Duizenden burgermedewerkers en militairen bij het Commando Materieel en IT zetten zich dagelijks in om het best mogelijke materieel en de beste IT voor onze militairen binnen te halen. Eenmaal overgedragen aan de militair in het veld wordt het dagelijks gereedschap. In de rubriek Mijn Materieel vertellen zij over hun materieel en IT-middelen. In deze editie: de NH90, de maritieme gevechtshelikopter die opereert vanaf patrouilleschepen, maar ook dient als transporthelikopter van vrachten en militairen.
De NH90 dient voor de Anti Submarine Warfare-taak (ASW) aan boord van de fregatten. “Hij lokaliseert een onderzeeboot, maar kan deze ook aanvallen met bijvoorbeeld een torpedo”, vertelt adjudant onderofficier technische dienst Tim Joosten. “Het toestel fungeert als de ogen, oren en tanden van de vloot, dat eenmaal in de lucht er voor zorgt dat het schip en eskader nog meer reikwijdte qua beeld hebben.”
Uitleg van de nummers in de afbeelding
FLIR
Met de FLIR kun je warmtebronnen oppikken uit het water. Verder kun je echt een goede scan maken. Ook over serieuze afstanden, maar die houden we liever geheim.
Main rotor (hoofdrotor)
De main rotor draait één kant op en houdt de helikopter in de lucht en stelt de helikopter in staat om op te stijgen, te hoveren en te landen. De main rotor is een draaiende massa die een draai-moment genereert op het airframe. De tail rotor neutraliseert dit moment. Als dat ontbreekt, dan draai je rondjes en kom je niet eens weg.
Radome
Hieronder bevindt zich de antenne. Die draait rond en is bijna twee meter breed. Om de antenne te beschermen, is er een Radome omheen gebouwd.
Toestel betrouwbaarder na jaren van kritiek
De NH90 ontving de eerste jaren de nodige kritiek. Volgens Tim kwam dat doordat de aanlooptijd naar de helikopter ongelukkig was. Iets wat in zijn ogen was te wijten aan de vele veranderingen, zoals de ingebruikname van het nieuwe softwareprogramma, SAP. “Wij waren het eerste wapensysteem dat overstapte”, steekt de adjudant van wal. “Maar wij waren bij de oprichting van het Defensie Helikopter Commando (DHC) ook nieuw binnen de luchtmacht, dus moesten we het wiel opnieuw uitvinden. Dat maakte het lastig en voelde ik echt als een verlies.”
Uitleg van de nummers in de afbeelding
Motor
De 2 motoren zijn van Turboméca RTM 322 en hebben beiden ongeveer 2200 pk continuous power. Zodra er een motor uitvalt, moet de andere het overnemen. Die overgebleven motor levert echt nog een puist vermogen, waardoor het toestel alsnog kan wegkomen uit een eventuele benarde situatie.
Tail rotor (staartrotor)
Zonder de Tail rotor kom je niet weg. Wat ook wel interessant is om te weten. Op het moment dat je boven de 60 knopen vliegt, gaat er geen vermogen meer door de Tail rotor. Die staat dan in een soort vaanstand en heeft geen vermogen meer nodig. Daardoor creëer je weer extra vermogen.
Opvolger van Lynx vergelijkbaar met Zwitsers zakmes
Inmiddels roemt Tim de veelzijdigheid van het toestel. “Het is eigenlijk een soort Zwitsers zakmes”, vergelijkt hij. “We kunnen onderzeeboten opsporen, amfibisch optreden ondersteunen, maar ook een drenkeling uit het water halen.” Kortom, de maritieme gevechtshelikopter is van alle markten thuis. In tegenstelling tot bijvoorbeeld het materieel van de Amerikanen, die beschikken over de Blackhawk en Seahawk en voor iedere rol een aparte helikopter inzetten.
Bekijk in de video hoe de NH90 de Nederlandse onderzeeboot Zr. Ms. Walrus tijdens een oefening opspoort.
De NH90 wordt sinds 2010 gebruikt en is de opvolger van de Lynx-helikopters. “Daar heb ik ook nog aan gesleuteld”, vertelt de AOO TD. “De Westland Lynx was een kist van maximaal 6 ton, terwijl de NH90 11 ton kan wegen. We zijn er in alle facetten op vooruitgegaan, zoals in reikwijdte, uithoudingsvermogen en radarprestaties.” Hoewel Tim doorgegroeide naar de rang adjudant technische dienst, werkte hij als monteur eveneens aan de NH90. Met name de geavanceerde elektronica aan boord vindt hij een fikse verbetering. “Het is net een vliegende computer”, klinkt hij enthousiast. “Er zitten 97 losse computers in die samen in een netwerk één geheel vormen. We zijn van een analoog naar een digitaal tijdperk gegaan en dat vraagt veel van de monteurs. Althans, zo ervaarde ik dat.”
NH90 tijdens een oefening onderzeebootjagen bij St. Michaels Mount aan de Zuid-Engelse kust.Zowel boven zee als land op grote hoogte voelt de NH90 zich thuis.
Zout water vergif voor helikopter
Ondanks alle loftuitingen zijn er nog ook aandachtspunten voor de NH90. Onder meer de corrosiebestrijding. Oftewel het voorkomen van roest op de 19 toestellen. Iets dat zich met name voordoet als de helikopter in aanraking komt met zout water. “Alles wat je naar zee stuurt gaat kapot”, schenkt de adjudant klare wijn. De eerste uitzending had een grote impact op het frame van de helikopter. De NH90 bestaat voor 80 procent uit carbon en 20 procent uit metaal. “Als je niet goed zorgt voor het metaal krijg je grote problemen”, aldus Tim. “Zout water bijvoorbeeld gaat overal tussen zitten en zoekt ook zijn weg naar het metalen deel. Daarom moet er vet, verf of olie aan worden toegevoegd.”
Extra capaciteit is noodzakelijk. “Daarom moeten we groeien qua monteurs, vliegers en materieel”, licht adjudant Tim toe.
Aandacht voor corrosieprobleem
Na de eerste trips van de NH90 kwam er bij Defensie aandacht voor het corrosieprobleem. Technici van Vliegbasis Woensdrecht stelden onder meer een corrosive onderzoek in en ontwikkelden dat door. Uiteindelijk resulteerde dat in een Anti Corrosie Programma voor de hele Nederlandse NH 90 vloot, waardoor het toestel een stuk zeewaardiger is. Dat uit zich ook in de levensduur, die 30 jaar en 10.000 vlieguren bedraagt. “Momenteel zitten we op gemiddeld 1.500 vlieguren per kist”, licht Tim toe. “Qua jaren zal het dus lastig worden, maar dat komt door de stroeve beginperiode.”
NH90 jaagt op Zr.Ms. Walrus als oefendoel.De NH90 in weer een andere functie als amfibisch transporthelikopter voor het Korps Mariniers.
Groei monteurs, vliegers en materieel
En wat zijn de plannen voor de komende 10 á 15 jaar? “Uiteraard het voorzien van de helikoptercapaciteit aan boord van de schepen”, antwoordt Tim desgevraagd. “Behalve onze ondersteuning aan de ASW, willen we ook de connectie zoeken met de big decks, de red Landing Platform Docks (LPD’s) en het Joint Support Ship (JSS). Kortom, meer het amfibisch optreden of landoptreden ondersteunen.” En daarvoor is extra capaciteit noodzakelijk. “Daarom moeten we groeien qua monteurs, vliegers en materieel.”
