Tekst KAP Jaap Wolting
Foto KAP Folko Sikkema, Sjoerd van der Hucht, KPL-1 Harm Mooibroek, Henriette Guest
Samen sterk
De battlegroup van de enhanced Forward Presence in Litouwen heeft de eerste grote oefening succesvol afgerond. Verschillende nationaliteiten binnen de eenheid sloegen de handen ineen tijdens Eager Leopard.
Om de 3 dagen wisselden Nederlandse, Duitse en Noorse militairen op oefenterrein van Gaizunai (vlakbij thuisbasis Rukla, red.) tussen de rol van primary training audience en oefenvijand. Op die manier raakten de landen nog beter op elkaar ingespeeld terwijl het optreden van de opposing forces (OPFOR) verrassend bleef. Tijdens Eager Leopard beoefende de multinationale battlegroup – waarover de Nederlandse overste Bas Schillemans de leiding heeft – diverse scenario’s in het hoogste geweldsspectrum, zoals aanval, counter attack en het vertragende gevecht.
De battlegroup staat schouder aan schouder om Russische agressie af te schrikken. Een ander belangrijk doel is om de Litouwse bevolking gerust te stellen. In het uiterste geval is de eenheid er ook om samen met Litouwen het NAVO-grondgebied te verdedigen – mocht dat nodig zijn. De volgende oefening die op de rol staat, is meteen de grootste voor deze rotatie. Iron Wolf staat compleet in het teken van de certificering van de battlegroup.
Prinsjesdag: sterkere krijgsmacht nodig voor afschrikking en verdediging
Het defensiebudget stijgt volgend jaar naar zo’n 22 miljard euro en groeit door naar 24 miljard. Dat is nodig om de krijgsmacht verder te versterken. Die moet in staat zijn met NAVO-partners het Nederlands grondgebied en dat van haar bondgenoten te beschermen. Deze eerste hoofdtaak van Defensie heeft nu de hoogste prioriteit.
Minister Ruben Brekelmans: “Nederland moet bijdragen aan het afschrikken van tegenstanders om een gewapend conflict in Europa te voorkomen. Dat betekent dat de krijgsmacht permanent gereed moet zijn om de nieuwe dreigingen het hoofd te bieden. Daarvoor zijn meer militairen, meer materieel en meer trainingen nodig.” Met het extra budget dat de komende jaren wordt vrijgemaakt versterkt Defensie de gereedheid en gevechtskracht van de krijgsmacht. De plannen hiervoor zijn opgenomen in de Defensienota 2024. Meer informatie over de impact hiervan op de Koninklijke Landmacht lees je hier.
Herstel houdt de boel draaiende
Verschillende landmachteenheden trainden recent in de Verenigde Staten tijdens oefening Texas Engineer. Naast onder meer pantsergenie en de geneeskundige dienst, lag er ook een belangrijke rol voor 43 Herstelcompagnie, die 24/7 bezig was met combat service support.
De mannen van herstel moesten met beperkte middelen zo creatief mogelijk zijn als het aankomt op reparaties aan voertuigen of materiaal. Waar de pantsergenisten Texas Engineer aangrepen voor genie-technische scenario’s was het voor de herstellers allemaal non-exercise (nonex). Geen oefening, maar ondersteuning. Het fijne, opwaaiende stof in het uitgestrekte gebied (de Mile High Range is 35 bij 40 kilometer groot, red.) zorgde ervoor dat onderhoud nóg belangrijker was tijdens deze oefening. “Vanuit het veld werd een check gedaan van al het materiaal. Van het voertuig zelf tot wapens en persoonlijke uitrusting. Zodra daar bijzonderheden uitkwamen, verhielpen wij die. Op die manier konden de genisten met 100 procent goed materiaal de actie weer in”, aldus de commandant van de Herstelploeg Voertuigen.
CTRL, ALT… delete
Hackers uit binnen- en buitenland bestreden elkaar in september 2 weken op vliegbasis Gilze-Rijen. Het Defensie Cyber Commando organiseerde de jaarlijkse Computer Assisted Excercise Cybernet. De deelnemers waren afkomstig van defensieorganisaties en van nationale en civiele organisaties in het veiligheidsdomein.
De teams kregen de kans om hun cybervaardigheden te testen in realistische scenario’s. Ze moesten aanvallen afslaan en tegelijkertijd de netwerken van tegenstanders onder vuur nemen. Bij deze cyberveldslagen werd de samenwerking, stressbestendigheid en saamhorigheid van de deelnemers getest. Ze maakten gebruik van geavanceerde technieken en kennisgebieden. Zuid-Korea eindigde overtuigend als winnaar van de internationale competitie.
Scandinavische beproeving voor internationale verkenners
Duitse, Belgische en Nederlandse verkenners van 13 Lichte Brigade en 11 Luchtmobiele Brigade kregen het tijdens Viking Recce zwaar te verduren. De oefening was intensief, uitdagend en stelde de verkenners zwaar op de proef in de ongerepte Noorse natuur.
Het meest interessante deel was een tactisch scenario dat uitmondde in een ‘escape and evasion’-fase. Het begon met een lange waarnemingsopdracht te voet in vijandelijk gebied. Na het succesvol voltooien van hun missie liepen de verkenners in een hinderlaag en waren vanaf dat moment op zichzelf aangewezen. Noorwegen, met zijn moerassen, bergen en dichte vegetatie, testte hun navigatie- en verplaatsingsvaardigheden tot het uiterste. Het werd er niet makkelijker op toen een voedsel-drop volgde en sommige groepen de taak kregen om een neergestorte piloot te zoeken. De medics werden meteen aan het werk gezet, maar na 24 uur overleed de zwaargewonde piloot. Dit alles gebeurde terwijl de vijand constant aanwezig was. Infanterie, 4x4-voertuigen, drones en hondenteams vormden een serieuze bedreiging. De verkenners die het haalden, werden beloond met een pick-up in de Noorse fjorden, waarna ze tijdens een debriefing alle informatie over het terrein en de vijand konden delen.
Nederland laat Duits konvooi op rolletjes lopen
Tientallen Duitse voertuigen reden medio september in militair konvooi van Vlissingen naar Polen. Deze zogenoemde corridortest speelde zich af op initiatief van de NAVO. Tijdens de verplaatsing werden wet- en regelgeving, procedures en faciliteiten getest. Nederland verzorgde voor de route in eigen land de host nation support.
De Duitse, Nederlandse en Poolse krijgsmachten testten met deze verplaatsing of de militaire mobiliteit via Nederland naar Polen voldoende op orde is. De landen werken nauwgezet met NAVO-partners samen aan de efficiëntie van de militaire mobiliteit. Ook harmoniseren ze wet- en regelgeving en processen en procedures om ze beter op elkaar af te stemmen en zoveel mogelijk te simplificeren. Hoe werkt bijvoorbeeld het toestemming vragen voor een grensovergang en het weggebruik in de 3 landen? En van welke faciliteiten kunnen Duitse militairen onderweg het best gebruikmaken? Met de nieuwe werkwijze moeten ook verplaatsende troepen beter worden ondersteund door deze corridor.
Beëdiging van militairen met een parttime contract in hartje Den Haag
“Bij Defensie maak je dingen mee die uniek zijn, die je karakter vormen en die je bijzondere kameraadschap brengen. Andersom hebben jullie Defensie veel te bieden. Met jullie kennis en ervaring kunnen we verder bouwen aan een toekomstbestendige krijgsmacht.” Dat zei staatssecretaris Gijs Tuinman op 14 september bij de beëdiging van meer dan 60 reservisten. Dit gebeurde in het bijzijn van passerend publiek op het Lange Voorhout in Den Haag.
Reservisten zijn zowel in de burgermaatschappij als bij Defensie werkzaam. De staatssecretaris vindt ‘reservist’ eigenlijk niet het goede woord. Hij ziet ze graag als “volwaardige militairen met een parttime contract”. En die zitten volgens hem “zeker niet op de reservebank”. Defensie werkt in hoog tempo toe naar een schaalbare krijgsmacht. De organisatie moet in staat zijn om flexibeler en sneller in te spelen op de toegenomen dreigingen. Dit is nodig om Nederland en het NAVO-verdragsgebied te verdedigen tegen alle vormen van toekomstige aanvallen, maar ook al de huidige cyberaanvallen. Dat betekent: snel opschalen in aanloop naar een conflictsituatie en daarna weer afschalen.
“Essentieel om nieuwe technologieën zoals AI te verkennen”
“Hoe kunnen datawetenschap en kunstmatige intelligentie bijdragen aan moderne oorlogsvoering?” Met die prikkelende vraag begon Roy Lindelauf op 19 september zijn toespraak over datawetenschap en AI in het militaire domein. Lindelauf werd die dag geïnstalleerd als hoogleraar data science en kunstmatige intelligentie op de Nederlandse Defensie Academie.
In een tijd van toenemende onrust in de wereld wordt de rol van geavanceerde technologieën in militaire operaties steeds belangrijker. Dat benadrukte Lindelauf in Breda aan de hand van voorbeelden. “Oekraïne maakt gebruik van autonome drones voor aanvallen, terwijl Israël AI (artificial intelligence, red.) inzet voor militaire besluitvorming en targeting. Rusland voert grootschalige AI-gedreven informatieoperaties uit in Noord-Afrika.” In zijn nieuwe rol houdt Lindelauf zich bezig met de vraag wat de huidige en toekomstige rol is van datawetenschap en kunstmatige intelligentie in militaire operaties. Zowel bij de analyse vooraf, de planning en de uitvoering zijn deze technologieën volgens hem essentieel. Hij pleit dan ook voor meer ‘datageletterdheid’ binnen Defensie.
Fanfares en kapel pakken uit tijdens Nationale Taptoe
De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso, de Fanfare Bereden Wapens en de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers verzorgden 6 van de 12 optredens tijdens de Nationale Taptoe afgelopen weekend in de Rotterdamse Ahoy. Tijdens een aantal shows werkten ze samen met bijzondere buitenlandse artiesten.
Zo trad de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso samen op met The International Tattoo Highland Dance Team en The International Tattoo Pipes and Drums. De verschillende podiumdisciplines zetten met zijn drieën een waar spektakel neer.
Dat deden ook de Fanfare Bereden Wapens en de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers. Zij deelden samen de vloer met zangeres Maria Franz (bekend van de Deense experimentele Folk Band Heilung), de Londense celliste Jo Quail (die tevens het stuk componeerde), het Rotterdamse koor MAZE Voices en een aantal extra slagwerkers. De experimentele show had een totaal andere sound dan de andere optredens. Het mengen van traditionele en moderne elementen stond dan ook centraal. Ook wilden ze symbolisch het erkennen van vrouwen bij Defensie en de waarden respect, inclusiviteit, eenheid en vooruitgang onderstrepen.
Tijdens de 69e editie van de Nationale Taptoe was verder veel aandacht voor het centrale thema 75 jaar NAVO. De musici presenteerden vele hits uit vervlogen tijden, ondersteund met historische beelden van NAVO-missies. Daarbij was in het bijzonder aandacht voor de Nederlandse deelname. De veteranen, die traditiegetrouw samen te gast waren op de vrijdagmiddag, kregen een speciaal eerbetoon. Zo’n 20.000 bezoekers, verdeeld over 5 shows, bezochten dit jaar het evenement.