Achter de schermen

…bij het Cluster Defensie & Internationale Samenwerking

Wie zijn carrière wil verrijken met internationale werkervaring, kan zich melden bij het Cluster Defensie & Internationale Samenwerking van de Koninklijke Marechaussee. Deze afdeling is verantwoordelijk voor alle internationale aangelegenheden van onze organisatie en fungeert als spin in het web voor wie -al dan niet voor langere tijd- in het buitenland geplaatst wil worden. Maar het cluster begeeft zich in veel meer webben, vertellen plaatsvervangend clusterhoofd Eline en stafadviseur Svenja.

“Het is natuurlijk een bijzondere naam”, begint Eline haar uitleg over het cluster. “De Marechaussee is uiteraard onderdeel van Defensie. Zo hebben wij veel contact met de Directie Internationale Militaire Samenwerking en de Directie Operaties van de defensiestaf over alle missies en operaties waar ook de Marechaussee in meedraait. Dat verklaart het ‘Defensie-deel’ van onze naam.” Door de oprichting van het 101 Marechausseebataljon (101 Marbat) is zowel de nationale, groene samenwerking met de landmacht maar ook de internationale, groene samenwerking met onder andere de Duitse Feldjäger toegenomen.

Het andere deel, ‘Internationale Samenwerking’ slaat op de rol die het cluster speelt op het gebied van wereldwijde samenwerking. “Die is eigenlijk heel breed en verbonden aan alle taakvelden van onze organisatie, zowel strategisch als operationeel. De Marechaussee levert defensieattachés, liaisonofficieren en collega’s die in het buitenland bij diverse organisaties werkzaamheden verrichten. Daarnaast is ons cluster verantwoordelijk voor het gehele beleidsterrein ‘internationaal’. Samenwerking doen we enerzijds bilateraal, met landen die voor ons interessant zijn om operationeel mee samen te werken en om in te investeren. Anderzijds werken we nauw samen met multilaterale organisaties zoals de NAVO, EU en de VN. De Commandant Koninklijke Marechaussee heeft daarnaast als Gouverneur der Residentie contact met ambassadeurs en defensieattachés. Die bezoeken bereiden wij voor haar voor, evenals de deelname aan allerlei fora.”

Scroll naar beneden voor een kijkje achter de schermen bij het Cluster Defensie & Internationale Samenwerking.

Investeren

Stafadviseur Svenja (rechts op de foto) is direct bij betrokken bij dit soort voorbereidingen en het leggen van contacten, vertelt ze zelf. “Turkije is bijvoorbeeld één van de landen waarmee we steeds meer mee samenwerken. Afgelopen maand hebben we zodoende inkomende als uitgaande werkbezoeken, in Ankara en Istanboel, gehad. Wat wij doen is kennis en expertise uitwisselen, kijken wat we van elkaar kunnen leren. Tegelijkertijd dient het ook een breder doel, namelijk een goede relatie opbouwen en onderhouden.” Dat is maatwerk, legt ze uit. “Met het ene land kun je direct zaken doen, voor het andere land loont het om te investeren in persoonlijke relaties.” Dat levert in het geval van Turkijke op dat op het gebied van opsporing betere zaken gedaan kunnen worden. Svenja: "We krijgen meer rechtshulpverzoeken voor elkaar. Daarnaast helpt het ons ook om bijvoorbeeld mensensmokkel en illegale migratie beter te bestrijden."

Relatiebeheer

Het investeren in persoonlijke relaties loont op de lange termijn. “Diplomatie gaat vaak langzaam”, aldus Eline. Svenja vult aan: “Het is aan ons om duidelijk te maken dat wat we doen een doel heeft op de lange termijn. Door goede relaties aan te knopen met andere landen kunnen wij vanuit de Marechaussee beter ons werk doen op het gebied van grensmanagement en internationale opsporing. Zo kunnen we vaker rechtshulpverzoeken beantwoord krijgen. In het voorbeeld van Turkije: daar gebeurt heel veel. Van migratie en mensensmokkel tot georganiseerde criminaliteit en high level targets die daar onderduiken.”

Wereldwijd

Zoals meer onderdelen bij Defensie, breidt het cluster Defensie & Internationale Samenwerking in rap uit. Eline: “Tot 4 jaar jaar geleden bestond ons team uit 6 personen, nu zijn we met 12 collega’s. Dat geeft aan hoe belangrijk internationale samenwerking wordt gevonden binnen onze organisatie. Bovendien zijn we van alle clusters Internationale Militaire Samenwerking binnen Defensie, één van de grotere. Alles wat internationaal is, op strategisch en tactisch niveau, wordt bij ons nagevraagd. Dat kan te maken hebben met Europol of bijvoorbeeld een informatieverzoek zijn vanuit Schiphol waar collega’s ineens een forse instroom zien uit een bepaald land. Dan wordt bij ons om meer informatie gevraagd. Veel van deze vragen pakken we samen op met andere clusters binnen de staf. Ook onderhouden we goede contacten met onze liaisonofficieren in het buitenland waarmee we inkomende en uitgaande werkbezoeken en samenwerking afstemmen. Wij zitten wat dat betreft wel echt over de hele wereld.”

Spin in het web

Er zijn ook landen waarmee structureel samengewerkt wordt. “Denk daarbij aan partnerlanden als Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk”, vertelt Svenja. “Maar ook vanuit de verschillende gezagen wordt ons gevraagd een bijdrage te leveren, zoals Asiel en Migratie en Justitie en Veiligheid. Die laatste partij is in gesprek met diverse landen in het Midden-Oosten en Afrika om de banden op het gebied van migratie te versterken. Daarvoor willen ze langdurige samenwerkingen aangaan en dat betekent ook dat je op zoek gaat naar gemeenschappelijke belangen en wederzijdse kennisuitwisseling. Als Marechaussee kunnen we ook iets bieden: trainingen op het gebied van smokkel of documentfraude of een werkbezoek om te kijken hoe het grenscontrolebeleid op Schiphol werkt. Wij faciliteren en begeleiden dat, omdat we hiervoor de expertise in huis hebben. We zijn als het ware de spin in het web. We hebben contacten met de beleidsmedewerkers van verschillende ministeries, regelen het bezoek met collega’s intern bij de Marechaussee en sluiten zelf ook geregeld aan.”

Keuzes

Zowel internationale contacten als het netwerken zorgen ervoor dat er een groot diplomatiek aspect aan hun werk zit, bevestigen beiden. “Je bent continu bezig met zowel strategische, operationele als diplomatieke aspecten”, zegt Svenja daarover. “Het is aan ons om die relaties goed te managen en ook ‘nee’ te zeggen als het moet. Er wordt meer van ons gevraagd dan we als Marechaussee daadwerkelijk kunnen doen. De capaciteit is nu eenmaal beperkt.” Eline: “We moeten duidelijke keuzes maken en dan helpt het dat wij als organisatie waardevolle contacten hebben.”

Oriënteren op mogelijkheden

Wie bij de Marechaussee werkt en een functie in het buitenland ambieert of een functie in Nederland met internationale aspecten kan ook terecht bij het Cluster Defensie & Internationale Samenwerking. Eline: “Als je interesse hebt, maak je dat kenbaar bij je leidinggevende en bij ons. Wij werken momenteel ook aan een ‘internationale nieuwsbrief’ om internationale functies meer bekend te stellen.” Hoe meer informatie hoe beter in dit geval, want het gehele proces van een buitenlandplaatsing neemt de nodige tijd in beslag. Eline: “Het is belangrijk om vooraf met het thuisfront te praten over wonen en werken in het buitenland. Als er een interessante functie beschikbaar komt heb je maar beperkte reactietijd. We snappen dat het heftig is om binnen een paar weken te beslissen of je voor langere tijd, al dan niet met je gezin, naar het buitenland wilt. Daarom is het goed om je alvast te oriënteren op de mogelijkheden als je deze ambitie hebt.”

Nuttige en goede stap

Dat er op dit gebied veel mogelijk is, staat vast. Eline: “We hebben politie-liaisonfuncties, Defensie-attaché-stoelen, je kan bij het European Gendarmerie Force (EUROGENDFOR) terecht, Frontex, NAVO Center of Excellences MP en SP, of het Joint Force Command in Brunssum (Zuid-Limburg, red.)… de mogelijkheden zijn wat dat betreft heel gevarieerd.” Dit zijn overigens geen burgerfuncties. “Maar vanaf marechaussee tot en met kolonel zijn er functies voor korte en langere termijn.” Internationale ervaring is naast leerzaam en nuttig ook een goede stap voor de carrière, besluit Svenja. “Als je bijvoorbeeld later iets bij de VN wil gaan doen, is het belangrijk dat je een keer naar een VN-missie bent uitgezonden. Dus het is ook een hele goede stap voor carrièretijgers.”

Tekst: Michael Simon | Foto's: Henriette Guest en archief Mediacentrum Defensie