Tekst Michael Simon
Foto SM Barend Westerveld

In het inlichtingenspoor van Bold Quest 2025

Defensie start het ene na het andere innovatieproject. Het Commando Landstrijdkrachten heeft er zelfs een speciale sectie voor: de afdeling Innovatie. In deze rubriek belicht dit e-zine bijzondere trajecten die deze groep initieert of ondersteunt. Ditmaal kijken we mee met het Joint Intelligence, Surveillance, Target Acquisition & Reconnaissance Commando (JISTARC). Tijdens de Amerikaans-geleide oefening Bold Quest focuste de inlichtingeneenheid op voorspellend vermogen.

Luitenant-kolonel Mark Roubos werkt vanuit het Joint Kenniscentrum Inlichtingen en Veiligheid, onderdeel van het JISTARC. Heel kort door de bocht zijn intel verzamelen en verspreiden de werkzaamheden van de eenheid. Daar komt uiteraard meer bij kijken, legt hij uit. “Tijdens Bold Quest 2025 organiseren en begeleiden wij het Coalition, Intelligence, Surveillance & Reconnaissance-spoor (CISR). Hier komen mensen, processen en techniek samen.”

Een militair lanceert een drone vanuit de hand
Tijdens Bold Quest maakte de intel fusion cell ook gretig gebruik van de data die de Puma genereert.

Militaire markt

Het team dat mee is naar Bold Quest is een intel fusion cell van zo’n 20 personen. “Dat bestaat uit analisten van onder meer het JISTARC en 1CMI-Commando.” Daarnaast is er een UAV-team (Unmanned Aerial Vehicle, red.) mee met 2 Puma-drones. Deze zijn speciaal voor de militaire markt gemaakt en worden vanuit de hand gelanceerd. “We gebruiken ze met name om beelden en videostreams te genereren en testen mee te draaien.”

Portretfoto van overste Mark Roubos.
Luitenant-kolonel Mark Roubos: “Door dieper in het gevechtsveld informatie in te winnen, kun je 24 tot 48 uur vooruitkijken.”

Inlichtingensensoren

Tijdens Bold Quest heeft de Amerikaanse organisatie verschillende sporen uitgezet. Inlichtingen is daarbij een vreemde eend in de bijt, vertelt de overste. “Bij de andere sporen gaat het vooral om verbinding maken met elkaar, en inzicht krijgen in waar eenheden zich bevinden. Wij zijn met name bezig met de vijand: waar zit deze, wat doet hij, maar vooral ook; wat gaat hij doen? Voorspellend vermogen dus.” Om dat zo goed mogelijk te kunnen, is toegang tot alle sensordata op het gevechtsveld onontbeerlijk. Die komt tegenwoordig onder meer binnen via verschillende drones en grondsensoren; ‘potjes’ in het veld die detecteren waar en wanneer mensen of voertuigen zich verplaatsen. Daarnaast zijn open source-bronnen als het internet en satellietbeelden een waardevolle bron van informatie.

Twee militairen kijken naar een laptopscherm.
Ook open source-bronnen als internet en satellietbeelden kunnen een waardevolle bron van informatie zijn.

Vooruitkijken door intel

Speciaal voor Bold Quest 2025 hebben de Amerikaanse gastheren een kopie van het world wide web gemaakt. “Het ziet eruit als het echte internet inclusief social media, maar het is allemaal weggezet in een story line van de oefening”, vertelt Roubos enthousiast. “Wij kunnen hier alle intel verzamelen en verwerken in onze rapportages.” Om aan die intel te geraken, starten ze een inlichtingenproces. Roubos: “We kijken in onze digitale database wat we al aan intel hebben, maar ook in die van onze partners met wie we informatie delen.”

Een militair in het veld maakt aantekeningen op een digitaal scherm.
“Door dieper in het gevechtsveld informatie te vergaren, kun je tot 48 uur vooruitkijken.”

Sensoren

Als die data er niet is, of niet actueel, maken de specialisten een intel collection plan om inlichtingen te verzamelen. “Je kunt je eigen sensoren op een bepaald doel zetten, of sensoren van een ‘hoger niveau’ vragen. Ofwel: is jouw reikwijdte niet ver of diep genoeg, kun je proberen om grotere in te zetten om zo informatie van verderop in het terrein te krijgen. Door dieper in het gevechtsveld van de tegenstander informatie te vergaren, kun je 24 tot 48 uur vooruitkijken.”

Ontsluiten van data

De binnengehaalde data omzetten naar informatie en uiteindelijk naar inlichtingen – ofwel een totaalplaatje opbouwen – heet intel fusion. Roubos: “Wij testen hier een recent aangekochte tool die het hele inlichtingenproces automatiseert.” En omdat het ook binnen NAVO-verband moet werken, voldoet het systeem aan de zogeheten NATO Standard Agreements. “Zo kunnen we via een coalition shared dataserver informatie uitwisselen met onze partners.”

“We testen tijdens Bold Quest een tool die het hele inlichtingenproces automatiseert.”
“We testen tijdens Bold Quest een tool die het hele inlichtingenproces automatiseert.”

Beeld en metadata

Naast het automatiseren van het inlichtingenproces, is ook het ontsluiten van data uit sensoren een belangrijke doelstelling. “Stel dat een drone videobeelden maakt die op een harde schijf binnenkomen. Die moet ik daar vanaf halen met usb-sticks of drives, om dit vervolgens van laag-gerubriceerde netwerken naar hoog-gerubriceerde te krijgen, voordat ik er iets mee kan. Wat we hier proberen, is om die beelden en data in de vorm van een stream, vanuit het laag-gerubriceerde niveau, automatisch het hoog-gerubriceerde netwerk binnen te laten lopen. Dat moet niet alleen de video opleveren, maar ook metadata. Dus als die drone een auto filmt, weten we gelijk de coördinaten.”

Een militair op de rug gezien aan het werk op z’n scherm, met voor hem een drone.
“Beelden van drones moeten niet alleen video, maar ook metadata opleveren.”

Simulatie-oorlog

Tijdens Bold Quest 2025 draait Roubos’ team een scenario waarbij 2 fictieve landen in de Indo-Pacific in oorlog geraken. “Het zijn fictieve landen, maar het lijkt heel erg op Zuid-Korea tegen Noord-Korea, waarbij China die laatste steunt. Een heel realistisch scenario, zeker voor de Amerikanen met hun focus op Taiwan”, aldus de overste.

Logo van Bold Quest op de mouw van een Nederlandse militair.
Tijdens het oefenscenario is het aan het Nederlandse team om militaire, logistieke locaties van een fictief land in beeld te brengen.

Sabotage

Het scenario draait om een aantal eilanden dat wordt bedreigd door Noord-Torbia – lees Noord-Korea – dat gesteund wordt door Olvana – lees China. Troepen, schepen en andere eenheden zorgen voor incidenten, onder meer op zee. Dat mondt uiteindelijk uit in een grootschalig conflict inclusief sabotage, desinformatieverspreiding en het elkaar bestoken met ballistische raketten.” Het is aan het team van Roubos om eenheden van informatie te voorzien. “Onze opdracht is alle militaire, logistieke locaties van Noord-Torbia in kaart brengen. Dat doen we door intel uit space- en vliegende sensoren te halen. Daar maken we een rapport van en vervolgens een targeting package om zo aanvoerlijnen uit te kunnen schakelen.”

“Als een systeem te zwaar belast wordt, komen we daar liever hier achter, dan straks tijdens een echt conflict.”
“Als een systeem te zwaar belast wordt, komen we daar liever hier achter, dan straks tijdens een echt conflict.”

Conflict

Het testen van het systeem door zo’n compleet scenario te draaien is van essentieel belang, benadrukt Roubos. “Met alleen testen of dingen het doen, kom je er niet. Je kan een systeem pas echt testen als je er maximaal data in genereert, videostreams ingooit en mensen er achter laat werken. Als een systeem zwaar belast wordt en uit de bandbreedte loopt, kan je er beter hier achter komen en niet als we straks daadwerkelijk een conflict moeten uitvechten aan de oostgrens.”