Bier met een verhaal

Veteranen brengen leven in de brouwerij

‘Drink met maten, nooit alleen’. Het citaat van cabaretier-zanger Harrie Jekkers lijkt gemaakt voor militairen. Maar in het bijzonder voor twee veteranen die toevallig ook bierbrouwer zijn. 

De naam van Brouwerij De Veteraan (Emmen) spreekt boekdelen. En dan is er ook nog Brouwerij Puik in Apeldoorn, die een tripple met de naam Veteraan produceert. De bieren van beide brouwerijen vinden inmiddels hun weg naar onder meer het Nationaal Militair Museum, veteranen ontmoetingcentra en eenheden als de EOD, 104 Commandotroepencompagnie en 640 squadron (beveiligt Vliegbasis Volkel, red.)

25 tappunten

In Drenthe produceert De Veteraan bier vanuit een modern pand op een bedrijventerrein. Brouwerij Puik heeft vorig jaar zijn drinklokaal in het centrum van Apeldoorn gevestigd, inclusief blinkende ketels, houten fusten en 25 tappunten. De brouwerijen hebben dezelfde filosofie: aan de kwaliteit wordt niet getornd en alleen de beste grondstoffen zijn goed genoeg. En dat weten de vaste klanten te waarderen, want over belangstelling voor hun product hebben de veteranen niet te klagen.

Schuur

Sergeant-majoor Richard Pool (52), werkzaam op de Frank van Bijnenkazerne in Apeldoorn, zwaait de scepter bij Puik. Hij komt eigenlijk tekort aan de 24 uur die een etmaal nu eenmaal telt. “Sinds ik kan werken, heb ik altijd twee banen gehad”, zegt de in Scheveningen geboren en getogen militair brouwer. Het experiment begon in zijn schuur, halverwege de jaren negentig. “Ik kwam in aanraking met het Belgische biermerk La Chouffe. Toen nog een bescheiden merk en dacht: dat kan ik ook.”

Margie

Inmiddels produceert Puik zo’n duizend liter bier per week, wat het komend jaar moet worden verdubbeld. Al snel zagen collega’s, zeker bij de eenheden waar hij kind aan huis is, zijn bezetenheid. “Dus kwamen de Explosieven Opruimingsdienst en 640 Squadron op de lijn. Of ik voor hun eenheden een speciaalbiertje kon maken?” 

Vandaar dat nu de ‘Margie’ MK-6, vernoemd naar een bom uit de Tweede Wereldoorlog, en de ‘Special Venom 640' op het menu staan. “Heel leuk om te doen. En ik maak niet zomaar bier, mijn product vertelt een verhaal.”

Proeflokaal

Vandaar ook het Veteranenbier. Onderofficier Pool draaide een aantal tours of duty in Bosnië en Afghanistan. Hij gebruikt die uitzendingen als achtergrond voor zijn proeflokaal. Eén van de tafels wordt gevormd door een bom uit de Tweede Wereldoorlog, een cadeau van de EOD. Zijn blauwe VN-helm 'zweeft' aan het plafond. Een muurschildering en de etiketten op de flesjes van Puik verwijzen weer naar de pin-ups, bekend van de tekeningen op de bommenwerpers in de Tweede Wereldoorlog. 

“Alles hier heeft dus zijn eigen verhaal”, zegt hij vanuit het voormalige pand van V&D.” Ook zijn bier Veteraan. “Het is een rode tripple geworden. Ik wilde echt iets heel speciaals maken voor onze veteranen.” Het is een kruidig biertje met een aangenaam bittertje. "Een tip: drink niet te snel, want met acht procent kan dat best hard aankomen”, waarschuwt hij.

Lol

De Drentse brouwerij De Veteraan is ontstaan uit een lolletje van twee jongens die een biertje te veel op hadden na het wekelijkse rondje hardlopen. Sinds 2015 wordt er serieus werk van gemaakt en staat de brouwerij ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Peter Boeters en zijn vriend en veteraan Michel (vanwege zijn terugkeer bij het Korps Commandotroepen geen foto’s of achternaam, red.) dachten destijds: kunnen we zelf geen bier maken? “Mijn vaste baan als makelaar en Michel destijds als fysiotherapeut, stonden in 2009 onder druk door de economische crisis. Toen zijn we ervoor gegaan”, legt Boeters uit.

Inmiddels wordt hij bijgestaan door Erik Oortwijn. “We hebben met een aantal mensen honderd euro in de pot gestopt en ingrediënten gekocht in Almere. Op weg daar naartoe hebben we enorme lol gehad om een naam te verzinnen. Van ‘Peter en Michel’ gingen we naar Peteraan, dat zie je nog een beetje terug in het logo, en dus naar De Veteraan. ‘De’ hebben we trouwens voor het bier laten vallen.”

Vrijwilligers

Vorig jaar maakte de brouwerij (“we brouwen op vrijdag”) voor het eerst een zeer bescheiden winst. “We zijn bij onze onbezoldigd medewerker Frits in de schuur begonnen met vijftig liter. Met de hulp van vrijwilligers, onder wie oud-militairen met PTSS, maken we nu zo’n vijfhonderd liter. Daarvan kunnen we niet leven, maar wel investeren in onze producten. We willen naar duizend liter per week.”

Experimenten

De Veteraan levert met liefde en na veel experimenteren bieren voor de lokale en toerismemarkt, zoals Proatwater, Lekker Drents (‘met heidebloem’) en Turfbier. Ook zijn de ‘gewone’ bijzondere biertjes terug te vinden in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg. Die vinden daar gretig aftrek. Afgelopen jaren werden veteranen die meewerken aan ‘Veteranen in de klas’ verrast met een pakket. 

De oorsprong van de naam wordt zeker niet vergeten. “Aangezien Michel is teruggekeerd bij Defensie leveren we zijn eenheid 104 Commandotroepencompagnie biertje 104. Eventueel geleverd in een wachthuisje”, zegt Erik Oortwijn.