“Fijn om terug te zijn”
In 2015 nam luitenant-generaal Hans Leijtens afscheid als Commandant van de Koninklijke Marechaussee. En nu, 4 jaar later, keert hij onverwacht terug. Ook Leijtens zelf had dit een paar jaar geleden niet kunnen voorzien. Hij vertelt aan KMarMagazine over deze bijzondere stap.
Hoe is het om weer terug te zijn?
Het is een beetje onwerkelijk. Toen ik 4 jaar geleden het commando overdroeg, had ik niet verwacht terug te komen. Maar er is een beroep op me gedaan dat ik niet zomaar naast me neer kon leggen, vanwege het vervroegde vertrek van luitenant-generaal Harry van den Brink. In alle managementboeken staat dat je een functie niet voor de tweede keer moet doen, maar ik snap wat er aan de hand is en ik vond dat ik gehoor moest geven aan het verzoek. Om een directe collega te citeren: “Het is vervelend dat het moet, maar fijn dat het kan.”
Het is prettig om terug te zijn bij de KMar, omdat de organisatie voelt als een warm bad. Je leest vaker dat vertrokken collega’s de loyaliteit missen. Het zijn clichés, maar allemaal waar. Het is dus fijn om terug te zijn, maar tegelijkertijd is er genoeg te doen. De KMar moet weer een stap verder worden gebracht in haar ontwikkeling. Wat mij betreft maken we de organisatie minder afhankelijk van hoe de wind waait.
Heeft u de ontwikkelingen bij de KMar gevolgd na uw vertrek?
Dat heb ik zeker. Als ex-marechaussee blijf je altijd met 1 teen in de organisatie staan. Bovendien bekijk je zaken ineens vanuit een ander perspectief, dat is leerzaam. Ik heb begrippen die voor ons standaard aandoen, zoals loyaliteit, kameraadschap en elkaar steunen - ook buiten het werk om- nog meer leren waarderen buiten de organisatie, waar zulke begrippen minder vanzelfsprekend zijn.
Wat waren de reacties op uw onverwachte terugkomst?
De reacties waren heel positief. Ik was verrast door het hoge aantal en de aard ervan. Maar om dat te nuanceren: mensen die niets met mij hebben of er neutraal in staan sturen natuurlijk geen reactie. En die gedachten zijn er vast ook.
Waar gaat u als eerste mee aan de slag?
‘Ik ga de komende tijd vooral veel luisteren’
Ik ga de komende tijd vooral veel luisteren. Ik wil in alle rust kijken of zaken zijn veranderd, zowel qua taak als qua sfeer. Ik wil eerst goed begrijpen waar de KMar nu staat, alvorens de koers te bepalen. Dus tot begin volgend jaar ga ik het land in om met mensen binnen en buiten de organisatie te spreken, zoals brigades, stakeholders en gezagsdragers. De verleiding is groot om te denken dat zaken nog precies zo gaan als voorheen. Die valkuil wil ik vermijden. Ik zeg tegen mensen: schop me tegen mijn schenen als ik te makkelijk denk dat het is zoals het was.
Denkt u dat er veel is veranderd?
De wereld is veranderd in de tussentijd, de KMar is veranderd en mijn ervaringen ook. Daarom kan ik niet zomaar verder gaan waar ik was gebleven. Ik ga bijvoorbeeld kijken naar de huidige balans tussen mens en techniek, de basis van ons werk. Daar ben ik heel benieuwd naar.
Ikzelf ben als persoon niet veranderd qua principes en leiderschapsstijl. Ik heb altijd geprobeerd te staan voor openheid en transparantie, en dat doe ik nog steeds. Ruimte, vertrouwen en verbinding waren mijn kernbegrippen; mensen de kans geven om het beste uit zichzelf te halen. En dat is mijn insteek nog steeds. Ik ben nooit een commandant geweest die van alles het naadje van de kous wil weten. Ik vertrouw in de mensen van de KMar; dat blijft mijn startpunt.
Alvast ingelezen tijdens de vakantie?
Ik ben 3 weken door Schotland getrokken, een fantastisch land. Maar met Schots weer. Ik heb veel gelezen, en niet alleen over de KMar. Nu wacht mij bij terugkomst meteen een volle agenda, maar daar heb ik niet zoveel moeite mee. Het scheelt dat mijn netwerk nog actueel is. Veel mensen in het Haagse wereldje heb ik afgelopen jaren gesproken, in een andere hoedanigheid natuurlijk. Veel spelers zijn hetzelfde gebleven, maar er zijn ook veel nieuwe gezichten. Dat maakt het een leuke mix van oud en nieuw.
De commando-overdracht is bijna een kopie van de vorige...
‘Ik stap er opnieuw met veel plezier in’
Ja, maar nu heb ik iets meer rimpels. Gelukkig pas ik nog in mijn Ceremonieel Tenue. Dat was op maat gemaakt, dus dat heb ik behouden. Mijn Dagelijkse Tenue had ik aan het Marechausseemuseum in Buren geschonken. Ik heb extra goed geoefend voor de ceremonie van de commando-overdracht. Mijn handelingen waren iets minder routinematig dan voorheen. Maar gelukkig kwam alles snel weer bovendrijven.
Nog een keer commandant, is dat uitdagend genoeg?
Het was destijds een leuke baan, en ik stap er opnieuw met veel plezier in. Ik was gevraagd om de functie tijdelijk te vervullen, maar dat wilde ik niet. Als ik ergens voor ga, wil ik ook écht stappen kunnen zetten. Ik ga er net zo fris en vrolijk in als de vorige keer, mét de ervaringen van de afgelopen jaren. Het is een voorrecht om weer leiding te mogen geven aan de KMar. De vorige keer ging het best goed. Het is machtig mooi om dat opnieuw voor een paar jaar waar te maken.
