Hoe handel je als marechaussee in het heetst van de strijd? In deze rubriek vertellen collega’s over een bijzonder moment tijdens de dienst. Een moment waarbij het er echt op aankomt.
Het werkveld van de Brigade Zeeland/West-Brabant is groot en divers. Van ‘gewone’ werkzaamheden op de weg tot aan militaire complexen en de vele havens die Zeeland rijk is. Bij één van deze havens ontstaat zondag 19 oktober een verdachte situatie wanneer een oplettende schipper een boot ziet met daarop zo’n 15 personen. Opperwachtmeester Roy, groepscommandant bij de brigade, krijgt een belletje en heeft al een vermoeden hoe laat het is.
“Die schipper had het schip zien varen en wist meteen, dit klopt niet. De manier waarop er gevaren werd, de stootkussens die nog aan de buitenkant van het vaartuig hingen, hoe de schipperde de boot bestuurde… Kortom, er was iets niet in de haak. Daarop is de verhuurder van de boot gebeld die via de radio de schipper sommeerde om aan land te komen.” Als dat gebeurt, nemen Roy en z’n collega’s het over.
Kun je ons meenemen naar die bewuste zondag?
“Ik was op de brigade bezig met administratief werk toen ik een belletje kreeg van één van onze patrouilles. Via de douane was een tip binnengekomen. Een beetje een vaag verhaal; er zou een afgeladen jachtje de haven van Zierikzee binnenvaren. Het ‘hoe’ en het ‘wat’ ontbrak nog, maar we hebben vaker te maken gehad met dergelijke meldingen waarbij achteraf sprake bleek van mensensmokkel. Ik ben daarom met de chef van dienst die kant op gegaan.”
Dat klinkt niet als een dagelijkse melding?
“Dat een boot vol mensen de haven van Zierikzee aandoet, is niet zo apart. Maar dat het 15 mensen waren, waarvan er 9 al de benen genomen hadden en er 6 nog aan boord waren, dat komt natuurlijk minder vaak voor. Maar uniek was het zeker niet. We hebben door de jaren heen vaker kleine jachtjes aangetroffen met soms wel meer dan 20 personen erop.”
Wat trof je aan in de haven?
“We wisten dat er 9 personen verdwenen waren, waaronder vermoedelijk ook de smokkelaar. Er zaten nog 6 mensen aan boord, waarvan 3 minderjarig; allemaal mannen met Albanese nationaliteit. De optelsom was al snel gemaakt. Dit was zo goed als zeker een mensensmokkelcasus. Vaak met als doel om de oversteek te wagen naar het Verenigd Koninklijk. Op die gronden is het onderzoek gestart en dat loopt nog.”
Hoe wisten jullie dat er 9 mensen ontbraken?
“De havenmeester en de verhuurder van het jacht gaven dat door toen de boot de haven binnenkwam. Zij hebben de overige 6 passagiers aan boord weten te houden. De politie was al gebeld, maar omdat de zaak alle schijn had van mensensmokkel is deze aan ons overgedragen.”
Hoe liep het voor de opvarenden af?
“Die 9 die de benen hadden genomen, zijn nog steeds spoorloos. De 6 die we aantroffen zijn het vreemdelingentraject ingegaan en worden verhoord als getuigen. Ik kan er niet teveel over kwijt, omdat het onderzoek nog loopt, maar ze gaven uiteindelijk wel toe dat Engeland hun einddoel was.
We beschouwen hen als getuigen, omdat zij de ‘gesmokkelden’ zijn. Wij willen hun kant van het verhaal horen. Ten eerste om te horen hoe het precies gegaan is en hoe dit in elkaar steekt. Ten tweede om erachter te komen met wie ze in contact stonden en waar ze vandaan kwamen. Die informatie komt altijd van pas op een later moment.”
Hoe kijk je terug op deze casus?
“Er is natuurlijk enige frustratie, omdat een deel van de opvarenden niet is gepakt. Maar aan de andere kant ben ik ook tevreden dat we hebben voorkomen dat ze zijn gaan varen. Het jacht was in prima staat, maar niet geschikt voor zoveel mensen. Bovendien is de ervaring van zo’n schipper, meestal de smokkelaar, vaak twijfelachtig en het weer die nacht was veel te gevaarlijk. Een groot deel van de groep was totaal niet op de hoogte van het gevaar van zo’n overtocht. Daar komt nog eens bij dat er veel te weinig reddingsvesten aan boord waren. Ik durf wel te stellen dat als ze waren gaan varen, ze de tocht hoogstwaarschijnlijk niet hadden overleefd.”
Ben of ken jij een collega die iets bijzonders heeft meegemaakt tijdens de dienst? Een moment waarbij ‘het erop aankwam’? Laat het ons weten via kmarmagazine@mindef.nl.
