Tekst Nico Schinkelshoek
Foto Zweedse krijgsmacht
Omgebouwde infanteriegevechtsvoertuigen vergroten slagkracht
De landmacht beschikt binnen enkele jaren over CV90’s met een dubbelloops 120mm mortiersysteem. Daarmee zet de krijgsmacht een bijzondere stap, meent Hans van der Zeijden, voorzitter van het wapensysteemoverleg van de CV90. “We integreren een wapensysteem op het bestaande onderstel van een infanteriegevechtsvoertuig. Dat hebben we nooit eerder gedaan.”
Het project bevindt zich in de startfase. Volgens de planning ontvangen 44 Pantserinfanteriebataljon Johan Willem Friso en 45 Pantserinfanteriebataljon Oranje Gelderland vanaf 2028 de eerste omgebouwde voertuigen. Beide eenheden krijgen uiteindelijk een peloton met 6 vernieuwde CV90’s. Nadat de 120mm mortieren jaren geleden verdwenen uit Havelte, keren ze met deze stap weer terug. Daarmee dicht 43 Gemechaniseerde Brigade een kwetsbaar gat in de vuursteun die het kan bieden.
Check de clip van het Zweedse BAE Hägglunds!
Uit de reserve
Van de CV90’s waarover Defensie op dit moment beschikt, ondergaat het overgrote deel tussen nu en 2027 een Midlife Update (MLU). Op het moment dat het besluit viel om deze voertuigen een grote opknapbeurt te geven, waren er onvoldoende middelen om álle voertuigen aan te pakken. Het gevolg: 16 CV90’s bleven over en zouden in de logistieke reserve terechtkomen. “Die overgebleven voertuigen gaan we nu alsnog ombouwen”, aldus Van der Zeijden. Het onderstel krijgt dezelfde MLU als alle andere voertuigen en wordt voorzien van een nieuwe toren met een dubbelloops 120mm mortiersysteem. “Daardoor heb je per voertuig veel meer vuurkracht.”
De 16 vernieuwde CV90’s krijgen een dubbelloops 120mm mortiersysteem
Van de opgeknapte voertuigen met het 120mm mortiersysteem gaan er 12 naar de noordelijke brigade. 2 zijn bestemd voor opleiding en training en eenzelfde aantal gaat de reserve in. Dat ook deze voertuigen op hun eigen manier alsnog worden omgebouwd, ziet de voorzitter van het wapensysteemoverleg als een positieve ontwikkeling. “Uit het huidige militair optreden in bijvoorbeeld Oekraïne blijkt dat bataljons behoefte hebben aan ondersteuning met zware mortieren.”
Zelfstandig inzetten
Brigadegeneraal Nico Boom, commandant 43 Gemechaniseerde Brigade: “Het 120mm mortier op de CV90 verbetert de gelaagde vuursteun van mijn brigade aanzienlijk. En het is een wapensysteem dat een bataljonscommandant zelfstandig kan inzetten. Er hoeft dus niet eerst van hogerhand over nagedacht en beslist te worden, wat in een gevecht kostbare tijd kost. Het is dus een snel en efficiënt wapen. Het heeft ook een hoge vuursnelheid. Bovendien is het een zogenoemd shoot and scoot-wapen; schieten en wegwezen. Ook dat geeft tijdwinst in het gevecht. Ja, ik ben erg blij met de toevoeging van het 120mm mortier aan ons wapenarsenaal. Het is een state of the art wapensysteem, dat het initiatief in het gevecht bevordert. En het initiatief is van essentieel belang als je wilt winnen.”
Verder en veiliger
Op dit moment maakt de brigade uit Drenthe nog gebruik van het 81mm mortiersysteem. Niet alleen heeft dat wapen een kleinere impact, met een afstand tot ongeveer 5 kilometer is het bereik ook kleiner dan de maximaal 12 kilometer die de 120mm-variant haalt. Door de dubbelloops uitvoering op de CV90 zijn straks 16 schoten per minuut mogelijk. Vanwege die hoge vuursnelheid is het voor een vijand lastig om tijdig dekking te zoeken.
Daarnaast vervoeren de militairen de 81mm mortieren nu nog met Fenneks. Het losse mortier halen zij dan van het voertuig af, waarna ze het opbouwen en in stelling brengen. Pas dan kunnen ze een vuurmissie uitvoeren, om vervolgens weer alles af te breken.
“Omdat het nieuwe wapensysteem is geïntegreerd op de CV90, kom je sneller in stelling en kan je na het vuren vanuit het voertuig gelijk weg. Ook kan de vijand in het moderne gevechtsveld met drones en radars ‘plotten’ waar eenheden zitten, door de baan van de granaat te volgen. Door te vuren geef je dan de eigen positie prijs. Het is veel veiliger voor de bemanning om vanuit een voertuig te schieten en weer snel weg te kunnen, plus dat het pantser van de CV90 ook bescherming biedt.”
Het wapensysteem is grotendeels mechanisch
Gebruik in Zweden
De Nederlandse schutters die nu met de 81mm werken, ondergaan nog een omscholing. Volgens Van der Zeijden kan dat redelijk snel gaan. “In Zweden gebruiken ze dit systeem al op de CV90. Voor de bedienaars daar duurt de training ongeveer 8 weken. Dat is zeer kort als je beseft dat het in dat land gaat om dienstplichtigen zonder militaire achtergrond.” Het systeem van het Zweedse BAE Hägglunds is volgens de voorzitter dan ook relatief eenvoudig te bedienen. Onder meer vanwege het feit dat het grotendeels mechanisch is. “Daarmee is het ook goed te onderhouden en snel te repareren.”
