Tekst kapitein Arthur van Beveren
Foto Floris Oosterveld

COMMIT ondersteunt pilot DT-jurk

Een militair hecht veel waarde aan zijn uniform. Een goed zittend pak draagt bij aan zijn zelfverzekerdheid en trots. Maar wat als dat uniform juist voor het tegenovergestelde zorgt. Dat ervaart een deel van de vrouwelijke militairen dagelijks. Als alternatief voor het bestaande Dagelijks Tenue dragen 25 vrouwen van elk operationeel commando bij wijze van proef nu een DT-jurk. De kennis van COMMIT-medewerkers over kleding en inkoop komt in deze pilot goed van pas.

“Met een uniform dat past, laten we ook zien dat elke vrouw bij Defensie past”, zei luitenant-generaal Elanor Boekholt-O’Sullivan in juni toen zij als eerste vrouw de nieuwe jurk ging dragen. De plaatsvervangend directeur van het Directoraat-Generaal Beleid had daarvoor al opzien gebaard door symbolisch haar stropdas af te doen om aandacht te vragen voor de positie van vrouwen binnen Defensie als het gaat over kleding en uitrusting. Sommige vrouwen hebben geen problemen met de huidige situatie maar volgens Boekholt-O’Sullivan moet er een keuze zijn waarbij vrouwen in ieder geval als uitgangspunt dienen. Dat kan een goed zittend pak zijn met broek of rok, of dus een jurk. Niet alleen voor de ambtelijke omgeving. Ook voor de dames die in Utrecht of op andere locaties regelmatig in een DT lopen. De kennis en expertise van COMMIT over het kledingdomein hebben er voor gezorgd dat heel snel actie kon worden ondernomen.

Luitenant-generaal Elanor Boekholt-O’Sullivan in DT-jurk.
Initiator van de DT-jurk luitenant-generaal Elanor Boekholt-O’Sullivan in de proefversie van het kledingstuk.

Andere route

De Directie Wapensystemen & Bedrijven (DWS&B)van COMMIT besloot het proces voor deze pilot wel over een andere boeg te gooien. Normaalgesproken heeft het Kleding en Persoonsgebonden Uitrustingsbedrijf (KPU-bedrijf), dat onder de directie valt, de leiding in dit soort kledingprojecten. Vanwege de focus daar op een aantal grote primaire projecten, zoals het nieuwe gevechtstenue voor de gehele krijgsmacht, werd die organisatie ontlast. DWS&B Hoofdofficier Toegevoegd Pauline van Troost, zelf jarenlang werkzaam geweest bij het KPU-bedrijf, zette samen met een inkoper een aantal scenario’s op papier. Vanwege de relatief kleine opdracht werd gekozen voor het volledig uitbesteden van het werk.

Medewerker leverancier wijst naar een foto van het jasje naast enkele andere voorbeeldfoto's.
In plaats van een programma van eisen op papier werd het uniform in de praktijk bekeken en gepast.
Vrouwelijke militair met DT-jurk kijkt in spiegel.

Inspiratiesessie in plaats van programma van eisen

“Dat er een jurk moest komen was duidelijk, maar hoe die er precies uit moest gaan zien niet”, vertelt Van Troost over deze beginfase. “Om een contract af te kunnen sluiten, heb je die informatie wel nodig. Waar je doorgaans eerst een programma van eisen schrijft, hebben we die stap in een praktijkvariant gegoten. Tijdens een inspiratiesessie heb ik luitenant-generaal Boekholt-O’Sullivan en vier vertegenwoordigers van de operationele commando’s het gesprek laten aangaan met een kandidaat-leverancier. Ter plekke werd snel inzichtelijk wat er mogelijk was aan stoffen, knopen, strepen en andere details. Aan het eind van de sessie wisten we hoe de jurk eruit moest gaan zien en aan welke eisen die moest voldoen. Op basis daarvan kon de inkoper het contract realiseren waarna de leverancier direct aan de slag kon.”

Vrouwelijke militair met DT-jurk past een jasje.
Het pak bestaat uit een jurk en bijpassend jasje.

Tijdwinst en verantwoordelijkheid

“Voor deze relatief kleine opdracht was het mogelijk om na contractondertekening de projectleidersrol te verschuiven van de opdrachtnemer naar de opdrachtgever. De opdrachtgever werd zo duidelijker eigenaar van het project”, zegt Van Troost. “Tegelijkertijd leverde dit ook tijd- en capaciteitswinst op doordat de opdrachtgever en de leverancier rechtstreeks contact onderhielden tijdens de uitvoeringsfase van het project.” Sinds oktober van dit jaar lopen 100 vrouwelijke militairen in de jurk, die nu nog zwart is, met herkenbare rangonderscheidingstekens van het eigen Opco op de schouders.

Lachende vrouw met DT-jurk op stoel.
Een goed zittend pak draagt bij aan zijn zelfverzekerdheid en trots.

Eigen kleuren?

Als de resultaten van de pilot positief zijn, kunnen de krijgsmachtdelen elk een behoefte gaan stellen voor een jurk en blazer desgewenst met de eigen kleuren. “Als COMMIT vinden we het belangrijk om bij te dragen aan passende kleding voor onze vrouwelijke militairen om hen daarmee meer thuis te laten voelen in onze organisatie. Samen met de opdrachtgever hebben we daarnaast slimmer ingekocht”, vertelt Van Troost, die inmiddels op de achtergrond meedraait en beschikbaar is als beide partijen er echt niet uit komen.

Vrouwelijke militair tijdens inspiratiesessie met jurk en blazer.
De pilot zet aan tot denken over het bestaande kledingpakket. Zit daar genoeg keuze in voor iedere gelegenheid?

Een evenwichtig DT-pakket

“Een mogelijke weg vooruit kan een evaluatie van het totale DT-pakket zijn, waarbij we met respect met traditionele kledingstukken omgaan en tegelijkertijd het pakket zo vormgeven naar de toekomst, dat de meeste vrouwen zich daar prettig bij voelen”, zegt Van Troost. “Je wilt dat de eenheid bij bepaalde plechtigheden uniformiteit uitstraalt maar dat er voor andere momenten artikelen naar keuze zijn af te roepen, als toevoeging op de bestaande variaties. Dat zou de DT-jurk kunnen worden. De keuze daarvoor ligt uiteindelijk bij de operationele commando’s zelf”.