Tekst Ritmeester Jessica Bode
Foto Sergeant Cristian Schrik
De Explosieven Opruimingsdienst heeft nieuwe bompakken. De eerste exemplaren van in totaal 53 stuks zijn inmiddels afgeleverd. De ruimers van zowel de grondgebonden als maritieme EOD gaan ermee leren werken. Met 50.000 euro per stuk zijn de pakken een aardige investering, maar wat kan ‘ie nu beter dan z’n voorganger?
Het grootste voordeel voor de EOD’ers zal ongetwijfeld te maken hebben met het feit dat het nieuwe model 10 (met helm) ‘slechts’ 32 kilo weegt. Z’n voorganger ruim 40. Die 8 kilo is volgens de mannen een wereld van verschil. Neem maar eens een kind van een jaar of 10 op je rug als je aan het werk bent. Dat weegt net zoveel. Een kritische noot die wordt opgepikt, is dat het pak stug aanvoelt. Volgens de fabrikant heeft dat te maken met ‘inlopen’. Het materiaal wordt dan steeds soepeler.
Bompak aan?
Een bompak wordt alleen aangetrokken bij het ruimen van Improvised Explosive Devices (IED's), maar alleen als de ruimers het geïmproviseerde explosief ‘in persoon’ moeten naderen.
Ventilatie
Bijkomend voordeel is trouwens ventilatie. Niet te verwarren met koeling. “Het is geen airco, maar naast de helm ademt nu ook het pak beter”, vertelt EOD’er majoor Werner die betrokken was bij de aanschaf. “Je gaat namelijk enorm zweten en het wordt serieus warm. Er is zelfs een drinkprotocol voor de ruimers om ervoor te zorgen dat ze vooraf genoeg vocht binnen krijgen.”
Modernste snufje is de voice-over control in de helm. ‘Licht aan, licht rood, ventilatie uit’, het zijn maar een paar kreten die je moet noemen om het pak te laten doen wat je wil. “Voorheen moest je dat zelf bedienen. Dat werkt prima, behalve als je je handen vol hebt. En aangezien we ons werk vooral met de handen doen, was dat soms even lastig”, vertelt sergeant-majoor Maarten.
Uiteraard kan het pak ook met de hand bediend worden, want met die techniek van tegenwoordig weet je het maar nooit. Toch is Dave Hatcher, salesdirector van het bedrijf dat de pakken produceert, niet bang voor uitval. “We hebben het jarenlang onder allerlei omstandigheden getest en er waren vrijwel nooit storingen. Even afkloppen.”
Nederlands leren
1 van de lastigste opgaven was om het systeem Nederlands te leren. Hatcher legt uit: “Alle commando’s moesten worden vertaald. Daar zijn we zeker 4 maanden mee bezig geweest.” Uiteindelijk werd de klus geklaard met hulp van medewerkers van de Nederlandse ambassade in Ottawa.
Ook de pasvorm en bescherming van het bompak ondergingen een moderniseringsslag. Wat daarbij opvalt zijn de schoenen. Die bieden nu rondom bescherming, terwijl dat bij de voorganger alleen de neus was. De vorige schoen moest vastgemaakt worden aan de broek, de nieuwe wordt ‘los’ gedragen.
Aantallen?
In Nederland worden jaarlijks circa 2.500 meldingen gedaan van gevonden explosieven. In ongeveer 300 gevallen gaat het om geïmproviseerde explosieven (IED’s) zoals zelfgemaakt vuurwerk, explosieven voor plofkraken en handgranaten.
Een laatste highlight om te benadrukken heeft te maken met de communicatie. “We zijn van een Nokia 3310 naar een iPhone X gegaan”, stelt Maarten resoluut. “Je kunt elkaar beter verstaan, er zijn minder storingen en met het pak aan staan ruimers altijd met elkaar in verbinding. De afgelopen 10 jaar moesten we tijdens een klus eerst op een knopje drukken, voordat we onderling met elkaar konden praten.”
Nederland is niet het eerste land dat deze bompakken gebruikt. Inmiddels hebben 20 NAVO-landen de pakken in bestelling of in gebruik. Nederland is wel 1 van de grootste afnemers.
