04

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 24

De dag van het excuus

Download afbeelding (769 kB)

Tekst kapitein Jessica Bode
Foto korporaal Gregory Fréni

27 jaar na dato: waardering voor Dutchbat III

In een bijeenkomst vol militair ceremonieel heeft het kabinet vorige week zaterdag publiekelijk excuses gemaakt voor de omstandigheden waaronder Dutchbat III in 1995 naar Srebrenica is uitgezonden. De oud-strijders zijn blij met de erkenning, die ten overstaande van honderden aanwezigen werd uitgesproken. Maar wat werd er ook alweer gezegd en door wie? Aan de hand van foto’s nemen we u mee terug naar deze memorabele 18 juni 2022.

kaderwit
Download afbeelding (3,3 MB)

Aan het begin van de bijeenkomst betreedt het zogenoemde militair cortège de appelplaats: Commandant der Strijdkrachten generaal Eichelsheim, Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht luitenant generaal der mariniers Van Sprang, Commandant Zeestrijdkrachten vice admiraal Tas, Commandant Landstrijdkrachten Wijnen, Commandant Koninklijke Marechaussee luitenant generaal Leijtens, plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten vice admiraal Boots, plaatsvervangend Commandant Luchtstrijdkrachten generaal majoor Van Ingen en Krijgsmachtadjudant van de mariniers Van Haastrecht.

Download afbeelding (3,5 MB)

Er is ook een civiel cortège aanwezig met de ambassadeur van Bosnië-Herzegovina Šahović, voormalig defensieminister Ank Bijleveld, Tweede Kamer voorzitter Vera Bergkamp, de Nationale ombudsman Reinier van Zutphen en de burgemeesters Ahmed Marcouch (Arnhem) en Marco Out (Assen). Namens Defensie gaat het om secretaris-generaal Gea van Craaikamp, directeur-generaal beleid Joep Wijnands en hoofddirecteur personeel Wim Hoogendoorn.

Download afbeelding (6,3 MB)

Rutte treedt vandaag ook op als parade-inspecteur om de aangetreden troepen te inspecteren. Hierbij wordt hij, onder muzikale begeleiding van de inspectiemars van Jean-Pierre Laro, vergezeld door defensieminster Kajsa Ollongren.

Download afbeelding (3,4 MB)

Allereerst spreekt premier Mark Rutte de veteranen toe. “Vandaag maak ik namens de Nederlandse regering excuses aan alle mannen en vrouwen van Dutchbat III. Met de grootst mogelijke waardering en respect voor de manier waarop Dutchbat III onder moeilijke omstandigheden steeds heeft geprobeerd het goede te doen. Zelfs toen dat eigenlijk niet meer ging.

Download afbeelding (3,3 MB)

Rutte spreekt circa acht minuten, gevolgd door een ongeveer net zo lange speech van defensieminister Kajsa Ollongren waarin ze onder meer vertelt: “De overheid heeft tekort geschoten jegens de veteranen. Als we onze mensen op missie sturen, dan zorgen we ook voor ze als ze terug zijn. Dat had ook gemoeten na Srebrenica. Thuisgekomen stonden jullie nog steeds alleen. Jullie hadden een grote behoefte aan open armen. Maar Nederland keerde jullie de rug toe.”

Download afbeelding (3,3 MB)

Tijdens de plechtigheid krijgt een afvaardiging van Dutchbat III het Ereteken voor Verdienste in brons. De komende tijd ontvangen alle veteranen of nabestaanden van Dutchbat III deze zelfde blijk van waardering.

Download afbeelding (5 MB)

Onder de aanwezigen is toenmalig defensieminister Ank Bijleveld (voorste rij rechts). Ze zei in februari 2021 al dat het kabinet met een ‘speciaal gebaar’ de waardering zou uitspreken voor Dutchbat III.

Download afbeelding (4,2 MB)

Tegen het einde van de plechtigheid wordt een moment van overdenking gehouden. Met deze minuut stilte wordt stilgestaan bij de twee collega's die omkwamen en alle burgerdoden.

Download afbeelding (5,4 MB)

Naast militairen staan ook voertuigen opgesteld die werden gebruikt werden tijdens de uitzending.

Download afbeelding (3,4 MB)

Zangeres Renee van Bavel brengt het lied ‘Srebrenica’ ten gehore dat ze zelf schreef na een indringend gesprek met een Dutchbat III veteraan.

Download afbeelding (2,3 MB)

Ester Naomi Perquin, tussen 2017 en 2019 Dichter des Vaderlands, draagt een gedicht voor. Een aantal regels hieruit is overgenomen op de plaquette die later is onthuld: ‘Staat aan de rand van vredestijd, houdt daar de wacht. Zij aan zij. In eenzaamheid. Voor altijd verbonden’.

Download afbeelding (3,1 MB)

“Wat eenzaamheid en onbegrip met de mens kan doen. Het raakt mij. Als CDS en als veteraan. Blij om hier met jullie te kunnen zijn. Stilstaan bij wat jullie hebben meegemaakt”, spreekt Commandant der Strijdkrachten Eichelsheim de aanwezigen toe.

Download afbeelding (1,2 MB)

Olaf Nijeboer, voorzitter Vereniging Dutchbat III, spreekt namens de veteranen. Hij sluit af met de woorden: “Ik kan alleen hopen dat jij als Dutchbatter, en jullie als thuisfront, vandaag openheid hebben ervaren. Dat jij je gehoord en gezien, vertrouwd en begrepen, geholpen en erkend, gesteund en beschermd voelt.”

Download afbeelding (4,9 MB)

Veteranen luisteren hoe Ollongren hen toespreekt: “Er was te weinig nazorg, te weinig steun, te weinig weerwoord in de beeldvorming. Voor jullie en jullie thuisfront. Dat heeft diepe sporen achtergelaten.”

Download afbeelding (4,9 MB)

Tot slot wordt het Wilhelmus gespeeld waarna paradecommandant luitenant-kolonel Laurens van Leussen zich richt tot premier én parade inspecteur Mark Rutte: “Excellentie mag ik u bedanken voor uw aanwezigheid. Ik meld de ceremonie nu bij u af.”

Naar de Inhoudsopgave