Tekst Bert van Elk
Foto 107 Aerial Systems Battery
5 vragen aan…
'Coronavirus op Aruba beperken'
Rond Aruba vliegt sinds kort regelmatig een onbemand vliegtuigje van Defensie. Op veilige hoogte boven het blauwe water van de Caribische Zee houdt hij in de gaten of er personen illegaal aan land gaan. Dat gebeurt op verzoek van de lokale autoriteiten. Immigranten zouden zomaar het coronavirus bij zich kunnen dragen. Door ze al op zee op te sporen blijft de verspreiding ervan op het eiland beperkt.
Het onbemande, lichtgrijze toestel met dubbele staart is 2.20 meter lang, 4.80 meter breed en vliegt niet alleen langer, maar ook hoger en verder dan z’n voorganger de ScanEagle. Het toestel van fabrikant Boeing-Insitu wordt gebruikt door 107 Aerial Systems Battery (ASBt) van de landmacht-inlichtingeneenheid JISTARC. Sinds kort vliegt een afvaardiging van 107 - het onofficiële X-300-detachement - met het toestel boven Aruba.
Majoor Folkert Draisma werkt bij het kenniscentrum van JISTARC. Sinds mei is hij liasion in het Caribisch gebied, waar hij zich bezighoudt met de X-300-inzet.
Majoor Draisma beantwoordt 5 prangende vragen over de Integrator:
1. Wat doet het ‘X-300 detachement’ op Aruba?
“Aruba is op dit moment nagenoeg virusvrij en dat willen we graag zo houden. Daarom moeten we voorkomen dat mogelijk besmette Venezolanen hier aan land komen. Door de zichtbare aanwezigheid van de Integrator hopen we dat personen die zich illegaal verplaatsen richting Aruba hun reis staken of daar geheel van af zien.
Als we tijdens patrouilles toch verdachte activiteiten opmerken, volgen we het betrokken vaartuig met het vliegtuigje en waarschuwen de kustwachtcentrale. Die stuurt er, als het nodig is, een Metal Shark (een snelle interventieboot) op af. We doen dat uiteraard in nauwe samenwerking met de kustwachtcentrales op Aruba en Curaçao. Die hebben op beide locaties een live feed-verbinding met de X-300 en kijken direct mee. Dat is nodig, want de kustwacht heeft de lokale maritieme kennis om te bepalen of er ook echt iets verdachts gebeurt. Ook aan boord van de Metal Shark kunnen ze meekijken met de live-beelden.”
2. Mag je zomaar in het Caribisch gebied vliegen?
"Het X-300 detachement dat ik als contingentscommandant aanstuur, wordt hier ingezet ter ondersteuning van de Kustwacht Caribisch Gebied op verzoek van de lokale autoriteiten. De Militaire Luchtvaart Autoriteit gaf een tijdelijke en plaatselijke Permit to Fly af tot eind juli, zodat we vanaf Aruba mogen vliegen.
Boven land mogen we alleen boven dunbevolkt gebied vliegen om het toestel te lanceren en te laten landen. We doen waardevolle ervaringen op met het optreden in het maritieme gebied. Die worden zeker geëvalueerd ter verbetering van toekomstige inzet."
'De X-300 vervangt de ScanEagle. Die was na jarenlange inzet op'
3. Defensie had toch al onbemande vliegtuigjes? Waarom nieuwe?
"De X-300 vervangt de ScanEagle. Die was na jarenlange inzet op. Hij maakte duizenden vlieguren boven Mali en voor de kust van Somalië. Daarnaast maakten politie en justitie in Nederland regelmatig gebruik van het toestel.”
4. Krijgt de X-300 andere taken dan de ScanEagle?
"Nee, het takenpakket blijft hetzelfde: inlichtingen verzamelen via foto- en filmopnamen. De Integrator is wel groter en vliegt langer, hoger en verder. Bovendien kunnen we het toestel verlengen, zodat er nog ruimte is voor extra of nieuwe, moderne sensoren. De lanceerinstallatie is vergelijkbaar en ook het opvangen gebeurt op ongeveer dezelfde manier."
5. Hoe zit het precies met 107 en hoeveel Integrators heeft de landmacht ?
"De X-300 integrator is ondergebracht bij het JISTARC in ’t Harde. 107 ASBt valt daaronder en gaat het systeem gebruiken. Het komende jaar worden 3 complete X-300-systemen met elk 2 vliegtuigen verwacht. De eerste bedienaars zijn bij de fabriek in de Verenigde Staten opgeleid. De rest van de bedienaars wordt in ‘t Harde getraind. De X-300-crew bestaat uit 11 personen, inclusief technische ondersteuning.
