Tekst André Twigt
Foto sergeant-majoor Maartje Roos

Caribisch gebied slaat handen ineen tijdens Tradewinds

Twintig landen hebben de afgelopen twee weken in het zuiden van Mexico en in Belize meegedaan aan Tradewinds. Deze jaarlijkse rampenbestrijdingsoefening wordt door klimaatverandering steeds belangrijker en geldt als dé voorbereiding op het orkaanseizoen in het Caribisch gebied. Namens ons land waren het ondersteuningsschip voor de West Zr.Ms. Pelikaan, personeel van het Marine Squadron Carib en het Maritiem Hoofdkwartier in het Caribisch gebied aanwezig.  

Door de inzet van Zr.Ms. Pelikaan behoorde Nederland tot de grotere deelnemers.

Focus tijdens Tradewinds ligt op het fijn slijpen van internationale samenwerking. Dat gebeurde op papier tijdens een grote planningsconferentie in het Mexicaanse Cozumel, maar ook in de praktijk. Zo werd Zr.Ms Pelikaan ingezet om liters drinkwater op de kade van de badplaats af te leveren. Per vrachtauto werd de lading dieper het land in getransporteerd. Naast deze logistieke ondersteuning, deed het schip ook mee aan het maritieme deel van de oefening. Daarin stond de samenwerking met onder meer Mexicaanse, Canadese en Amerikaanse marineschepen centraal.

“We willen een hoger niveau van afstemming bereiken bij het verlenen van noodhulp”, zegt Human Assistance & Disaster Relief-specialist, luitenant ter zee 2 Paul Vogelaar. Samen met twee collega’s bemant hij binnen het Maritiem Hoofdkwartier in het Caribisch gebied de sectie Civiel-Militaire Samenwerking.

De Pelikaan heeft liters drinkwater aan de kade van badplaats Cozumel gebracht.
Aan boord van Zr.Ms. Pelikaan worden watertanks gevuld. De humanitaire hulporganisatie ‘World Hope International’ brengt ze verder landinwaarts.

Onvoorspelbaar orkaanseizoen

De kans dat landen in het Caribisch gebied actie moeten nemen na een orkaanpassage neemt de laatste jaren toe. 2021 staat met 21 zware stormen op de derde plaats van meest actieve orkaanseizoenen ooit. Dit jaar dreigen de stormen eveneens niet ongestoord de Cariben te passeren. Hoe groot de omvang en kracht van de verwachte stormen zijn, is volgens meteorologen steeds moeilijker te voorspellen. Dit is een gevolg van de grilliger wordende natuur. 

Meer weten? Bekijk hieronder de video van adjudant Arnoud Schoor

In de buurt

Ondertussen brengt Tradewinds voor de bemanning van het ondersteuningsschip kleine ongemakken met zich mee. Als gevolg van de hoge golfslag was het schip in de Belizaanse haven Mahahual niet in staat militair materieel te lossen. “We hebben toen snel een nieuw plan gemaakt en alles elders in de buurt gelost. Dit zijn situaties die ook bij een echte noodhulpinzet kunnen voorkomen”, vertelt commandant luitenant ter zee 1 Marc Jereskes.

Door vooral een gebrekkige infrastructuur zijn ook de bewoners van de badplaats Cozumel erg kwetsbaar voor een orkaanpassage.

Door de hoge golfslag was de Pelikaan niet in staat militair materieel te lossen

Riverine operaties

Tradewinds vond grotendeels in Mexico plaats en deels in het naburige Belize. In de jungle van het Zuid-Amerikaanse land werkten in de West gestationeerde mariniers samen met Amerikaanse collega’s riverine operaties af. Die zijn gericht op het bewaken van vaarroutes die voor de aanvoer van hulpgoederen essentieel zijn.

Voor deze werkzaamheden steunden de Nederlandse zeesoldaten op twee snelle FRISC’s. Ook werd een jungletraining afgewerkt onder leiding van Amerikaanse special forces en junglespecialisten van het Korps. Aan deze basistraining deden militairen mee uit Colombia, Jamaica, Suriname, Belize, Mexico en Frans-Guyana.

Leden van Marine Squadron Carib uit Aruba proberen in de jungle van Belize met een fuik een vis te vangen (links). Op de rechterfoto Surinaamse militairen die eveneens deelnamen aan de oefening.

Prominente deelnemers

“Militairen assisteren hoogstens de eerste drie weken na de passage van een orkaan bij het lenigen van de ergste nood”, aldus Vogelaar. “Door eerste hulp te verlenen geef je civiele partijen de tijd zich voor te bereiden op het voortzetten van de hulpverlening.”  

Tradewinds wordt sinds de jaren tachtig gehouden

Met de Pelikaan en specialistisch personeel ter plaatse behoort Nederland tot de prominente deelnemers van de oefening die al sinds het begin van de jaren tachtig wordt gehouden. Weinig landen hebben permanent troepen en een werkschip voor de bestrijding van natuurrampen in de regio beschikbaar. Daarbij brengt ons land met stafleden van het Maritiem Hoofdkwartier in het Caribisch gebied veel ervaring in. Vogelaar: “Het hoofdkwartier is op het gebied van noodhulpverlening snel volwassen geworden, nadat orkaan Irma in 2017 grote delen van Sint Maarten in puin legde.”

Mexico is de co-host van de oefening Tradewinds. Gaandeweg de oefening blijkt het land over een uitstekende rampenbestrijdingsorganisatie te beschikken.