Videoserie leidt tot unieke samenwerking met KLu-orkest
‘Ready for Take Off’. Oftewel klaar voor vertrek. Dat is de titel van een heuse YouTube-serie over het worden van vlieger bij de luchtmacht. Geen tegenhanger van de film ‘Top Gun: Maverick’ met een glansrol voor Tom Cruise, maar een reëel beeld van jonge militairen met een droom. Van Nederlandse makelij bovendien.
Tekst: Coen Heil | Foto boven: sergeant-majoor Jan Dijkstra | Video: Pim van den Heuvel
Communicatieadviseur eerste luitenant Bobbie van Diem bedacht het idee, met als doel transparantie en informatie verstrekken over de vliegeropleiding. “Dat helpt bij het verwachtingsmanagement van mogelijke geïnteresseerden”, klinkt de officier kraakhelder.
Het idee voor de serie ontstond vorig jaar juni samen met toenmalig Commandant 131 Squadron majoor Casper Beek. Vooral omdat er weinig informatie online vindbaar was voor jonge mensen. En, om een eerlijk beeld te schetsen van de opleiding. “Anders romantiseren mensen hoe zoiets eruitziet, wat wellicht leidt tot verkeerde verwachtingen”, aldus Van Diem die ook als producer fungeerde. “Daarnaast was het belangrijk te laten zien dat de luchtmacht meer inhoudt dan vlieger worden.” Vandaar de aandacht in de serie voor onder meer instructeurs, luchtverkeersleiders, gereedstellings- en onderhoudspersoneel van de vliegtuigen.
Klassieke verhaallijnen
Van Diem formeerde een team met cameraman en regisseur Pim van den Heuvel en gitarist van het KLu-orkest sergeant-majoor Ruud Peeters. “Pim en ik waren beiden op zoek naar een goed verhaal, gekoppeld aan wat zo’n opleiding nu precies behelst”, vervolgt zij. “Een opbouw, climax en een afloop, waarvoor de route van de opleiding prima geschikt is.” Dat resulteerde in klassieke verhaallijnen met acht leerling-vliegers.
Het team
Behalve adviseur/producer Bobbie, gitarist/muzikant Ruud en cameraman/regisseur Pim bestond het team uit nog meer leden. Een geluidsman die de orkestopnames en de mix vervolmaakte. Maarten, de PD-instructeur die coördineerde. Ten slotte werden enkele expertises uitbesteed, zoals dronebeelden, lucht- en grondfotografie, dat het Mediacentrum Defensie voor zijn rekening nam.
Alvast een voorproefje zien van de serie? Bekijk dan onderstaande clip. Alle afleveringen zien? Kijk dan op het youtube-kanaal van de Koninklijke Luchtmacht.
Waslijst aan filmmuziek
Bobbie nam contact op met het Orkest Koninklijke Luchtmacht, kortweg KLu-orkest, waarvan gitarist Ruud deel uitmaakt. Een unieke samenwerking ontstond, aangezien de afdeling communicatie en het orkest nooit eerder de handen ineensloegen voor het maken van eigen filmmuziek. “Het was voor iedereen nieuw om het op deze manier te doen”, beaamt Ruud. Hierna volgden de nodige brainstormsessies met Pim. Zo kwam laatstgenoemde met een hele waslijst aan filmmuziek.
“Ik ben vervolgens dingen gaan proberen en uitwerken”, vervolgt Ruud. “Daarna namen we met het orkest stukken muziek op en pasten die aan op de beelden. Daarbij probeerde ik de verschillende klanken van ons orkest zoveel mogelijk in te zetten om zoveel mogelijk contrast te krijgen. Zoals een didgeridoo, een holle boomstam waarmee je een heel lage toon kunt maken.”
Emotionele experts
Het uiteindelijke resultaat werd tijdens de interne luchtmachtpremière met gejuich ontvangen. Voor gitarist Ruud met name een spannend en verrassend moment, aangezien zijn werk er een week eerder al op zat. Pim legde de laatste hand aan de serie. “Ik had de beelden natuurlijk grotendeels al gezien,” vertelt de muzikant, “maar niet in de juiste volgorde en al helemaal niet met muziek eronder. Voor mij was het dus ook echt een première.”
Ook de zogenoemde experts reageerden enthousiast en soms zelfs geëmotioneerd op de serie. “Nostalgie is hiervoor denk ik het juiste woord”, duidt Bobbie. “Iedere vlieger heeft ongeveer het verfilmde traject afgelegd. Met het kijken van de afleveringen gingen ze terug in de tijd en kwamen persoonlijke herinneringen boven. En dat is tof om te horen.”
Gebruikmaken van kennis
Bovendien maakte de officier bij het maken van ‘Ready for take Off’ gretig gebruik van de kennis van experts. “Ik werk wel als militair bij de luchtmacht, maar voor de inhoud had ik echt hulp nodig”, beaamt Bobbie. “Onder meer van een instructeur in Nederland en in Amerika. Zij keken mee voor de technische aspecten. Evenals iemand van de luchtverkeersleiding die alle radiocommunicatie checkte. Het is nu eenmaal een heel specifiek vakgebied met veel verschillende experts.”
Acht verhalen
In de videoserie staan acht leerling-vliegers centraal; twee op de Koninklijke Militaire Academie in Breda, twee op de grondschool van de Elementaire Militaire Vlieger Opleiding op Vliegbasis Woensdrecht, twee die daar in het vliegprogramma zitten en twee die hun opleiding volgen in Amerika. Op deze manier genereerde elk onderdeel van de opleiding twee verhalen van leerlingen. Middels een persoonlijke noot vertellen zij zelf hun ervaringen. “Hierdoor is het verhaal niet geromantiseerd of aangedikt en is het niet ontaard in een sprookje”, vertelt Van Diem. Dat de makers na het voorschotelen van de beelden aan de deelnemers, amper hebben hoeven schrappen spreekt boekdelen. “De interviews met hen waren heel open en eerlijk.”
Ten slotte volgde de filmploeg meerdere lichtingen één jaar lang. Sommigen zelfs vanaf de grondschool tot in Amerika. Daardoor ontstond er een onderlinge band. “Dat je aanwezig bent bij een assignment night – de ceremonie voor vliegers in opleiding waar iemand hoort welk type hij of zij gaat vliegen – waar iemand zijn of haar droom ziet uitkomen, dat is echt heel gaaf”, besluit de producer.
Onherkenbaar filmen
Pim had net zijn creatieve studie afgerond toen hij aan de slag ging met de videoserie voor de luchtmacht. “Desondanks leerde ik vrij snel de standaardzaken waarover we de serie gingen maken.” Behalve het onherkenbaar filmen. Dat was nieuw voor hem. “De uitdrukkingen van gezichten doen natuurlijk heel veel richting een kijker”, vertelt hij. “Dat was voor mij echt een uitdaging.” Net als het samenwerken met een orkest. “Zoeken welke muziek past bij de sfeer die je wilt vastleggen, was geweldig.” Ook de samenwerking met Ruud verliep goed. “Ik stond echt versteld van wat hij aanleverde. Met de muziek en de beelden die ik had geschoten, startten we het proces en kwamen we tot het eindresultaat.”