Foto John van Helvert
‘Alleen al door er te zijn ben je een rem op het geweld’
Mijn missie, ons belang
“Ik wil er toe doen.” Dat was dertig jaar geleden de motivatie van kolonel Kees Kuijs om bij de Koninklijke Marechaussee te gaan. Een jaar voor zijn pensionering kijkt hij terug op een turbulente loopbaan. “’Je maakt wat mee bij de Marechaussee’, zongen ze vroeger in een wervingsfilm. Daar is geen woord van gelogen.”
“Soms voel je je niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat, maar toch geeft dit werk heel veel voldoening. Onze aanwezigheid in crisisgebieden zorgt voor wat meer stabiliteit en daar zijn de mensen dankbaar voor. Ik heb bijvoorbeeld een politiemissie in Kosovo geleid en daar kwam ik met mijn mensen terecht in hevige rellen tussen Servische en Albanese jongeren. Dat ging echt hard tegen hard. Door tussen de partijen in te staan hebben we echt het verschil kunnen maken. Alleen al door er te zijn ben je een rem op het geweld.
Ik heb politie- en identificatiemissies all over the world gedaan en ik ben overal verrijkt van teruggekomen. De meeste indruk maakte het werk als commandant van het Recovery Team voor de ramp met de MH17 in Oekraïne. Daar gaf ik leiding aan een heel gemêleerd team van 500 mensen met militairen, politie en marechaussee, maar ook met Australiërs en Maleisiërs. Zo’n klus had ik nog nooit eerder gedaan, maar het was net alsof ik daar 38 jaar voor had geoefend. Alles wat ik heb geleerd kwam opeens samen, zoals militaire vaardigheden, tactisch inzicht, diplomatie en forensische kennis. De grootste uitdaging was om ervoor te zorgen dat mijn mensen het gebied in konden terwijl ze over onze hoofden heen op elkaar aan het schieten waren. Ruim 2 weken lang hebben we 24 uur per dag alles uit de kast gehaald om de recovery voor elkaar te krijgen. Dan leef je op adrenaline, maar ook op kameraadschap. Want je doet het wel met je maatjes. Als het even wat minder gaat help je elkaar er doorheen. En je weet voor wie je het doet. Het gaat erom dat de familie kan beginnen met het rouwproces zodra die kist met hun familielid thuis is. Tot nu toe hebben ze 296 van de 298 slachtoffers een naam kunnen geven. Dat is enorm belangrijk. Dood is natuurlijk verschrikkelijk, maar vermist zijn is nog veel erger. Dan blijft de familie achter in onzekerheid.
Defensie is de enige organisatie in Nederland die de kennis en logistieke power heeft om bij zo’n ramp met de MH17 meteen in actie te komen. Alle medewerkers van Defensie zijn getraind om onder moeilijke omstandigheden te werken, of je nu matroos, soldaat of marechaussee bent, we beschikken allemaal over dezelfde basisvaardigheden. We kunnen er op stel en sprong op uittrekken om overal in de wereld de moeilijkste klussen te doen. Wat dat betreft zijn we net de brandweer, als het er op aankomt moet je er staan en niet bang zijn.”