04

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 33

De allerlaatste hondenbiatlon

‘Dat dit evenement stopt, doet enorm zeer’

Behendigheid, conditie, kracht en vooral teamwork. 65 koppels gingen vorige week de strijd met elkaar aan tijdens de Hondenbiatlon op Vliegbasis Woensdrecht. Het evenement werd voor de dertigste en de laatste keer gehouden. “Afzien, maar fantastisch!”

Tekst: Kapitein Saminna van den Bulk | Foto: sergeant-majoor Aaron Zwaal

Voor zich ziet de hondenbegeleider een kist van twintig kilo, met daaraan twee touwen. De man staat nog op adem te komen van het oversteken van de sloot. De modderige bodem heeft de benen flink verzuurd. Zijn trouwe viervoeter stuitert vrolijk naast hem op en neer. De ogen strak op de baas gericht, klaar voor de volgende opdracht. Tip van de jury? “Maak het touw niet te lang, daar wordt de opdracht alleen maar zwaarder van.” En daar gaat het 'dierlijke duo'. Ze trotseren hindernis veertien. Nog maar zestien te gaan.

(Inter)nationaal

Tientallen teams vanuit Defensie en de Nationale Politie, maar ook deelnemers uit Duitsland, België, Denemarken, Oostenrijk en Polen reisden af naar Woensdrecht om zich een dag compleet in het zweet te werken. Het parcours is elf kilometer lang en heeft dertig obstakels met namen als ‘Bunkertje’, ‘Ven’ en ‘Onder Over’.

Van het water naar het slepen.
De een rent als een hinde met een kist van twintig kilo, de ander moet er nét iets meer moeite voor doen.
Bij elke hindernis staat iemand van de jury. Voor de opdrachten geldt de militaire spelregel ‘niet goed betekent opnieuw’.
Elke hindernis mag driemaal worden overgedaan. Lukt het nog steeds niet? Dan krijgen de deelnemers strafminuten boven op de eindtijd.

Band opbouwen

“Afzien, maar fantastisch!”, vat Charmaine van der Linde van de Defensie Bewakings- en Beveiligingsorganisatie het evenement kernachtig samen. Samen met haar teefje Senna deed zij voor de tweede keer mee aan de biatlon.

“We hebben hier echt maanden voor getraind. Tijdens dat proces, maar ook tijdens de biatlon zelf werk je continu aan de combinatie. Je bouwt een enorme band op: je moet het samen doen, anders haal je de finish niet. Bij de sloot weigerde Senna bijvoorbeeld om over te steken. Dat probleem moet je samen oplossen. Als ze iets eng vindt, stel ik haar gerust, neem haar mee en ze volgt. Dat maakt dat je elkaar steeds beter leert kennen, elkaar leert vertrouwen en zoals team continu sterker wordt.”

Het baasje klautert met behulp van het touw van A naar B en onder de netten door…
…de hond wandelt vrolijk mee.
Charmaine van der Linde.

Dragen

Tegelijkertijd is het een fysieke uitdaging, zegt Van der Linde. “Senna weegt ruim 32 kilo. Op een zeker moment moest ik haar dragen, waarbij de hond enorm begon te spartelen.” Ze lacht: “Toen moest ik me echt even boos maken om de pionnen te bereiken. Aan het einde waren we beide helemaal stuk. Maar dat gevoel bij de finish? Echt een triomf, puur genieten. Ik ben nog aan het herstellen van een bevalling, maar toen ik hoorde dat dit de laatste editie zou zijn besloot ik: we móéten nog een keer meedoen! Dat dit stopt, doet enorm zeer.”

Loeizwaar is het dragen. De opdracht: de hond moet de gehele afstand met alle poten van de grond zijn. Hoe de deelnemers het klaarspelen maakt niet uit.
De één legt de hond over de schouder, de ander draagt het dier als een baby in de armen.

Professionals

“Niet bijten!” gebiedt de baas zijn hond, wanneer er iemand vlak langs het duo scheert. Geen overbodig verzoek, want de honden hier zijn geen labradors of golden retrievers. De deelnemers aan de biatlon zijn zogenaamde bijt- en speurhonden. Professionals in hun vakgebied. Alleen gecertificeerde teams mogen meedoen aan dit evenement. Speciaal voor de bijthonden zitten er, naast de dertig hindernissen, twee extra bijtoefeningen in.

De biatlon is een evenement bij uitstek voor combinatievorming van mens en dier. Plus: je ziet als begeleider wat je viervoetige kameraad wel of niet kan en durft. En uiteraard volgt bij goed gedrag een beloning van de begeleider, maar niet voordat de vacht lekker is uitgeschud na de wateroversteek.

Lastiger

Van der Linde is zeker niet de enige die het einde aan het Open Defensiekampioenschap betreurt. De man achter de biatlon is adjudant Jan-Willem Jonk. De luchtmachter loopt de dag zelf rond met een glimlach van trots, maar tegelijkertijd een brok in de keel. In de dertig jaar dat het evenement  plaatsvindt, heeft hij het twintig keer geoerganiseerd. Maar, zo vertelt hij: “Veel vacatures en steeds minder deelnemers door de hoge werkdruk en operationele inzetbaarheid…. Het wordt steeds lastiger om de biatlon te organiseren. Vier weken geleden begonnen we in een klein team al met de opbouw. Woensdrecht is de ideale locatie, maar ook hier worden de veiligheidsmaatregelen aangescherpt.

Door de sloot en dan ‘afleggen’, waarbij de begeleider de hond laat liggen in een vak. Die moet daar rustig wachten terwijl de baas voorwaarts sprint. Enkele tientallen meters verderop klikt het: “HIER! BIJ MIJ!” Twijfel is er geen moment bij de herder, die zich met gezwinde spoed bij de baas voegt.
Bijna bij de finish...

Pijn in het hart

Alles bij elkaar opgeteld stond Jonk voor een duivels dilemma. “Is het nog wel realistisch om dit evenement te organiseren? Het antwoord op die vraag is ‘nee’.” Hij zegt het met pijn in het hart, vertelt hij kijkend naar de finish, waar de teams de eindstreep passeren. “Helemaal kapot ben je dan”, glimlacht hij. Zelf liep hij de biatlon hem zeven keer. “Die ontlading vind ik prachtig om te zien. Waar je ook kijkt op het parcours: overal zie je de samenwerking tussen mens en hond. Die verbinding is magisch: één team, één taak.”

“HOOG! OP” Bij een hindernis van pallets springen en kruipen de teams afwisselend over en onder de hindernis heen.
Kortom: over en onder.

Vriendschap

Dat heeft Martijn uit Limburg net ervaren met zijn surveillancehond Remmel. De hoofdagent is niet vies van een uitdaging, de Mudmasters staan al op zijn naam. “Dit is een heel andere belevenis. Je doet het samen. Ben jij kapot? Dan trekt je hond je er met al zijn energie doorheen.” Alhoewel… “Remmel was op een zeker moment ook best moe en kreeg een beetje een eigen willetje.” Bal gooien? Remmel vertikte het erachter aan te gaan. “Tja”, glimlacht Martijn. “Dan moet je toch met elkaar aan de slag. Zelf had ik het ook best pittig. Hadden we ons net door een sloot geploegd, zag ik de volgende alweer komen.”

Naast teambuilding staat de biatlon garant voor een proeve van de conditie en de kracht.
De obstakels zijn loeizwaar, de benen verzuurd en het zweet druipt van de gezichten op de warme zomerdag.

Spierpijn zonder spijt

Morgen spierpijn, maar zeker geen spijt. “Onze vriendschap is hier zoveel sterker geworden", weet Martijn. “Echt een waardevolle dag voor mij en m’n maatje.” De bijvangst: “Hier lopen allemaal mensen rond die dezelfde passie hebben: werken met een dier. Je deelt ervaringen en leert van elkaar. Als er volgend jaar weer een editie was geweest, had ik zeker weer meegedaan.”

Door de waterbak, bijten (mits het een bijthond betreft) en dan sprinten naar de finish. Voorovergebogen hijgen de deelnemers na.
De hond, steevast met uitgestoken tong, geniet mee. Opluchting voor mens en dier.

Tijdperk

Het is een hard gelag, erkent Jonk, die zichtbaar geniet van de laatste editie. Hij kan zich nog geen meter over het evenemententerrein bewegen, of mensen klampen hem aan. Om hem te bedanken voor al die jaren. Binnen het Expertisecentrum van de luchtmacht blijft Jonk bij zijn grote liefde: werken met honden. Maar voor de biatlon valt het doek. “We stoppen nu bij de dertig, een mooi rond getal. Het einde van een tijdperk.”