Tekst KAP Joris van Duin
Foto Public Affairs Cell eFP Litouwen, KAP Joris van Duin
Jubelstemming in Litouwen vanwege oprichting nieuw tankbataljon
Met de aankoop van tientallen Leopard 2A8-gevechtstanks beschikt Nederland in 2030 weer over een eigen tankbataljon. Dat zorgt niet alleen hier, maar juist ook in Litouwen voor blije gezichten. Het enige door Nederland bemenste tankeskadron bewaakt daar 6 maanden de buitengrenzen van het NAVO-gebied. Dat doen zij onder de vlag van de enhanced Forward Presence-battlegroup (eFP). “Dit voelt als erkenning.”
Gebulder en meterslange mondingsvlammen komen uit de schietbuizen van Leopard 2A6-tanks, die over een Litouwse oefenvlakte scheren. Nederlandse, Duitse, Litouwse en Noorse militairen proberen hier met CV90-pantserinfanterievoertuigen een vijandelijke aanval af te slaan. Dat doen zij deze woensdagmiddag tijdens een Live Firing Exercise in Pabrade, slechts 13 kilometer van de grens met Belarus. Het indrukwekkende schouwspel vol knallen, rookpluimen en kruitdampen is het slotstuk van de terugkerende oefening Iron Wolf, waar ook Nederlandse tankers laten zien wat ze kunnen.
De stemming onder deze militairen is opperbest. En dat komt zeker niet alleen door de vele oefenmeters die ze tijdens hun rotatie maken. Het nieuws dat Defensie voor het eerst sinds 2011 weer een eigen tankbataljon krijgt - Nederland heeft er geen en levert nu nog personeel voor het Duits-Nederlandse 414 Tankbataljon - kan hier op applaus rekenen. Volgens de plannen moet dat bataljon bestaan uit 500 militairen en 46 tanks. Verder krijgt het onbemande systemen. Als dit laatste niet mogelijk blijkt, wordt het bataljon aangevuld met nog eens 6 tanks. Een reactierondje langs de Litouwse velden.
‘Het maakt me trots’
Tankschutter korporaal Giacomo
“Het was altijd al mijn droom om ‘op’ de tank te zitten. Mijn vader was vroeger ‘tanker’ op de Leopard 1V en was een trotse cavalerist. Ik wilde hetzelfde doen als hij. Bij de laatste oefening tijdens mijn opleiding als schutter, mocht hij komen kijken. Toen ik het laatste schot vuurde, stond hij met tranen in zijn ogen. Dat deed wat met me.
Dat wij nu eigen Nederlandse tanks krijgen is geweldig. Er waren al langer geruchten, maar dat het écht zou gebeuren, dat weet je natuurlijk nooit. Toen het officieel was, keek iedereen elkaar hier aan: 'wow, het is gewoon gelukt! We hebben het geflikt'. Iedereen was dolblij. Ik ben een Nederlander, die straks op een Nederlandse tank in een Nederlands tankbataljon rijdt. Hiermee zetten we de landmacht weer op de kaart. Dat maakt me trots.”
Hij wijst naar zijn snor. “In oude filmpjes van ‘tankers’ zie je iedereen met zo’n dikke snor. Het is een tankersnor, die we nu laten groeien. Een traditie die wij kunnen doorgeven.”
‘Tanks zijn onmisbaar op het slagveld’
Commandant Battle Group eFP luitenant-kolonel Bas Schillemans
“De oprichting van een tankbataljon is hier met veel gejuich ontvangen. Een tank heeft aantrekkingskracht. Dat ervaart iedereen hier tijdens de Live Firing Exercise.
De reparatieslag die we nu doorvoeren is noodzakelijk. We zien in Oekraïne dat tanks onmisbaar zijn op het slagveld. Ik ben ervan overtuigd dat er de komende 10 jaar geen systeem is dat de tank kan vervangen. Een systeem dat de unieke combinatie van vuurkracht, mobiliteit en bescherming biedt. En waarmee je 24/7 in elk weertype een terrein kunt beheersen. Met het tankbataljon vullen we de gereedschapskist weer met een middel om een spijker mee in de muur te slaan.”
Maar zijn 46 tanks aangevuld met onbemande systemen voldoende? “Het kunnen er natuurlijk nooit genoeg zijn. De NAVO vraagt van ons een heavy infantry brigade met een tankbataljon. Dat doen ze niet zomaar. Het Duits-Nederlandse bataljon waarover de brigade nu beschikt, staat ook al bij Duitsland in de boeken als hun bijdrage. Feitelijk mist de brigade daarom een hoofdsysteem en ik ben dus blij dat die met deze tanks weer terugkomt.”
‘Perspectief om door te groeien’
Tankcommandant wachtmeester Conrad
“Als tankbemanning ben je ontzettend hecht. Je zit met z’n vieren in de kleine binnenruimte van de Leopard 2A6, dus je wordt ook gedwongen om goed samen te werken. Ieder heeft daarin zijn eigen rol: schutter, lader, chauffeur en commandant. Als commandant komt bij mij alle informatie samen, ik maak de beslissingen. Het voelt daardoor soms alsof je één bent met zo’n tank. Toen we hoorden dat Nederland weer eigen tanks krijgt, geloofden we het eerst ook niet. ‘Als het maar doorgaat’, dachten we.
Het nieuwe tankbataljon biedt toekomstperspectief. Ik wil uiteindelijk doorgroeien naar een officiersfunctie en daar zijn straks kansen voor. Ik ben benieuwd waar het bataljon wordt geplaatst. Waarschijnlijk in Bergen-Hohne (Duitsland, red.) en dat lijkt me ook een logische plek. We gaan daar nu al veel naartoe om te oefenen. Al moet er dan natuurlijk ook veel infra worden bijgebouwd.”
‘Het modernste tankbataljon ter wereld’
Staf CLAS afdeling Strategie & Plannen luitenant-kolonel Olaf
“Het in 2011 opheffen van 42 Tankbataljon, waar ik commandant van een tankeskadron was, is het dieptepunt in mijn militaire loopbaan. Dat besluit was al uitgelekt, maar op die bewuste vrijdagmiddag hoorden we van onze commandant dat die geruchten klopten: we werden opgeheven. Je weet dat de tank een belangrijke rol in het gevecht heeft en dan wordt zo’n keuze gemaakt, puur op basis van financiën. Dat was heel frustrerend, omdat je weet: deze tanks zijn gewoon nodig. Dat snijdt door je ziel.”
Hoe anders is de situatie anno 2024. “Sinds het plan er is om een nieuw tankbataljon op te richten, houd ik me vanwege mijn tankachtergrond daarmee bezig . Het contrast is groot: in 2011 was het heel triest. Nu heerst er een jubelstemming, want ze komen terug. Logisch dat de mannen en vrouwen hier zo blij zijn, het voelt als erkenning.
We kijken naar wat nodig is voor zo’n bataljon: welke middelen komen op de tanks? Ook kijken we naar de logistiek en de legering. We zijn in gesprek met de Duitsers. De insteek is om het nieuwe bataljon te plaatsen in Lohheide. Er moet nog heel veel gebeuren, maar dan hebben we het modernste tankbataljon ter wereld.”
