Ontspannen sfeer voor Force Protection Bagdad
De bescherming van militaire en civiele adviseurs voor de NATO Mission Iraq (NMI) is sinds afgelopen week in handen van 12 Infanteriebataljon Regiment van Heutsz van 11 Luchtmobiele Brigade. De-escaleren is het motto in een land dat zoekt naar stabiliteit.
Tekst: Kapitein Saminna van den Bulk | Foto: Sergeant-majoor Cristian Schrik
“De ground move request van morgen. Mobile FP to Rustimaya Staff College. Daar geeft de advisor een combined armed tactics course. Ook rijdt er een tolk mee.”
Alle aandacht bij de Rode Baretten als sergeant Roel de briefing start. De militairen van 11 Luchtmobiele Brigade beveiligen NAVO-adviseurs in het kader van de NMI. Irak wil de terroristische dreiging verminderen en is op zoek naar veiligheid en stabiliteit. Militair en civiel adviseurs uit 32 landen voorzien de overheid en veiligheidsdiensten van advies, maar dat kan alleen als de multinationale force protection hen veilig van én naar de afspraken vervoert.
De ‘Rangers’ van het 12e bataljon zijn een specialistische eenheid. Air assault en Non-Combatant Evacuation Operations behoren tot hun bijzondere takenpakket. “Normaal vechten we tegen een vijand in het hoogste geweldsspectrum. Hier is het als Force Protection onze taak de vip uit de problemen en buiten gevaar te houden”, vertelt compagniescommandant majoor Arie. “Die taak lijkt erg op het Close Protection Team (CPT) van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) van de marechaussee.”
Verschillende locaties
De NMI bestaat uit ongeveer zeshonderd militairen. De missie wordt voor een groot deel door Nederlanders gedragen. Zo heeft missie sinds eind mei een Nederlandse force commander, luitenant-generaal Cas Schreurs. De infanteriecompagnie voor de force protection, bestaande uit ongeveer 145 militairen, verblijft op het hoofdkwartier van de adviesmissie op kamp Union III in hoofdstad Bagdad. Het helikopterdetachement van de luchtmacht opereert vanaf Al Asad Air Base. Met ongeveer 120 militairen en drie Chinook-transporthelikopters zorgen zij voor het luchttransport van adviseurs, eenheden en materieel. Daarnaast zijn er Nederlandse militairen gestationeerd op het Bagdad Diplomatic Service Center (BDSD) én levert Nederland ongeveer vijftien stafofficieren aan de missie. Alle eenheden worden ondersteund door het National Support Element, aanwezig op de verschillende locaties.
Tot in detail
In de opleiding tot Guardian Angel van de BSB leerden de Rode Baretten de kneepjes van het vak. Iedere rit is een nieuw scenario. Tijdens de briefing wordt de komende opdracht dan ook minutieus doorgesproken. Van timings, de benodigde middelen, tot de route hoe ‘het pakket’ door de stad zal bewegen. Inclusief alternatieve routes, licht sergeant Roel toe: “Door wegversperringen of werkzaamheden verandert het traject nog weleens.” Voor de bewapening geldt dat de lange wapens altijd in het voertuig blijven. Die zijn op diverse locaties ongewenst. De Glock is ‘op de man’ mee voor de bescherming van de VIP en het eigen team.
Meerdere voertuigen rijden om 06:40 uur het plein op voor de poort van kamp Union III. De laatste battle, voertuig- en comms-checks volgen. Wanneer de vip aankomt volgt de bodyguard briefing. Wat te doen als de situatie grimmig wordt?
De compagnie is op alle scenario’s voorbereid. Protesten, shootings of verkeersongelukken kunnen leiden tot een break up-scenario. De-escaleren is het toverwoord, aldus compagniescommandant Arie: “Belanden we in een gevaarlijke situatie, dan is het zaak iedereen zo snel en veilig mogelijk uit deze situatie te verwijderen. Maar dit proberen we te allen tijde te voorkomen.” Goede intell is hierin de sleutel. De Nederlanders werken in de informatievoorziening nauw samen met Spaanse collega’s. Ook tijdens de rit wordt de omgeving real time gemonitord.
Internationale samenwerking
NMI wordt gedraaid door 32 landen. “Internationale samenwerking vormt voor mij de grootste uitdaging”, vertelt Arie. “We werken met verschillende culturen samen. Om de doelstelling voor je eigen compagnie te halen om je taak te volbrengen vormt dan een redelijke uitdaging. Nederlanders staan bekend als vrij brutaal en direct. Omgaan met collega’s uit andere landen vereist soms een heel andere aanpak.”
Ontspannen
Jarenlang was Bagdad een no go area. Troops in contacts (TICS) kwamen met grote regelmaat voor. Terroristische aanslagen eisten iedere dag wel een mensenleven. Anno 2024 is Irak in transitie. Het land streeft naar stabiliteit, economische groei en veiligheid. “De dreiging is hier relatief laag”, geeft compagniescommandant Arie dan ook aan.
In het grotere plaatje blijft het Midden-Oosten een kruitvat. “Een situatie kan snel omslaan. Spanningen tussen Israël en Iran krijgen hier hun weerslag. Echter, het aantal aanslagen dat in Bagdad wordt gepleegd, was in 2023 het laagst in jaren. Kijk om je heen.” Gebouwen schieten uit de grond, moderne woonflats prijken rondom Union III en T-walls verdwijnen op verschillende plekken in de stad. “Dit is niet meer het Bagdad van vroeger. De sfeer is redelijk ontspannen. Het voelt voor ons op dit moment als een veilige stad.”
Andere sensitiviteit
De missie vraagt om een heel andere sensitiviteit van de luchtmobielers. Geen geweldgebruik, maar de vraag: Hoe ga je om met een generaal? En ook: wat als je wordt tegengehouden bij een checkpoint? De wegen in Bagdad staan daarnaast garant voor chaotische taferelen. Auto’s die van links en rechts invoegen, tuctucs die voorbij racen, voetgangers die een rotonde oversteken…. “Het verkeer biedt op dit moment het grootste gevaar”, glimlacht Roel. “Aan ons de vip hier op veilige wijze doorheen te bewegen.”
"In de force protection-taak kunnen de Rangers leunen op de kennis van hun collega’s van de eerste rotatie", vertelt de compagniescommandant. “Bijvoorbeeld welke wegen wanneer druk zijn. Of dat een energydrankje aanbieden je langs een checkpoint helpt…” Hij lacht. “Dat is niet van papier te leren, dat moet je ervaren. Daarom hebben mijn teams de afgelopen week gemixt rondgereden met die van 13 om het te ervaren.”
Gedrag
Tot nu toe verloopt de missie gesmeerd. Incidenten zijn er niet geweest. “We zijn hier op uitnodiging van de Irakezen”, vertelt Roel. “Bagdad kent veel armoede. Deze adviesmissie van de NAVO is echt bedoeld om Irak en de mensen die hier wonen vooruit te helpen.”
Arie besluit: “De vorige rotatie heeft erg goed werk verricht. Vips werken graag met de Nederlanders. Tegelijkertijd kan je merken dat we ‘nog maar’ de tweede rotatie zijn. Het is wat pionieren. Op gebied van materieel, civiele kleding en infra kan er nog het een en ander verbeterd. Aan ons om dat door te ontwikkelen.”
Om klokslag 07.00 uur is het showtime. De voertuigen rollen de poort uit. De VIP's zijn onderweg naar hun afspraak. Eén van de vele ritten die Rode Baretten zullen uitvoeren. De Deltacompagnie blijft tot eind september in het gebied.
