Tekst Martin Zijlstra
Verdediging vol aan de bak
De Russen doken op boven de Atlantische Oceaan, Noordzee, Zwarte en Baltische Zee
De NAVO had maandag haar handen vol aan het onderscheppen van Russische gevechtsvliegtuigen. Liefst tien keer moesten straaljagers van het bondgenootschap een alarmstart (scramble) maken. In totaal werden zes groepen Russische bommenwerpers en jachtvliegtuigen onderschept en begeleid door gevechtsvliegtuigen uit zeven NAVO-landen.
Dat Russische vliegtuigen de luchtverdediging van het bondgenootschap uitproberen is niets nieuws. Dat doen ze al jaren door het luchtruim van de NAVO-partners te naderen en te kijken of ze worden ontdekt en onderschept. Maar zoveel vliegtuigen tegelijk is bijzonder. Het bondgenootschap sprak dan ook over een ongewoon drukke maandag. De Russen kwamen niet alleen via de Atlantische Oceaan en de Noordzee, maar vlogen ook naar de Zwarte Zee en de Baltische Zee.
De NAVO benadrukt dat de Russische vliegtuigen boven internationale wateren zijn gebleven en daarmee niet het luchtruim van de betrokken landen hebben geschonden.
Paraat
Volgens de Amerikaanse brigadegeneraal Andrew Hansen van het NAVO-hoofdkwartier Allied Air Command in het Duitse Ramstein toont de onderschepping aan dat de NAVO paraat staat. “We hebben laten zien dat we in staat zijn om de geallieerde landen 24 uur per dag te beschermen. Dat doen we samen, zeven dagen per week, 365 dagen per jaar.”
De inzet van de NAVO werd geleid door twee Combined Air Operations Centra in Uedem (Duitsland) en Torrejón (Spanje). “Zij reageerden snel toen de Russische toestellen werden ontdekt en stuurden er vliegtuigen op af”, reageert Hansen.
Belgische F-16's
De eerste actie begon in Noorwegen met een alarmstart van F-16's, nadat de radar boven zee Russische vliegtuigen ontdekte. De Noren onderschepten twee Tu-95 Bear bommenwerpers en begeleidden de toestellen naar het zuiden waar Britse Typhoons van de vliegbasis Lossiemouth in Schotland het escorte overnamen.
De Belgische F-16's werden gealarmeerd door het gevechtsleidingscentrum van de luchtmacht op de Veluwe
Omdat het er even op leek dat de Russen het Nederlandse luchtverdedigingsgebied binnen zouden vliegen, alarmeerde de gevechtsleiding van het Air Operations Control Station in Nieuw Milligen op de Veluwe de twee Belgische F-16's van de Quick Reaction Alert in Florennes. De jachtvliegtuigen vlogen in een rechte lijn van hun basis over Schiphol en Texel naar een positie boven de Noordzee. Omdat de Russen afdraaiden en in het Britse luchtverdedigingsgebied bleven, hoefden onze zuiderburen verder geen actie te nemen.
Enclave Kaliningrad
Later moest de Noorse luchtmacht opnieuw aan de bak toen twee Tu-160 Blackjack-bommenwerpers werden waargenomen. Inmiddels waren de Russen ook in andere delen van Europa actief. Boven de Zwarte Zee werden drie groepen Russische vliegtuigen ontdekt. Turkse, Roemeense en Bulgaarse jachtvliegtuigen werden naar de toestellen gedirigeerd. Ook boven de Baltische Zee vond een dergelijke onderschepping plaats. Hier werden Italiaanse jachtvliegtuigen van de NAVO Air Policing missie in de Baltische staten afgestuurd op een Il-38 maritiem patrouillevliegtuig. Dat vloog met een escorte van Su-27 Flanker-jachtvliegtuigen naar de Russische enclave Kaliningrad ten westen van Litouwen.
Elf uur
Het Russische ministerie van Defensie meldde op haar site alleen de vlucht van de twee Tu-160 Blackjack-bommenwerpers. Die zou acht uur hebben geduurd, waarin de twee bommenwerpers op het eerste deel van hun vlucht boven de Barentszee begeleid werden door MiG-31 Foxhound jachtvliegtuigen.
Het Russische persbureau Tass spreekt naast de melding van deze onderschepping ook over de vlucht van de twee Bear-bommenwerpers en het feit dat ze werden begeleid door F-16's uit Noorwegen en Typhoons van de Britse luchtmacht. Volgens het bureau duurde de vlucht van de Bears elf uur en landden de Russen na hun missie op de vliegbasis Kipelovo, 400 kilometer ten noorden van Moskou.
