Mariniers trainen evacuatie in België

Honderden ‘evacuees’ uit conflictgebied gehaald

Het grensgebied tussen België en Frankrijk was de afgelopen twee weken het decor voor Storm Tide 2024, een tweejaarlijkse evacuatie-oefening onder leiding van de Belgen. Onder de negenhonderd deelnemende militairen bevond zich ook het 13e Raiding Squadron van het Korps Mariniers. Samen met de internationale partners brachten de Nederlanders binnen 72 uur alle negenhonderd ‘evacuees’ in veiligheid. Een actueel scenario dat tegenwoordig niet ondenkbaar is.
 

^{Tekst: Nico Schinkelshoek | Foto’s: sergeant-majoor Aaron Zwaal}

In het scenario maakt een conflict in het fictieve Gaul, wat België moet voorstellen, het onmogelijk voor de Europese staatsburgers om het land te verlaten. Vanuit buurland Hexagonia (‘Frankrijk’) komen militairen in actie om de mensen op te halen. De evacuees kunnen zich melden bij meer dan vijftien ingerichte receptiepunten, die mede door de Nederlandse mariniers gerund worden. Na vertoning van de juiste identiteitsgegevens gaan ze via water, land en lucht mee naar het eerder veiliggestelde vliegveld in het Belgische Chièvres. En dat alles met steeds meer vijandigheden, zoals protesten, gewonden en een door milities ingesloten ‘ambassadeur’. Vanaf het vliegveld vetrekken de evacuees uiteindelijk met Belgische, Franse en Spaanse A400M militaire transportvliegtuigen.

Binnen 48 uur

Het is geen ondenkbaar scenario dat vertrekken op eigen kracht geen optie meer is een land waarin de veiligheidssituatie dusdanig verslechtert. In de afgelopen jaren werden Nederlanders geëvacueerd uit Soedan (2023) en Afghanistan (2021). Bij die non-combattant evacuation operation (NEO) werkten Nederland en België nauw samen. Ook op Cyprus stonden beide landen vorig najaar stand-by voor een potentiële evacuatie van landgenoten uit Libanon en Israël. Gezamenlijk trainen is dan ook noodzakelijk, benadrukt majoor der mariniers Mark Brouwer. “We hebben elkaar nodig”, aldus de commandant van het 13^e Raiding Squadron. “Maar het is ook belangrijk dat we onze eigen tactische en strategische transportmiddelen op orde hebben. Afhankelijkheid wil je namelijk niet in tijd van crisis.”

Binnen 48 uur

Mocht zich dit kalenderjaar een soortgelijke situatie voordoen, zullen Brouwer en zijn team zeker die kant op gaan. Het squadron vormt in 2024 namelijk de zogenoemde Marine Spearhead Task Unit (MSTU); een roulerende eenheid van de Koninklijke Marine die binnen 48 uur ingezet kan worden. Waar ook ter wereld. Het kan dan gaan om het bieden van noodhulp in een door een natuurramp getroffen land, of bijvoorbeeld het evacueren van landgenoten uit een conflictgebied.

Brouwer: “We kennen de procedures voor een NEO, maar dat je daadwerkelijk zoveel mensen vervoert met al die transportmiddelen, dat maakt deze oefening uniek. Het hele proces van een evacuatie is in de oefening verwerkt. Denk daarbij ook aan de volledige logistiek die bij zo’n operatie komt kijken, zoals het invliegen van brandstof en voeding.”

Samenwerking met 3Para

Tijdens de oefening zijn de Nederlandse mariniers ondergebracht bij 3Para, een Belgische eenheid van het Special Operations Regiment. Net als de Nederlandse collega’s heeft ook die eenheid momenteel een rol waarin het wereldwijd binnen zeer korte termijn ingezet kan worden.

“Het is fijn werken met de mariniers”, zegt luitenant-kolonel Patrick Winnepenninckx. Volgens de commandant van 3Para brengt de wisselwerking tussen de twee groepen een extra laag aan in de oefening. “Dit vindt plaats in het Franstalige gedeelte van België. De evacuees zijn hoofdzakelijk Franstalig en dat is een uitdaging voor de mariniers. We hebben dat opgelost door iemand bij hen te plaatsen die kan vertalen. Dat zijn details waar over nagedacht moet worden om de NEO of operatie te laten slagen.”

Voorwaarts gaan

Zowel Brouwer als commandant Winnepenninckx hebben er vertrouwen in dat een eventuele evacuatie met succes volbracht zal worden. “Het verloopt zeer goed”, zegt Winnepenninckx over de samenwerking. En hoewel een NEO-oefening voor bijna alle deelnemende Nederlandse mariniers nieuw is, is de club er volgens Brouwer klaar voor. “Na deze twee weken durf ik het aan om met deze gecombineerde eenheid voorwaarts te gaan.”