Verder verkennen verbetert ook vuursteun

Verkenners bepalen doelen met moderne middelen

Als het even ‘rust bij de stukken’ is op schietbaan 1A op oefenterrein Bergen-Hohne, verkent een moeder-everzwijn de omgeving. Niet veel later gevolgd door een zestal spichtige jonkies. Na een korte pauze zoeft even later eerst een Sky Ranger door de lucht. Vervolgens schieten de Fenneks van 43 Brigade Verkenningseskadron Huzaren van Boreel in een grote stofwolk uit de startblokken voor een volgende run,samen met de mortiergroep van 44 Pantserinfanteriebataljon Regiment Johan Willem Friso.

Het klinkt als een vreemde combinatie. De verkenners opereren immers veelal diep in vijandelijk gebied, buiten bereik van de 81 millimetermortieren. Het gaat bij deze oefening echter om de combinatie van de inzet van onbemande vliegtuigjes (unmanned aerial vehicles, UAV’s) én het aanvragen van steun van de artillerie.

Het is dan wel lekker als die vuurmonden een beetje in de buurt staan voor een goede communicatie. “En voor ons ook een prachtige gelegenheid om onze procedures goed te oefenen”, zegt groepscommandant sergeant Normen van de ‘mikes’. “We hebben een heel nieuwe, jonge club, dus het steunverzoek van 43 BVE kwam ons goed van pas.”

Stappen maken

Het Brigade Verkenningseskadron (BVE) richtte zich de afgelopen jaren vooral op de internationale taak. Nu door de Russische inval in Oekraïne taak 1 – bescherming van het eigen en bondgenootschappelijk grondgebied – weer meer in de aandacht staat, moet dat natuurlijk ook wel worden geoefend. Vandaar dat 43BVE Huzaren van Boreel, onderdeel van 43 Gemechaniseerde Brigade, de schietoefening in Bergen (SOB) aangrijpt om alles uit de kast te trekken. Letterlijk, want behalve de militairen en de voertuigen ging een grote hoeveelheid aan moderne apparatuur mee.

“We willen als BVE met een zo klein mogelijke footprint het beste resultaat halen, daarin kunnen we nog stappen maken, maar we zijn op de goede weg”, zegt commandant majoor Roland Borgman. “Er is veel veranderd sinds ik hier pelotonscommandant ben. We krijgen ook veel ruimte om de benodigde spullen aan te schaffen en ermee te experimenteren. Met de hulp van de UAV’s kunnen we sneller doelen aanpakken in de diepte van het gevecht.”

Mortieren

De extra ‘ogen’ die 43 BVE paraat heeft in Duitsland, zijn het fixed wing toestel Raven en de viermotorige drone Sky Ranger. Bij ieder peloton zitten specialisten die met de UAV’s overweg kunnen. “Even kijken of we de inslagen op het doel kunnen zien”, zegt korporaal Michel van de Alfagroep, derde peloton. Hij bedient met zijn groepscommandant de Sky Ranger, die al een tijdje bij de eenheid in gebruik is. Een driedaagse cursus vormt de basis, daarna zijn oefeningen als deze, zeker in combinatie met de artillerie, een must. “Een fijn toestel, dat ook bij slecht weer inzetbaar is. Het kan regen en windsnelheden tot tachtig kilometer per uur aan”, weet de korporaal. Inmiddels snort het toestel boven het terrein, dus tijd voor actie. Zorgvuldig bepaalt de bedienaar het doel, waarna de coördinaten naar de ‘mikes’ gaan, die zo snel mogelijk het doel onder vuur nemen.

De vliegende verkenner kan op z’n vier batterijen ongeveer een half uur in de lucht hangen, beelden doorgeven en vliegt dan weer vanzelf naar ‘huis’. “Het bereik, zo’n 1.800 meter, en de vliegduur, ongeveer een half uur, zijn dan beperkingen die het ‘vliegtuigje’ Raven weer niet kent. Die UAV kan langer, een uur tot 75 minuten, en verder – zo’n tien kilometer – vliegen, maar heeft dan de gevoeligheid voor weersinvloeden als beperking. “Er zijn altijd alternatieven en daarom zijn we ook zo blij met de dronecatalogus die bij Defensie wordt gehanteerd”, zegt majoor Borgman.

Dan is het goed om door de bomen het bos te blijven zien en die middelen goed in te zetten. “We hebben regelmatig spec-weken, waarin je de kans krijgt je verder te specialiseren”, weet wachtmeester Patrick, die met ‘zijn’ Squire Ground Surveillance Radar de Sky Ranger probeert te volgen. Sinds het begin van deze eeuw is deze radar in gebruik bij 43BVE, maar sinds twee jaar terug bij de eenheid na een update. De radar kan nu kantelen en is daarmee helemaal klaar voor nieuwe gevaren uit de lucht, zoals ‘drones’. “We kunnen hiermee op zo’n veertig kilometer grote voertuigen in beweging herkennen. Dat gebeurt op kenmerken automatisch en daarin zit een kleine foutmarge. We hebben al eens een tank uit de lucht zien buitelen”, bekent hij lachend.

Afluisteren

De kloeke radar gaat niet bij iedere actie mee. “We hebben nu zoveel spullen dat je wel opdrachtgericht moet selecteren, anders kan er niemand meer mee in de Fennek”, schetst ‘echo’ wachtmeester der eerste klasse Martin, specialist onbemande grondsensoren (OGS). Het Brigade Verkenningseskadron beschikt over een keur aan inzetbare middelen om de vijand ‘hoorbaar’ waar te nemen. Bewegingssensoren die je zo ergens verbergt om een terrein te bewaken en die je op afstand kunt afluisteren. Tot op zo’n tien kilometer.”

Majoor Borgman ziet het allemaal tevreden aan. De inzet van innovaties maken het altijd gevaarlijke werk van de verkenner veiliger en voor jongeren ook interessanter. “Je ziet er tijdens zo’n oefening de waarde van. Dat geldt zowel voor het aanvallen van de belangrijke doelen als voor onze bescherming. Het vraagt wel heel veel van opleiding en training. Die Raven en Sky Ranger zijn prachtige aanvullingen, maar zijn ook een beperking van onze slagkracht. Je bent er minimaal twee man mee kwijt. En de apparatuur is niet altijd inzetbaar en dan moet je toch terugvallen op waarnemingen te voet of vanuit het voertuig. De uitdaging zit erin het allemaal te kunnen.”