Purple NECtar X Innovation in Defence breekt records

Tekst Evert Brouwer
Foto Frank van Beek

Meer bezoekers, meer innovaties

Purple NECtar X Innovation in Defence is de afgelopen jaren uitgegroeid van een waardevolle oefening (Purple NECtar) tot een tweedaags kennis en innovatie-evenement van internationale allure.

Rond het thema ‘Innovate, Integrate, operate’ (innoveren, integreren en opereren) presenteerden 110 innovatieve bedrijven, kennisinstellingen, organisaties en interne Defensie-afdelingen hun oplossingen en technologieën. In 2 dagen tijd bezochten ruim 3.700 bezoekers Purple NECtar X Innovation in Defence 2025.

Drie personen in militair uniform bespreken een wit, gevouwen voorwerp. Op de achtergrond toont een scherm met ‘Surgical precision with military discipline’ en hexagonale afbeeldingen. — Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim (rechts) en Commandant COMMIT vice-admiraal Jan Willem Hartman (links) laten zich informeren over innovaties bij de Militaire Geneeskunde.

“Niet eerder bepaalde innovatie het verloop van de strijd zó direct en nadrukkelijk als nu in Oekraïne”, zei Commandant der Strijdkrachten generaal Eichelsheim bij de opening. Het evenementencentrum Hart van Holland in Nijkerk stroomde beide dagen vol om te zien welke innovaties nu en in de nabije toekomst onze krijgsmacht versterken en voor afschrikking zorgen. Of als het nodig is, het gevecht.

Drones, counterdrones, navigeren zonder GPS, robots, slimme materialen, kunstmatige intelligentie, kwantumtechnologie; het was te veel om op te noemen. Daarom een kort overzicht in foto’s van een aantal opmerkelijke vindingen en gebeurtenissen tijdens Purple NECtar X Innovation in Defence.

‘Deze samenwerking is uniek binnen de Europese defensie’

Boot uit de printer

Je kon er niet omheen tijdens Purple NECtar X Innovation in Defence: de zwarte gevaartes die uit de 3D-printer zijn gerold, zoals deze grote boot. Het bedrijf dat deze klus in slechts 8 dagen tijd klaarde is CEAD, gevestigd in Delft. Dat gebeurde in samenwerking met het Expertisecentrum Addittive Manufacturing van de Koninklijke Marine. CEAD richt zich op de ontwikkeling en productie van grootschalige 3D-printers. Met gebruik van thermoplastische composietmaterialen zijn daarmee inmiddels boten geprint tot circa 12 meter lengte, ontworpen voor zowel civiele- als defensietoepassingen. En dat vindt commandant COMMIT vice-admiraal Jan-Willem Hartman belangrijk: de zogenoemde dual use. CDS generaal Onno Eichelsheim was net als de bezoekers onder de indruk.

Een man in militair uniform met Nederlandse vlag op zijn mouw leunt op een grote, zwarte buis. Achter hem is een drukke beurs met stands en mensen.

‘Ieder woord van de Oekraïense Kateryna Chernohorenko is raak’

‘Ieder woord is raak’

Tijdens de openingsshow met ook speeches van de Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim en Commandant COMMIT vice-admiraal Jan Willem Hartman werd het muisstil. Niemand verliet de zaal tijdens de videoboodschap van de Oekraïense Kateryna Chernohorenko. Als voormalig vice-minister van Defensie van Oekraïne sprak zij over innovatie in oorlogstijd. “Door de oorlog in mijn land, laten we zien hoe de defensie van Europa eruit gaat zien. Niet alleen het eindproduct moet leidend zijn, maar de mogelijkheid om dat aan te passen”, betoogde zij. “Ieder woord is raak”, verzuchtte iemand in de zaal.

Een vrouw staat op een podium met fel licht, omgeven door een publiek. Ze praat over technologie die morgen al nutteloos kan zijn. Tekst verschijnt achter haar.

Bij de tijd

Natuurlijk zijn drones, 3D-geprinte voer- en vaartuigen en nieuwe technologieën als kwantum van groot belang en de blikvangers tijdens Purple NECtar X Innovation in Defence. Maar majoor Marnix bewijst dat ook iets kleins van levensbelang kan zijn: een gewoon horloge – commercieel van de plank – dat met enig vernuft kan uitgroeien tot een misschien wel onmisbaar attribuut voor de individuele militair.

Het begon met een project binnen de afdeling Trainings Geneeskunde/Trainings Fysiologie (TGTF) om de fysieke en mentale component bij militairen meetbaar te maken. Inmiddels is het initiatief internationaal opgepakt samen met Zweden en Frankrijk. “Dit is uniek binnen de Europese defensie. Het programma maakt het mogelijk innovatieve projecten gelijktijdig te contracteren met start-ups uit elk van de deelnemende landen”, zegt Fons (Directie Kennis & Innovatie, COMMIT), aanjager van de Joint International Innovation Accelerator. “Dit horloge en de sensoren moeten straks een militair uitrustingsstuk worden, waarmee je niet alleen kunt meten, maar ook informatie krijgt tijdens een operatie”, volgens majoor Marnix.

Een man in militair uniform praat met een andere man in het zwart. Hij houdt een klein voorwerp, een horloge, vast bij een stand met ‘Innovation Accelerator’ op de achtergrond.

Schaakmat

Kwantumtechnologie is nu al de toekomst. Bij de meeste mensen houdt de kennis van deze vooruitstrevende technologie op bij het woord kwantum. Om dat te veranderen is er EduQuation uit Eindhoven. Sjoerd (rechts op de foto) en een bevlogen team van studenten gaat langs scholen, bedrijven en kennisinstituten om op simpele wijze uit te leggen wat kwantum inhoudt. “Voor veel mensen is deze technologie ongrijpbaar en daarom misschien zelfs een beetje eng”, erkent Sjoerd. EduQuation introduceert kwantummechanica op een speelse manier met de hulp van bordspellen (foto), video- en een virtual reality-spellen, zoals een zelf ontworpen schaak-dobbelspel. “We willen met name kwantummechanika toegankelijker maken en de volgende generatie inspireren, zodat ze er al aan gewend zijn. We merken hier op Purple NECtar X Innovation in Defence dat degenen die onze kwantum gameroom betreden heel nieuwsgierig zijn.” En dat is belangrijk, want om in schaaktermen te blijven: wie straks niet meekomt in de wereld van kwantummechanica, staat schaakmat.

Vier personen zitten diep geconcentreerd om een tafel met een schaakbord vol metalen stukken. Op de achtergrond staat een scherm met vraagtekens.

Bouwen, bouwen, bouwen

Defensie heeft in de context van het evenement een zogeheten ‘challenge’ uitgeschreven voor drones. Anderhalf jaar geleden is het Dutch Drone Initiative (DDI), een community van zo’n 150 studenten aan de Technische Universiteit Delft, begonnen. “Maar niet alleen studenten van lucht- en ruimtevaarttechniek zoals ik. We willen juist zoveel disciplines hebben, want met alleen bouwen en vliegen heb je niet veel bij Defensie”, vertelt Marco van de DDI. “We bouwen onze drones zo goedkoop mogelijk, zo’n €500 per stuk, waarbij de software gemakkelijk is aan te passen.”

De Delftse club was tijdens Purple NECtar X Innovation in Defence flink in trek, want de workshop drone bouwen zat goed vol. “Halverwege de eerste dag waren de beschikbare toestellen al afgebouwd. We hadden capaciteit voor 24 man aan de tafel, er hadden zich 350 deelnemers aangemeld.”

De kracht van DDI zit in de samenwerking tussen de diverse disciplines van de TU. “Bouwen en vliegen is wat anders dan verschillende navigatiemodules bedenken of de snelheid en actieradius vergroten. Ook daar werken we aan.”

Mensen zitten aan een tafel vol met gereedschap en onderdelen. Een man in een wit shirt met een badge van de Kustwacht werkt geconcentreerd aan een klein apparaat.

‘Deze robot verlicht het takenpakket bij Objectbeveiliging’

Snuffelstage

Zo trek je wel de aandacht; een wagentje voorzien van flink wat sensoren dat door de hal rijdt. Met een bijbehorend waarschuwingsbord. Het project Roboguard van de Koninklijke Marechaussee is al een tijdje op weg. Het zelfstandig rijdende wagentje is in een jaar tijd van plan tot compleet voertuig ontwikkeld. Anne, hoofd Robolab bij de KMar weet wel wat-ie kan, maar de mogelijkheden voor de inzet zijn nog lang niet allemaal in beeld. “De Brigade Objectbeveiliging gaat ‘m nu op proef inzetten in een defensie-omgeving”, weet hij. Het zal voor de medewerkers wel een omslag betekenen, denkt ook projectmanager innovatie Marianne. “Het is de bedoeling dat deze robot in de toekomst onderdeel uitmaakt van het takenpakket bij Objectbeveiliging, zodat hun werk wordt verlicht.”