Tekst Mediacentrum Defensie
Foto sergeant-majoor Aaron Zwaal en U.S. Navy
Nederlandse fregatten trainen met bondgenoten
Marinemannen en -vrouwen hebben deze week aan boord van Zr.Ms. Van Amstel en Zr.Ms. De Zeven Provinciën golven van vier tot vijf meter getrotseerd, terwijl ze de Atlantische Oceaan overstaken. Een stevig zeetje, maar daar hadden de bemanningsleden juist mazzel mee. Want door tijdig van koers te veranderen liepen de fregatten en andere schepen van het eskader rond het Amerikaanse vliegkampschip USS Gerald R. Ford de orkaan Martin mis.
Toen beide fregatten vorige maand uit Den Helder vertrokken wenste marinecommandant viceadmiraal René Tas de bemanningen ‘een leuke tijd’ toe. En dat is het zeker. Volgens de commandant van Zr.Ms. Van Amstel, kapitein-luitenant ter zee Wilco Faber, begon de reis met een voorspoedige overtocht naar Noord-Amerika.
'Wow, that's a lot of steel'
“Op de heenweg zaten de weersomstandigheden mee en het havenbezoek aan New York en de Canadese haven Halifax waren mooi.” Inmiddels is het vlootverband, tien schepen uit Spanje, Duitsland, Denemarken, Canada en uiteraard de Verenigde Staten en Nederland, al oefenend onderweg naar Europese wateren.
Veel staal
“Zo'n vlootverband is best indrukwekkend.” Faber noemt een moment waarop de schepen dicht bij elkaar voeren om het hele eskader in één keer op de foto te kunnen zetten. “Voor het personeel op de brug is dat uitdagend, omdat de communicatie met de andere schepen essentieel is. Maar de formatie werd ook gezien door een visser die prompt over de radio meldde: ‘Wow, that’s a lot of steel’. De man was duidelijk onder de indruk.”
De schepen zijn met name samengekomen om van elkaar en elkaars procedures te leren. De prioriteit ligt op de samenwerking met de partners en dan met name op het hoogste geweldsspectrum. Faber: “Wij zijn een onderzeebootbestrijdingsschip en kunnen die taak mooi beoefenen. Daar gebruikt het schip onder andere haar LFAPS voor (Low Frequency Active and Passive Sonar, red.). Een systeem dat onderwater actieve sonarsignalen uitzendt.”
Gele bol
Het LFAPS-systeem zit in een soort grote, gele bol achterin het schip, die indien nodig in het water kan worden gelaten. De bal wordt dan met een lange kabel verbonden aan het fregat. De bal produceert een hard geluid in het water en de microfoons in de kabel registeren het geluid dat wordt weerkaatst door bijvoorbeeld een onderzeeboot. Vervolgens wordt die echo zichtbaar gemaakt op beeldschermen.
Force Multiplier
De operationele waarde van het LFAPS-systeem is groot, voor het hele vlootverband. “Een vliegkampschip heeft zo’n systeem niet. Wij zijn een force multiplier (een systeem dat zelfstandig opereert en andere beschermt en ondersteunt, red.). Vandaar dat er een Amerikaanse uitwisselingsofficier bij ons aan boord is, omdat wij de Amerikanen weer ondersteunen.” Ook de andere NAVO-bondgenoten in het vlootverband kunnen terugvallen op de bescherming van de Van Amstel.
De Zeven Provinciën
Het Amerikaanse vliegkampschip is deze reis, mede door z’n omvang, dé blikvanger van het eskader. “Het is natuurlijk een onwijs mooi gezicht, zo’n groot schip.” Maar Faber maakt ook duidelijk dat ‘zijn schip’ niet alleen samenwerkt met de USS Gerald R. Ford; de nieuwste carrier van de Amerikaanse vloot.
'We houden altijd in de gaten wat er gebeurt in de wereld’
Tijdens de oversteek heeft hij ook regelmatig contact met onder meer Zr.Ms. Zeven Provinciën. “Die collega’s hebben een andere taak. Dit Luchtverdedigings- en Commandofregat (LCF) oefent het aansturen van jachtvliegtuigen.” De ‘fighter controllers’ aan boord treden op als gevechtsleiders voor de straaljagers van de Amerikaanse Ford. “Dat maakt deze oefening voor De Zeven Provinciën heel uniek.”
