01

Dit artikel hoort bij: Materieelgezien 09

Pantserwielvoertuigen met kanon voor extra vuurkracht

COMMIT koopt 222 Boxer Schakals met Duitsland

Het Commando Materieel en IT (COMMIT) heeft onlangs namens Defensie 222 Boxer Schakals gekocht samen met Duitsland. 72 voor de Nederlandse landmacht en 150 voor de Duitse. De nieuwe pantserwielvoertuigen zijn uitgerust met een automatisch snelvuurkanon (een 30 mm Puma-toren), een coaxiaal mitrailleur en SPIKE LR2 antitankraketten, die gericht zijn tegen vijandige drones, helikopters, infanterie en pantservoertuigen.

Met deze vuurkrachtversterking wordt invulling gegeven aan de NAVO-eis om de verdediging van het NAVO-grondgebied te versterken. De Schakals (Duits voor Jakhals) zijn bestemd voor 13 Lichte Brigade in Oirschot, die daarmee wordt geüpgraded naar een medium gevechtsbrigade. De robuuste gevechtsvoertuigen rollen naar verwachting vanaf het laatste kwartaal van 2028 van de band bij de Duitse wapenfabrikant Rheinmetall.

Het snelvuurkanon is onder meer gericht tegen drones. Bron: video KNDS.

6e variant Boxer

Nederland telt momenteel 200 Boxers in 5 verschillende uitvoeringen, waaronder de Boxer-commandopost, -ambulance en –genie. Daar komt over een paar jaar dus een 6e variant bij: een Boxer met een automatisch snelvuurkanon en SPIKE LR2 antitankraketten. De 30 mm-gevechtstoren is afkomstig van het Duitse Puma-rupsvoertuig, en wordt nu voor het eerst met een Boxer-pantserwielvoertuig geïntegreerd. De Duitse fabrikant KNDS ontwikkelt deze nieuwe variant. In de zoektocht naar snelle invulling van de vuursteunbehoefte is men tot deze inventieve oplossing gekomen.

Het kanon wordt bestuurd vanuit de cabine. Bron: video KNDS.

Verbeterd onderstel

Een ander belangrijk aspect van deze nieuwe uitvoering van de Boxer is het onderstel. Samen met de 'Boxer-landen' is afgesproken om een gestandaardiseerd onderstel in te voeren in het kader van interoperabiliteit: het maakt samen opereren en het uitwisselen van personeel eenvoudiger. Voortaan krijgen alle Boxer-uitvoeringen dit nieuwe onderstel, en de Jakhals is de eerste die ermee wordt uitgerust. De 'Boxer-landen' zijn naast Nederland onder andere Duitsland, Litouwen, Tsjechië en het Verenigd Koninkrijk. En daar komen steeds meer landen bij.

Bekijk hier de video van het nieuwe landmacht-voertuig (bron: KNDS):

https://www.youtube.com/watch?v=cbK8KBtgfmQ

Samen met de 'Boxer-landen' is afgesproken om een gestandaardiseerd onderstel in te voeren.

Versterkte powerpack

Een belangrijke vernieuwing van het onderstel is de versterkte powerpack. Het motorvermogen gaat omhoog van 530 kilowatt naar 600 kilowatt. Die opschaling is mede nodig vanwege het zware geschut bovenop. Verder kent het onderstel een verbeterde versie van het Driver Vision System. Dit geavanceerde systeem bestaat uit verschillende technologieën zoals camera's, sensoren en beeldverwerkingssoftware om de situational awareness van de bestuurder te maximaliseren.

Bram en Patrique van de Directie Projecten.

Drones op glasvezel

Tijdens de totstandkoming van de overeenkomst zijn er nog zaken aangepast vanwege ontwikkelingen op het Oekraïense slagveld. “Je merkt dat de dronebestrijding steeds belangrijker wordt”, licht projectmanager Bram van de Directie Projecten van COMMIT toe. “In de zomer werden er niet louter radiografisch bestuurde drones gesignaleerd in Oekraïne, maar bijvoorbeeld ook via glasvezel bestuurde drones. Toen hebben we als team snel geschakeld om de dronedetectie uit te breiden, zodat de Jakhals ook de nieuwe varianten kan detecteren en uitschakelen.”

Uitleg van de nummers in de afbeelding

Hoofdkanon: 30 mm-kanon tegen drones, helikopters en infanterie

Effectief bereik toren: tussen 1800 en 2500 meter.

Motor: diesel 600 kilowatt

8x8 wielaandrijving

Geavanceerde dronedetectie

Munitie: antitankraketten en 30 mm-munitie

Verbeterd Driver Vision System

Hoofdtaak 1

De Jakhals-overeenkomst is enorm snel tot stand gekomen, zegt senior projectmanager Patrique van de Directie Projecten van COMMIT. Slechts een jaar was er voor nodig. En als het Duitse kabinet niet was gevallen, had het zelfs nog rapper gekund. Maar de druk was dan ook hoog. Deze aankoop is namelijk essentieel voor hoofdtaak 1, het beschermen van eigen grondgebied en dat van bondgenoten. NAVO-landen moeten hun vuursteun opschalen. Samen met de aankoop van de nieuwe Leopard 2A8-gevechtstanks eerder dit jaar is er nu een flinke stap in de juiste richting gezet.

Identieke voertuigen

De samenwerking met Duitsland is enorm belangrijk, benadrukt Patrique. “We kunnen deze grotere behoefte aan vuursteun samen aanvliegen, zowel in de operatie als in de aanschaf.” Alleen de radio’s in de Jakhals zijn Nederlands, deze worden later ingebouwd. Voor de rest zijn de voertuigen identiek. Dit levert veel voordelen op, zowel qua onderhoud, reserveonderdelen als ontwikkeling. “We delen nu de ontwikkelkosten. Dat is een groot commercieel voordeel. Dat is niet de hoofdreden, maar een mooie bijvangst.”

Het kanon wordt bestuurd vanuit de cabine. Daardoor blijft er achterin meer ruimte over voor manschappen. Bron: video KNDS.
Contractondertekening van Nederland en Duitsland met Rheinmetall.

Ede

Het contract met fabrikant Rheinmetall omvat niet alleen de Boxer Schakal zelf, maar ook reserveonderdelen, opleiding en training. Verder kent het contract een optie tot uitbreiding met nog eens 48 stuks. De productie heeft daarnaast een Nederlands tintje: een fors deel van de onderstellen wordt in Ede geproduceerd bij Rheinmetal Defence Nederland. “We hebben hier veelvuldig over gespard met Economische Zaken”, vertelt Patrique. “We wilden graag zo'n groot mogelijk deel in Nederland laten maken, ondanks dat het een Duits contract is.”

Overige wetenswaardigheden:

- Het kanon wordt vaak gebruikt voor kortdurende burstfire (2 tot 3 schoten per burst) om gericht te raken en tegelijk de loop koel te houden.
- Het voertuig kent stabiliserende rups/torsosystemen, zodat het kanon en de mitrailleur ook tijdens het rijden nauwkeurig kunnen vuren.
- De SPIKE LR2-antitankraketten worden afgevuurd vanuit een speciale, loskoppelbare anti-tankmodule, die op de achterste laad/cargoruimte van de Boxer is gemonteerd. Mocht er onverhoopt een tank op het gevechtsveld verschijnen, dan kan die daarmee ook worden uitgeschakeld. 
- Het terreinvaardige pantserwielvoertuig bestaat uit een chassislevel (het onderstel) en een missiemodule (de bovenbouw).
- De naam Schakal (Jakhals) geeft de speur- en jachtrol van het voertuig aan.

Het kanon wordt bestuurd vanuit de cabine. Daardoor blijft er achterin meer ruimte over voor manschappen. Bron: video KNDS.
Boxer-ambulance. Bron: oud-defensiefotograaf Gerben van Es.

Standaardisatie

Wat met name bijzonder is aan dit project is de samenwerking met Duitsland en de standaardisatie. “Omdat we een klein land zijn, is het slim om op te trekken met de grotere landen. Dan kunnen we betere afspraken maken met de industrie en staan we niet achteraan in de rij”, legt de senior projectmanager uit.

De standaardisatie van meerdere landen heeft als positief effect dat het gezamenlijke voortzettingsvermogen en de slagkracht groter worden. “Je ziet nu bijvoorbeeld dat de levering van verschillende wapens en munitie aan Oekraïne tot extra logistieke of praktische uitdagingen leidt. Zo past niet elke mortiergranaat in elke mortierbuis”, weet Bram. “In de aanloop naar standaardisatie kijk je daarom anders naar je wensenlijst”, vult Patrique aan. “Je kiest alleen wat écht nodig is. Voorheen had je veel tijd, maar weinig geld. Nu heb je de ruimte niet meer om tot op detailniveau zaken aan te passen. We moeten vaart maken. Vanwege deze geslaagde gezamenlijke aanpak, hoop ik dat deze casus een benchmark wordt voor groot-materieel-aankopen in de nabije toekomst.”

Senior user van de Boxer Schakal majoor Freek van de Afdeling Groot Materieel, Directie Plannen, Staf Commando Landstrijdkrachten

“De Boxer Schakal zal de huidige Boxers met een .50 mitrailleur vervangen bij 17 en 42 Pantserinfanteriebataljon. Met de komst van de Boxer Schakal neemt de vuurkracht toe. De huidige Boxers zijn vooral bewapend voor nabijbeveiliging met een bereik tot 1200 meter. Maar daar kun je niet het gevecht mee voeren zoals we dat zouden willen. De bescherming van de Boxer is goed, maar we misten een kanon om van ons af te kunnen bijten. De Boxer Schakals zullen worden ingezet bij het gevecht voorin, ter versterking van de pantserinfanterie. Met deze voertuigen kunnen we ook drones bestrijden, dat is een enorme force multiplier. De huidige Boxers met een .50 zullen een andere rol krijgen, zoals commandopost of in de ondersteuning van het gevecht.
We kijken uit naar de komst van dit voertuig, want het was een lang gekoesterde behoefte om 13 Lichte Brigade te versterken. Deze investering geeft een enorme boost aan de kwaliteit van de brigade, die met de komst van meer vuurkracht wordt geüpgraded naar een medium gevechtsbrigade. Wij verwachten dat de eerste pelotons het voertuig in 2029 zullen krijgen. 
Dit is een mooi project, ook voor mij persoonlijk. Ik stond in 2011 bij het brigade-appèl toen alles werd wegbezuinigd: de tanks, de artillerie en later ook nog de CV90. Het is bijzonder om nu, zoveel jaar later, te mogen werken aan de versterking van de brigade.“