Tekst kapitein Jessica Bode
Foto sergeant-1 Mike de Graaf en sergeant Cinthia Nijssen

‘De rek gaat er wel uit’

Na de opening van vier noodopvangen, eerder deze week, ondersteunt Defensie momenteel het COA bij de bouw van een vijfde onderkomen voor Afghaanse evacués. Op Kamp Heumensoord bij Nijmegen arriveren op korte termijn de eerste personen. Naar verwachting zal ook deze locatie snel volstromen. “Waar een wil is, is een weg, maar de rek is er aardig uit.”

Heumensoord

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) is verantwoordelijk voor Kamp Heumensoord. Defensie verzorgt de opbouw. Verschillende paviljoens bieden straks onderdak aan 750 tot 1.000 evacués. Voor kinderen komt er een speeltuin.

Hoewel Nederland gisteren noodgedwongen moest stoppen met de evacuatie van mensen uit Afghanistan, is voor de krijgsmacht en het COA nog niet duidelijk hoeveel personen er nog in Nederland worden verwacht.

‘Hopelijk wordt de wond niet groter dan de pleister’

“Dat weten we eigenlijk pas als ze aan de poort staan”, legt luitenant-kolonel Coen Brouwer, projectleider van de opvangoperatie, uit. “De defensieterreinen zijn inmiddels flink gevuld, al blijf je alert op potentiële locaties. Heumensoord, dat onder meer wordt gebruikt voor de legering van duizenden militairen tijdens de Nijmeegse Vierdaagse, geeft lucht. Maar hopelijk wordt de wond niet groter dan de pleister.”

Een toestel met honderden Afghaanse evacués landt eerder deze week op Schiphol.

'Er is geen tijd voor uitgebreide analyses en overleggen'

Omvangrijk

Overste Brouwer en z’n team hielden vanaf 12 augustus rekening met een opvanglocatie, maar hadden toen niet verwacht dat het zo’n omvangrijke operatie zou worden. “Op 20 augustus opende als eerste de Willem Lodewijk van Nassaukazerne in het Groningse Zoutkamp (480 personen). Daarna het Walaardt Sacré Kamp in Huis ter Heide/Zeist (300 personen), Legerplaats Harskamp (850 personen) en gisteren werd daar het Marine Etablissement Amsterdam (400 personen) aan toegevoegd.  

Babyvoeding en tandpasta; geen zaken die Paresto standaard in het assortiment heeft

Snel en efficiënt

Hoewel Defensie wordt gezien als logge en stroperige organisatie, wordt er met deze noodhulp juist verrassend snel geschakeld en zijn de lijntjes kort. “Dat kan omdat we de verantwoordelijkheid bij de mensen op de werkvloer leggen. Zaken worden lokaal afgestemd. Dat werkt veel sneller. Er is geen tijd voor uitgebreide analyses en overleggen. Zaken verlopen daardoor misschien niet optimaal, maar die mensen hebben wel rap een onderkomen.”

De opvanglocatie op de Willem Lodewijk van Nassaukazerne in het Groningse Zoutkamp. Foto’s gemaakt net voordat de eerste evacués aankwamen. Hier zijn nu circa 470 personen ondergebracht.

Kleine kindjes

Bovendien is de bereidheid om de handen uit de mouwen te steken groot. “Als je gezinnen ziet binnenkomen met al die kleine kindjes, dan weet je dat we dit móéten doen”, verzucht Brouwer. De overste vertelt dat op Legerplaats Harskamp uit eigen initiatief zelfs een soort winkeltje is geopend voor zaken als tandpasta, shampoo en babyvoeding. “Geen producten die defensiecateraar Paresto standaard in het assortiment heeft.”

“Als je gezinnen ziet binnendruppelen met al die kleine kindjes, dan weet je dat we dit móéten doen”, vertelt projectleider luitenant-kolonel Coen Brouwer.

‘Dit heeft operationele consequenties’

Schietprogramma

Brouwer verwacht wél dat Defensie de komende maanden rekening moet houden met de ‘gevolgen’ van de inzet. “Het vraagt best wat van een groot deel van onze mensen. Ook heeft het operationele consequenties; het schietoefenprogramma in Marnehuizen is tijdelijk gestopt, evenals het schietprogramma op Harskamp. Maar goed, dat is een zorg voor later.”