Tekst KAP Jaap Wolting
Foto sectie Communicatie DGLC

Luchtverdedigers schakelen in Duitsland tandje bij

13 Luchtverdedigingsbatterij ‘Ypenburg’ moest in september vol aan de bak tijdens oefening Cerberus Thunder; een belangrijke stap richting de certificering en de onderbevelstelling bij 13 Lichte Brigade vanaf 1 januari 2025. Tijdens de exercitie op Schießplatz Todendorf schoten militairen van het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando met Stinger-raketten op drones boven zee. Voor enkele jonge schutters was het de eerste keer dat ze daadwerkelijk de kracht van het wapensysteem op hun schouder ervoeren.

Een vrouwelijke militair bestudeert een kaart.
De Duitse eenheid Flugabwehrraketengruppe 61 is in 2018 rechtstreeks onder het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando geplaatst. Het was derhalve voor 13 Luchtverdedigingsbatterij ‘Ypenburg’ een logische keuze om juist op het grondgebied van deze zustereenheid Cerberus Thunder op te tuigen. Omdat veel van de Nederlandse luchtdoelartilleristen nog niet bekend waren met het oefenterrein Hohensasel, was een gedegen kaartstudie een absolute vereiste.
Twee Fenneks rijden op de verharde weg.
13 Luchtverdedigingsbatterij zette 2 SHORAD-pelotons in. SHORAD staat voor Short Range Air Defence. De pelotons beschikken over zowel MB’s, Amaroks en Fenneks. Op iedere Fennek zijn 4 Stingers geplaatst. Met deze raketten kunnen de luchtdoelartilleristen vijandige helikopters, vliegtuigen en grote drones uitschakelen. Dit doen ze door Stingers vanaf de schouder te verschieten.
Een militair draagt een Stingerraket.
Droog oefenen en simuleren hebben de militairen van 13 Luchtverdedigingsbatterij afgelopen maanden al veelvuldig gedaan. Tijdens oefening Cerberus Thunder ging het juist om het daadwerkelijk afvuren van scherpe raketten. Het is een essentieel onderdeel in het langdurige opwerktraject richting de uiteindelijke certificering van de eenheid, later dit jaar. In Duitsland draaide alles om vertrouwen kweken, laten zien dat je echt kunt leveren als de opdracht daar om vraagt. Voor de schutters kwam alles hier samen en was de live firing de kers op de taart.
De drone die uit de lucht geschoten moet worden door het DGLC.
Gedurende de oefening stond zoals gezegd de live firing centraal en verschoot de batterij 8 'manpad' Stingers op zogenaamde direct target drones. In dit geval De Do-DT25 van een externe partner; een multifunctioneel luchtdoel met gemiddelde snelheid dat voor de korte afstand een uitstekend doelwit is voor diverse luchtverdedigingsscenario’s. Waar in het verleden ook de Fennek zelf werd gebruikt als platform, verschieten de luchtdoelartilleristen nu enkel en alleen vanaf de schouder, vandaar Man-Portable Air Defense System (manpad).
Een Nederlands vlaggetje op de schouder van een militair.
Oefening Cerberus Thunder was bij uitstek een geschikte kans om de eenheden uitgestegen te laten trainen. Naast de live firing van Stingers was er dus veel ruimte voor het rijden in colonne, uitstijgen van de voertuigen, stellingen betrekken en het opzetten van de commandopost. Allemaal zaken die moeten inslijpen voordat de batterij later dit jaar samen met eenheden van onder meer 13 Lichte Brigade deelneemt aan oefening Ardent Lion, op NAVO-oefenterrein Bergen-Hohne.
Een militair pakt een Stinger uit de wapentas
Voor de eenheid was het de eerste keer in oefengebied Hohensasel. Omdat het gebied vrij klein is, moest het personeel even puzzelen waar ze hun voertuigen het best konden positioneren. Het beboste gebied besloeg grofweg 4 voetbalvelden en de rest bestond uit open terrein – waar automatisch de dekking veel minder goed was. Groot voordeel van het opereren met manpad-Stingers in combinatie met gepantserde voertuigen, is dat shoot and scoot zeer goed mogelijk is en je je rap kunt verplaatsen bij vijandelijke dreiging.
Militairen buigen zich over een kaart
De huidige 13 Luchtverdedigingsbatterij – waarvan op deze foto personeel bekijkt waar ze het beste hun Fennek kunnen neerzetten – draagt de naam Ypenburg sinds 1999. Deze symboliseert de relatie met 13 Batterij Luchtdoelartillerie uit de meidagen van 1940. De eenheid stond toen ter verdediging van de regering in Den Haag even ten noorden van het voormalige vliegveld Ypenburg. De luchtdoelartilleristen waren op 10 mei betrokken bij de slag om Ypenburg. De batterij kreeg zware klappen te verduren, waaronder een voltreffer op een vuurmond met 5 dodelijke slachtoffers. Onder grote vijandelijke druk gaf de batterij de stelling op. In de omgeving Voorburg verdedigde de batterij zich die dag heldhaftig en deed zelfs mee aan de herovering van vliegveld Ypenburg. De eerste oorlogsdag koste 10 man van de batterij het leven.