistieke lijn speelt vooraf, tijdens en natuurlijk ook na de uitzending dus een grote rol. ‘Alle materiaal krijgt eerst een grote beurt. Dan kunnen we in Mali twee jaar vooruit met daar alleen minimaal onderhoud’, geeft majoor Piet Noordenbos aan. Als Hoofd Kantoor Operationele Logistiek van de Staf DHC is hij de logistieke planner voor deze operatie. ‘We komen in een woestijn terecht waar de genie van de landmacht momenteel een kamp opbouwt. We kunnen in Gao straks volledig zelfstandig opereren, maar de VN is ook aanwezig op het vliegveld. In overleg met hen wachten we totdat het basiskamp klaar is, want de omgeving is vijandelijk. Dan, voor de ontplooiing, brengen we een havendetachement in voor het lossen van het schip en een opbouwdetachement voor de helikopters. Tijdens de uitzending bestaat het Apache-detachement uit 95 personen en het Joint Support Detachement uit 23.’

Sensoren

Belangrijke ‘wapens’ van de Apache zijn de sensoren. Bovenop de neus zit de Pilot Night Vision Sensor, kortweg ‘pinvis’ genoemd. Deze geeft de vliegers zicht in de nacht. Voorop de neus van de helikopter zit de Modernized Target Acquisition Designation Sight, een electro-optisch vuurleidingssysteem met daarin: * Infraroodcamera voor dag en nacht * videocamera voor dag * laser-doelaanwijzer en ontvanger Beide systemen samen heten ook wel Arrowhead.

Kanon

Onder de neus hangt het 30 millimeter kanon, gekoppeld aan de helm van de vliegers. Daarmee kunnen ze vuursteun uitbrengen waarnaar ze kijken. Vlak voor het kanon steekt een cable cutter naar beneden. Ook op andere plaatsen zoals op het landingsgestel en bovenop de cockpit zitten deze ‘messen’. Mocht het voorkomen dat vliegers tijdens een vlucht (hoogspannings-)kabels niet zien, dan snijden de cable cutters de draden door.

Bewapening

Iedere vleugel heeft 2 wapenophangpunten aan de onderzijde. Meest gebruikelijk is een combinatie van 8 Hellfires tegen grote(re) doelen zoals tanks, en 2 houders voor ieder 19 ongeleide raketten tegen kleinere doelen of juist een groter oppervlak. Aan de ophangpunten aan de zijkant dragen Nederlandse Apaches meestal het AMASE-zelfbeschermingssysteem.

Motoren en bereik

• Motoren: 2 General Electric T700-GE-70IC, links en rechts identiek • Vermogen: continu 1.685 pk per motor; maximaal 1.765 pk (bij vliegen op 1 motor) • Kruissnelheid: 222 kilometer per uur, maximaal 366 kilometer per uur • Vliegbereik: afhankelijk van de missie 460-485 kilometer of 2,5 uur. Per extra brandstoftank (maximaal 4 onder de vleugel, maar dan geen bewapening) ruim 300 kilometer meer.

Bemanning

Twee personen: achterin de vlieger, voorin de pilot-in-command (gezagvoerder) die tevens de wapens bediend. Posities zijn uitwisselbaar, dus beide personen kunnen elkaars taak uitvoeren.

Zelfbescherming

• Aircraft Survivability Equipment (ASE): detectoren op diverse plaatsten op de romp tegen laser- en radaraanstraling • Infrarood jammer: ‘spiegelbol’ boven op romp – stoort het hittepatroon van de helikopter • Laser warning receiver: geeft waarschuwing bij aanstraling door een laser • Chaff dispenser, aan linkerzijde van de staartboom: schiet metaalstrookjes af die het radarbeeld verstoren • AMASE: detecteert hittezoekende raketten en reageert met het afschieten van flares die raketten misleiden

Onderhoud

In Mali zorgen 18 man in 2 shifts voor het Apache-onderhoud en planning daarvan. Die werken zoveel mogelijk in de koelere avond en nacht. ‘Zomers is het in Mali rond de vijftig graden’, zegt eerste luitenant Rob Peters, Hoofd Onderhoud Apache van het 301 Squadron. ‘Na acclimatisatie kunnen we dat wel aan hoor. Ongeveer een maand na aankomst is een Clamshell shelter beschikbaar, maar ook daarin wordt het erg heet. Alles moet je met handschoenen aanpakken, anders verbrand je.

Service-lijnvoertuig

Eén van de speciale voertuigen is deze vierwielaangedreven vrachtwagen. Het beschikt over een: • Vrachtruim voor gereedschap • Stikstofsysteem voor schokbrekers en hydraulische systemen • 24 en 220 volt aansluitingen en een lichtmast • Waskar voor de motoren met 200 liter water en 200 liter zeepoplossing

Trappelen

‘Met dat personeel kunnen we een compleet vliegveld voor de Apaches inrichten en draaiend houden’, geeft Jorrit aan. ‘Daarvoor gebruiken we onze ervaring van vorige uitzendingen en oefeningen als TAC Blaze. We vinden het heel normaal om zo te opereren, maar dat komt omdat we al jaren zo trainen. Daarom is dat zo belangrijk, dat blijkt nu maar weer eens.’ De primaire wapens van de Apache zijn de sensoren. ‘Wij kunnen heel goed in korte tijd een groot gebied bekijken en in het uiterste geval natuurlijk onze wapens inzetten.’

De afgelopen jaren is het DHC continue uitgezonden. Cougars, NH90, en nu gaan de Apaches weer. ‘En daar zijn we ook voor. We zijn een expeditionair bedrijf. Het klinkt wat blasé, maar de mannen staan te trappelen om in het belang van Nederland, in dit geval in Mali, weer aan de slag te gaan.’

x
De Apaches vliegen naar verwachting begin april, waarschijnlijk per Antonov An-124, naar Bamako in Mali. Daarvandaan gaan ze op eigen kracht naar Gao. Foto: Jimmy van Drunen