Tekst Ritmeester Jessica Bode
Foto Australische Krijgsmacht
Bosbranden bedreigen woonplaats militair attaché Hermans
De extreme bosbranden in Australië breiden zich in razend tempo uit. Het Australische leger ondersteunt al maanden met man en macht logistiek en wederopbouw. Begin deze maand werden nog 3.000 extra reservisten ingezet. Defensieattaché luitenant-kolonel Elmar Hermans woont en werkt in hoofdstad Canberra en vertelt hoe hij het inferno beleeft.
“De dichtstbijzijnde brand is nu 40 kilometer hiervandaan. Met een beetje wind kan die binnen een paar uur hier in de hoofdstad zijn. Dat is…” Even is overste Hermans stil. “…Soms niet te bevatten. Onze tas met spullen staat klaar voor als we moeten evacueren. Ook de auto is volgetankt.”
Giftige rook
Door de rook is de luchtkwaliteit in delen van het land vele malen slechter dan in de meest vervuilde stad ter wereld: New Delhi. "En intussen probeert iedereen gewoon z’n werk te doen. Het is in Australië immers hoogseizoen. Lastig is het wel”, benadrukt Hermans. “Enerzijds vanwege de dreiging, anderzijds vanwege de giftige rook. Je krijgt er hoofdpijn van, wordt kortademig en moet hoesten. Wat de effecten op de lange termijn zijn? Ik weet het niet."
Reusachtige oppervlakten
Qua intensiteit en omvang gaan de branden alle proporties te buiten. De oostkust, grofweg van Brisbane tot Melbourne, is het hardst getroffen. Een oppervlakte van 2 keer Nederland is inmiddels in de as gelegd. Zelfs in gebieden waar in de winter volop geskied wordt, grijpen de vlammen om zich heen."De ecologische schade is niet te overzien maar ook de economische schade moet in de miljarden lopen. Dit is allemaal nog moeilijk in te schatten omdat het nog lang niet voorbij is."
Statenprobleem of landelijk probleem?
Net als Amerika is Australie opgedeeld in autonome staten. Er is een federale regering, maar de staten zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen problemen. Iedere staat bepaalt dus ook hoe wordt omgegaan met de branden. “En dat is vreemd. Er raast een ramp voorbij en iedere staat handelt naar eigen inzicht. De bevolking beseft dat. Er is veel kritiek op het politieke systeem en er ontstaat discussie of dit wel de juiste manier is. Men pleit nu al voor een soort parlementaire enquête (de zoegenoemde Royal Commission).”
Heft in eigen hand
In Nederland wordt de luchtmacht ingezet om grote natuurbranden vanuit de lucht te bestrijden. In Australië is die taak voorbehouden aan de Rural Fire Service (RFS). Deze landelijke brandweer werkt voornamelijk met vrijwilligers die zich al maanden met vereende kracht inzetten. “De gemeenschapszin is hier heel sterk”, aldus Hermans. “Nederlanders zijn gewend dat de overheid alles regelt, maar hier neemt de bevolking het heft vaak in eigen hand. Het is vanzelfsprekend dat je voor elkaar opkomt. De werving van vrijwilligers voor de RFS is net weer gestart en het aantal aanmeldingen is nu al 5 vijf keer zo groot als vorig jaar. Een record."
De Australische krijgsmacht wordt wél ingezet voor de evacuatie van mens en dier, om hulpverleners te vervoeren, voedsel en water te transporteren en gebouwen, waterleidingen en elektriciteitskabels te repareren. Ook wordt het rampgebied vanuit de lucht in kaart gebracht en wordt in de gaten gehouden hoe het vuur zich ontwikkelt.
Hulp
Australië is een welvarend land dat niet snel om hulp zal vragen. Maar dat wil volgens Hermans niet zeggen dat ze die niet kan gebruiken. “In principe wordt iedere vorm van buitenlandse hulp wel overwogen. Maar doordat Australië in principe niet aangeeft wat ze nodig heeft, is het lastig om echt hulp te krijgen. Het belangrijkste is regen. Veel regen. Wekenlang.”
Defensieattaché?
Overste Elmar Hermans werd juli 2017 in Australië geplaatst en blijft daar tot de zomer van 2021. Als attaché behartigt hij de belangen van de Nederlandse krijgsmacht. “Samen oefenen gebeurt sporadisch. Een inzet gebeurt af en toe, bijvoorbeeld in Afghanistan en de nasleep van de ramp met de MH17. Op materieel gebied zijn er raakvlakken. De Bushmaster komt hiervandaan, beiden hebben de F-35 aangeschaft en zitten in het verwervingstraject voor nieuwe onderzeeboten. Ervaringen uitwisselen en kennis delen is daardoor belangrijk.”
