Tekst kapitein Jessica Bode
Foto sergeant-majoor Hille Hillinga

Ultieme actie in strijd tegen PTSS

Voor het gros van de mensen is één marathon al een brug te ver, laat staan vijf in vijf dagen. Korporaal van de mariniers Robin (36) gaat de uitdaging toch aan. De Afghanistanveteraan wil met deze wel heel bijzondere actie tussen 18 en 22 juni aandacht vragen voor mentale gezondheid en PTSS, waar hij ook zelf mee dealt. 

Korporaal van de mariniers Robin gaat de strijd aan tegen PTSS: “Deze stoornis moet nog meer bespreekbaar worden.”

“Hoe hard hij ook lachte, als ik naar hem keek zag ik de pijn en angst van toen in zijn gezicht. Ik kon het niet meer los van elkaar zien.” Robin bedoelt de sergeant, wiens leven hij in 2009 redde na een aanslag in Afghanistan. Die ervaringen uit het verleden kan hij lange tijd geen plek geven. “Ik bleef maar zien hoe het voertuig achter me ontplofte. Precies op de plek waar ik een paar minuten eerder stond. Rook, vuur, rondspattend materiaal. Mijn eerste gedachte? Iedereen is dood”, vertelt de instructeur van het Mariniers Opleidingscentrum openhartig. Later blijkt hij PTSS te hebben.

Waarom deze extreme uitdaging?

Om PTSS meer bespreekbaar te maken gaat Robin de meest extreme uitdaging aan die hij kan bedenken. Vijf marathons in vijf dagen, door een groot deel van Nederland. 
De bedoeling was één wedstrijd van 35 kilometer, maar die ging vanwege het coronavirus niet door. Maar hij was wel in topvorm. “Dus besloot ik te blijven trainen en stelde telkens nieuwe doelen. Uiteindelijk kwam ik hierop uit. 211 kilometer in totaal.” 
Best ironisch als je weet dat Robin zich vóór de diagnose PTSS compleet verloor in extreme sport. “Als het maar lang, hard, ver en zwaar was. Om maar geen andere pijn te voelen. Ik had geen grenzen, voelde niet wat teveel was.” Maar dankzij de therapieën weet Robin dat inmiddels wel. “Het is ontspanning, afleiding. Net als bij meer mensen met PTSS is regelmaat en structuur belangrijk.”

Hij beseft zelf ook wel dat vijf marathons in vijf dagen extreem zwaar is, maar mentaal zit het goed. “Ik weet nu wat mijn grenzen zijn.”
Zijn omgeving staat niet direct te springen, maar beseft ook dat ze Robin niet op andere gedachten kunnen brengen. “Mijn vrouw vindt me knettergek, maar stimuleert nu om het op de meest verantwoorde manier te doen.”

Trainen? Minstens vier keer per week.

Levensreddend

Robin aarzelt geen moment en verleent eerste hulp. Hij ontfermt zich over sergeant Rob die het zwaarst gewond is. Samen met collega's redt hij hiermee zijn leven, zo wordt later duidelijk. “Het gebeurde aan het begin van de uitzending, maar ik besloot de missie af te maken. Ik had het er wel moeilijk mee. Het was erg emotioneel. Maar ik was jong en dacht er niet te veel over na. Het leven gaat door.” 

Niet praten

Na terugkomst uit Afghanistan, nu elf jaar geleden, dendert Robin z’n trein voort. De ervaringen van de missie verdwijnen naar de achtergrond en de jonge militair praat er niet meer over. Maar zoals bekend is PTSS een sluipmoordenaar. Vroeg of laat haalt het je in.

Bij Robin gebeurt dat in 2019, tijdens een buitenlandplaatsing op Aruba. “Daar waar mijn leven als marinier normaal gesproken altijd gehaast was, kreeg ik in het Caribisch gebied meer tijd en ruimte. Daarnaast triggerde de warmte op Aruba de ervaringen uit Afghanistan.”

Bovendien loopt hij ook sergeant Rob tegen het lijf, die daar eveneens is geplaatst. “Het riep allemaal herinneringen op. De dingen die ik heb gezien, heb meegemaakt. Ik heb het nooit goed verwerkt. Het leek alsof ik op Aruba de deksel van de pot trok en de PTSS eruit kwam. In rap tempo ging het bergafwaarts en al vrij snel werd de diagnose gesteld.” 

Sinds vorig jaar heeft Robin PTSS onder controle en is ‘ie klaar met therapie.

Zware therapie

Robin keerde terug naar Nederland om in het Centraal Militair Hospitaal behandeld te worden middels zware therapie. Sinds vorig jaar heeft hij de stoornis onder controle en is-ie klaar met de therapie. “Maar dan begint je persoonlijke reis pas. Je moet erkennen dat je bepaalde dingen niet meer kunt. Dat je bagage meesleept. De PTSS is inmiddels geen open wond meer, maar nog wel een litteken. En dat kan ook zeer doen.” 

Hoe train je voor zoiets?

Robin traint nu al zeker anderhalf jaar op de lange afstanden. De complete uitdaging van 211 kilometer ging hij nog niet eerder aan, maar de militair loopt wel minstens vier keer per week hard. Duurlopen afgewisseld met intervaltraining en soms nog wat krachtoefeningen. “Ja, dat voel ik soms wel. Mijn lichaam vindt het niet altijd leuk, maar ik heb gelukkig geen blessures.” 

“Natuurlijk is het een uitdaging”, beseft Robin zich ook. “Het gaat pijn doen en er komen momenten waarop ik wil stoppen.

Praat erover

Met zijn hardloopactie wil hij duidelijk maken dat mensen die dit overkomt over hun ervaringen moeten praten. “Anders kun je niet worden geholpen.” Maar Robin weet ook dat er bij Defensie nog niet helemaal een cultuur heerst om het openlijk over gevoelens te hebben. “De meesten denken al snel dat ze dan het mietje van de club zijn. Onzin. Het moet bespreekbaar worden. Sinds ik mijn PTSS op Instagram bespreekbaar maak, zijn er al honderden naar mij toegekomen die zich gehoord voelen. Ik beschrijf bijvoorbeeld wat de EMDR-therapie met me doet, maar ben ook openhartig over de paniekaanvallen.”

Sinds Robin z’n PTSS op Instagram bespreekbaar maakt, kreeg hij al honderden reacties van lotgenoten die zich gehoord voelen.

Voor welke goede doelen?

Naast aandacht vragen, haalt Robin met z’n hardloopactie sponsorgeld op voor de Stichting Surfivor, die zich bezighoudt met surftherapie voor veteranen en hulpverleners met PTSS. Verder voor de Stichting PTSS, die hulp biedt aan militairen en hulpverleners die door het uitoefenen van hun werk PTSS hebben opgelopen. En voor Commando Family Support dat een tijdelijk en urgent vangnet biedt voor militairen met deze stoornis en hun gezinnen.

Klaar voor

Alle voorbereidingen voor 18 tot 22 juni zijn getroffen en de sponsorteller staat inmiddels op ruim achtduizend euro. “Natuurlijk is het een uitdaging”, beseft Robin zich ook. “Het gaat pijn doen en er komen momenten waarop ik wil stoppen. Maar dat zie ik dan wel. Eerlijk gezegd train ik al zolang, zo hard en veel dat ik er klaar mee ben. Ik wil aan de bak. Liefst ga ik vandaag nog van start.”