Bart Lemmen: ‘Collega’s mochten niet onder mijn wielrennen lijden’

Oud-militair en topwielrenner Bart Lemmen (28) verruilde de luchtmacht anderhalf jaar geleden voor de professionele wielerploeg Team Visma | Lease a Bike. Vorige maand finishte hij in zijn eerste Tour de France als zeventigste in het eindklassement. De kapitein ‘buiten dienst’ kijkt met voldoening terug op het wielerevenement én zijn tijd bij Defensie. “Ik zou anderen zo aanraden er te gaan werken.”
 

Tekst: Jack Oosthoek | Foto’s: MCD en Team Visma | Lease a Bike

Na de Tour herstelde Lemmen tijdens een vakantie in Italië van het wereldberoemde wielerspektakel. Een periode van ‘decompressie’ noemt hij het. Intussen traint hij weer en rijdt criteriums. Terugblikkend constateert Lemmen, die ook reserve was bij de wegwedstrijden tijdens de Olympische Spelen in Parijs, dat zijn team het in de Tour ‘best goed’ deed. “We wonnen een etappe en waren iets van zeven keer tweede. We hebben onszelf weinig te verwijten en daarnaast heb ik veel geleerd.”

‘In de Tour is het elke dag mentaal ‘vechten’

Lemmen doelt onder meer op de dynamiek in een peloton. “Als je, zoals iedereen, vóórin wilt meerijden moet je handigheidjes leren. Ook merk je dat er in het peloton constant stress is. Al met al is de Tour de France heel zwaar. Ogenschijnlijk makkelijke dagen zijn allesbehalve eenvoudig. In veel etappes kun je het eindklassement niet winnen, maar wel verliezen door bijvoorbeeld pech in de finale. Mentaal is zo'n wedstrijd van drie weken ook taai. Elke dag is het ‘vechten’.”

Bart Lemmen wacht op z’n fietst voor een Touretappe en kijkt met zonnebril en helm op strak voor zich uit.
Bart Lemmen voor de start van een etappe in de laatste Tour de France. “Er is veel stress in het peloton.”
Bart Lemmen op de wielrenfiets op een geasfalteerde weg tijdens een training voor de Tour de France
Bart Lemmen tijdens een trainingsrit voor de Tour de France.

Draai goed gevonden

Lemmen was in totaal acht jaar in dienst van de luchtmacht. “Op de middelbare school kreeg ik het gevoel dat Defensie bij me paste. Het is een sportieve omgeving en leidinggeven spreekt me aan. Dat gevoel had ik niet bij de universiteit.”

‘Op school kreeg ik het gevoel dat Defensie bij me paste’

Toen de keuring voor vlieger een té zware etappe bleek, koos hij voor de Object Grondverdediging (OGRV). Om vervolgens na de officiersopleiding op de Koninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda te worden geplaatst op de vliegbases Woensdrecht en Volkel. Daar vond hij z’n draai. “Mede door mijn collega’s en de klik met m’n peloton ging ik met plezier naar mijn werk. Als luitenant en kapitein leerde ik veel, maar ik werd soms moe van de bureaucratie en het voortdurende personeelstekort.”

Bart Lemmen bij de luchtmacht.
Tweede luitenant Lemmen (voorgrond rechts) als vluchtcommandant van het 640 Squadron op Vliegbasis Volkel.

Toffe herinneringen

Dankzij het systeem van deeltijdverlof (32 uur per week werken), kon Lemmen zijn defensiewerk goed combineren met het wielrennen, bij achtereenvolgens de ploegen VolkerWessels Cycling Team en Human Powered Health. “Als ik er door wedstrijden een week niet was, haalde ik mijn werk gewoon in.”

'Als ik er door wedstrijden niet was haalde ik mijn werk gewoon in’

Met succes deed Lemmen jarenlang mee aan nationale en internationale militaire kampioenschappen. Hij kroonde zich in 2021 zelfs tot militair wereldkampioen tijdrijden. “Ik bewaar toffe herinneringen aan die tijd. Dat ik steeds meer wedstrijden won was een soort voorbode van wat er komen ging. Ik probeerde echter met man en macht te voorkomen dat collega’s onder mijn wielrennen zouden lijden, wat volgens mij is gelukt. Vrijwel altijd reageerde iedereen begripvol en toonde honderd procent betrokkenheid. Ik heb nog steeds veel contact met oud-collega’s.”

Close-up vanaf de zijkant van Bart Lemmen, voorovergebogen op z’n wielrenfiets, tijdens een nationaal militair kampioenschap
Lemmen snelt naar de nationale militaire titel op het parcours De Vlasakkers bij de Bernhardkazerne in Amersfoort.

Eerlijk zijn

In dienst van Defensie leerde hij lessen die hem in het professionele wielrennen goed van pas komen. “Op de KMA stak ik veel op over discipline, zelfreflectie en verantwoordelijkheid nemen voor jezelf en anderen. Dat betekent onder meer: eerlijk zijn. Aan deze kernwaarden probeer ik ook in het wielrennen invulling te geven en draag ze eveneens uit. Vanwege de skills die je er leert zou ik vrienden en collega’s zo aanraden om bij Defensie te gaan werken.”

Bart Lemmen en brigadegeneraal Laurens Jobse houden samen het certificaat vast in een grote fotolijst, wat hoort bij de hoogste militaire sportonderscheiding.
In 2022 ontving Lemmen de hoogste militaire sportonderscheiding in ons land, de JC Maassenprijs, voor de atleet, coach, trainer of het team met grote verdiensten voor de militaire sport. Lemmen ontving de prijs uit handen van brigadegeneraal Laurens Jobse, commandant van de Divisie Facilitair & Logistiek waaronder het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS) valt.

‘Ik droomde van een overstap naar Team Visma | Lease a Bike’

Contract verlengd

Hoewel tevreden bij de luchtmacht, besloot Lemmen op 31 december 2022 toch af te zwaaien. “Ik wilde heel graag profwielrenner worden en droomde van een overstap naar Team Visma | Lease a Bike." Dat lukte en inmiddels is het contract van Lemmen verlengd tot 2027. “Daarna zie ik wel weer verder.”

Bart Lemmen bereidt zich met zijn ploeg voor op een wedstrijd.
Bart Lemmen (links) bereidt zich met Team Visma | Lease a Bike voor op de Strade Bianche, een Italiaanse wielerkoers voor profploegen.