Generatielimiet voor medailles

De vier broers Grootendorst krijgen postuum militaire onderscheidingen

Binnenkort kunnen uitsluitend kinderen en kleinkinderen nog een aanvraag indienen voor een militaire onderscheiding voor hun overleden ouders en grootouders. Het gaat dan met name over medailles voor veteranen die dienden in de Tweede Wereldoorlog of net daarna. Zoals voor de vier broers Grootendorst, die deze week postuum werden gedecoreerd.

Pieter, Leo, Kees en Tinus ontvingen vele jaren na hun overlijden verschillende medailles voor hun inzet bij de Binnenlandse Strijdkrachten tijdens de Tweede Wereldoorlog, de politionele acties in Nederlands-Indië en inzet in Nieuw-Guinea. 

De onderscheidingen werden in ontvangst genomen door hun kinderen én de 86-jarige Riet Grootendorst, weduwe van Leendert (Leo). “Och wat vind ik het jammer dat hij dit niet mag meemaken. Hij overleed twaalf jaar geleden en had dit geweldig gevonden”, vertelt ze. 

Naar boven gekomen

Haar echtgenoot was de enige marineman van het gezelschap. De drie anderen dienden bij de landmacht. “Die jongens hadden geen idee van elkaar waarheen ze uitgezonden werden. Dat werd pas jaren later duidelijk. Al werd er nauwelijks over gesproken”, vertelt mevrouw Grootendorst. 

Dochter Jannie voegt toe: “We hebben alleen wat stoere foto’s en we weten waar m’n vader en ooms zijn geweest, maar niet wat ze hebben gezien en gedaan. Daarom is deze uitreiking ook bijzonder, omdat er veel informatie naar boven is gekomen.”

Negentig procent

Tijdens de Tweede Wereldoorlog en in Nederlands-Indië werden circa 400.000 Nederlandse militairen gemobiliseerd. Van al die dienstplichtigen en beroepsmilitairen komt zeker negentig procent in aanmerking voor een onderscheiding, schat coördinator bij de afdeling Veteranenzaken en Postactieven Monique Hekman-Landwier in. “Maar die zijn de afgelopen tientallen jaren niet allemaal uitgereikt. Dat willen we wél zoveel mogelijk rechttrekken. Iedereen die recht heeft op een medaille, moet die krijgen.” 

Defensie gaat alleen niet zelf op zoek naar de decorandi of nabestaanden. Dat is met deze aantallen onbegonnen werk. “Je moet worden voorgedragen. De groep die dit kan doen, wordt binnen afzienbare tijd beperkt tot derdegraads familie. Anders is het onbegonnen werk. Een aanvraag wordt getoetst door de afdeling Decoraties en daarna verzorgen wij de uitreiking.”

Plechtigheid

Voorheen werden de medailles opgestuurd en moest de aanvrager maar zien hoe het eremetaal uitgereikt werd. De een maakte er een spektakel van, de ander viste het uit de brievenbus. “Dat stond me tegen”, verzucht Hekman-Landwier. “Ik heb me er hard voor gemaakt dat dit in de toekomst zou veranderen. Dat is gelukt.” Sinds januari verzorgt Defensie alle medaille uitreikingen aan veteranen. Dat waren het afgelopen jaar al ruim zestig plechtigheden. 

Onwetendheid

Een probleem bij het postuum uitreiken van onderscheidingen is dat nabestaanden vaak niet weten dat opa of oma recht heeft op een militaire onderscheiding. Er werd vaak niet over gesproken, totdat de veteraan overleed en er voorwerpen of foto’s uit die tijd werden gevonden. “Dan gaat het balletje pas rollen”, verduidelijkt Hekman-Landwier. “Daarom hoop ik dat mensen zich bij ons melden via sie.veteranenenpostactieven@mindef.nl.”