Tekst ritmeester Djenna Perreijn
Foto Phil Nijhuis, Christopher Scott, Carli Hermès | video: EO

Luchtmacht brengt dramaserie naar grotere hoogte

Nederlands ziekenhuispersoneel, politiemensen en advocaten hadden ‘m al, maar de luchtmacht moest er lang op wachten: een eigen tv-serie. Met Hoogvliegers  komt daar verandering in. De deze 8-delige dramaserie gaat over 3 vrienden die dromen van een carrière als F-16 vlieger. De kijker volgt ze vanaf de Koninklijke Militaire Academie (KMA) tot in het missiegebied. De Koninklijke Luchtmacht trok alles uit de kast om de makers van de serie te helpen, zodat het er spectaculair en tóch realistisch uit ziet. De Defensiekrant keek tijdens de première alvast naar de eerste 2 afleveringen.

Links: Soy Kroon en Gijs Scholten van Aschat, in de serie vader en zoon, hadden voorafgaande nog weinig kennis van de luchtmacht. Rechts: Scholten van Aschat: ‘Mijn eerste indruk was vooral dat ik mijn uniform als Commandant der Strijdkrachten zo mooi vond.’

Bring your ass back in one piece. Met dat radiobericht stijgt Rutger (acteur Josha Stradowski) op voor zijn eerste solovlucht in de F-16. Prachtige beelden van de straaljager boven het woestijnlandschap van Tucson, Texas, volgen. Grote kans dat het bericht in werkelijkheid opgesteld werd door vlieger luitenant-kolonel Joost Luijsterburg, commandant 148th Fighter Squadron in Tucson, Arizona. De overste, met de bijnaam 'Niki', kent het script van voor tot achter. “De afgelopen 2,5 jaar werd het meeschrijven bijna een fulltime baan naast mijn eigen werk.” 

Links: 3 acteurs vlogen voor de serie eenmaal in trainingstoestel PC-7. Uitdagend voor de makers en acteurs, want daarin moesten veel verschillende scènes worden geschoten. Rechts: De opnames vonden plaats in Nederland, Amerika en Marokko.

Karikatuur

Fedja van Huêt speelt Niki’s functie als vlieginstructeur in Tucson. “Ik bracht veel tijd met ‘m door om mij zo goed mogelijk in te leven. Toen Niki zelf zijn personage te veel op een karikatuur vond lijken, pasten we het in overleg aan,” vertelt de acteur.

Niet alleen Niki was nauw betrokken bij de serie. “Honderden, indirect misschien duizenden, defensiemedewerkers werkten mee”, vertelt regisseur Bobby Boermans. “Op de luchtmachtbases werden we begeleid en gekleed bij de Defensie Materieel Organisatie (DMO). Zij zorgde ook dat de camera’s veilig in de straaljagers pasten. “Ze werkten vaak in het weekend om niet de normale bedrijvigheid te verstoren. Zonder hun medewerking hadden we nooit dit Hollywood-niveau kunnen halen.” 

Hoofdrolspeler Josha Stradowski mocht na tal van testen daadwerkelijk achterin een F-16 meevliegen.

Draagvlak

Ongeveer de helft van de serie werd opgenomen op luchtmachtlocaties in binnen -en buitenland. Vlieger Niki: “Beelden in de hoogste kwaliteit van gave manoeuvres. Geweldig, vooral omdat we over een paar jaar afscheid moeten nemen van de F-16. Dit is een mooi aandenken.” 

De luchtmacht werkte vooral mee om een nieuw publiek aan te boren. “Een dramaserie is voor ons nieuw concept. Mogelijk creëert het meer draagvlak. Als we de kijker kunnen inspireren is dat mooi meegenomen, maar werving van personeel is geen hoofddoel”, stelt overste Sidney Plankman, hoofd communicatie luchtmacht en 1 van de grondleggers van de serie. Het idee ontstond tijdens een lunch met producent en oud-vliegtuigspotter Erol Nayci. “Eerder werkten we samen aan Loenatik en Pizzamaffia. ‘Dit wordt de kroon op onze samenwerking’, zeiden we”, zegt Nayci.

De belangrijkste rollen zijn toebedeeld aan gerenommeerde acteurs, maar ook ‘echte’ luchtmachters zijn regelmatig in de serie te zien.

Net echt?

Dankzij de samenwerking worden opleidingstrajecten, rangen, uniformen, gebruiken, afkortingen en ceremonies met hoge mate van echtheid verbeeld. Maar, waarschuwt de luchtmacht, Hoogvliegers is een dramaserie, géén documentaire. Plankman: “Verhaallijnen zijn in extremen getrokken om het meeslepender te maken.”

Helikoptervlieger Dominique hoopt dat de serie echt een kijkje achter de schermen geeft. “Defensie is een gesloten wereld, maar zit vol mooie verhalen. Ik ben blij dat mensen die nu kunnen zien”, vertelt de kapitein tijdens de première aan het publiek. “Ook al is niet alles in de serie realistisch. Het laat zien dat militairen ook gewoon mensen zijn, die met dingen zitten en weleens kwetsbaar zijn. 

Tijdens de première vertellen vliegers wat ze van de eerste 2 afleveringen vinden. Na afloop worden de belangrijkste betrokkenen bedankt met een bos bloemen.

Vliegangst

De inmenging van de luchtmacht was ook nodig omdat de makers en acteurs weinig achtergrond bij de krijgsmacht hadden. “Dat geef ik direct toe”, lacht hoofdrolspeler Gijs Scholten van Aschat. “Mijn eerste indruk was vooral dat ik mijn uniform als Commandant der Strijdkrachten zo mooi vond. Nu ik op draailocaties zoveel militairen heb ontmoet, ben ik vooral onder de indruk van de toewijding en discipline.” Soy Kroon, die zijn zoon speelt, wist ook weinig van de luchtmacht. “In ’t echte leven was het niets voor mij geweest, ik houd niet eens van vliegen. Deze serie heeft me van mijn vliegangst afgeholpen. Ik vind het bewonderenswaardig dat je dit werk doet om iets voor de maatschappij te betekenen. Volgens mij moet dat in je bloed zitten.”  

De eerste beelden van Hoogvliegers zien? Bekijk de trailer!

Hoogvliegers wordt vanaf 11 januari wekelijks uitgezonden bij de EO op NPO 1. De serie is ook te zien via npostart.nl en NPO Start Plus.