Tekst majoor Roel van de Wiel
Foto 43 Gemechaniseerde Brigade, Bundeswehr
‘Verschil tussen leven en dood'
Militairen van 43 Gemechaniseerde Brigade zijn sinds enkele maanden intensief betrokken bij de training van Oekraïense eenheden. Onder de vlag van de EU Military Assistance Mission (EUMAM) trainen zij op een geheime locatie in Duitsland Oekraïense militairen op het gebied van onder meer wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering.
Sinds maart worden de Nederlandse infanteristen, gespecialiseerd in gemechaniseerd optreden (de combinatie tussen pantsergevechtsvoertuigen en infanterie, red.), ingezet voor de missie. De brigade uit Havelte blijft dit naar verwachting het komende jaar doen; ter ondersteuning van buitenlandse eenheden en in het najaar zeker één rotatie als leidende eenheid.
“We kunnen hier het verschil maken tussen leven en dood”, vertelt kapitein Hans, een van de trainers. Hij draaide in de Nederlandse EUMAM-rotatie mee. “Natuurlijk weten we dat van de korte intensieve training aan de Oekraïners misschien maar een klein deel blijft hangen. Toch zie ik het als een nobele taak.”
‘Ik heb de plicht om mijn land, familie en volk te verdedigen’
Plichtsbesef
De Oekraïense militairen krijgen in een paar weken een intensieve training en maken lange dagen. De geboden EUMAM-trainingen variëren van militaire basisvaardigheid tot trainingen gericht op op Oekraïense brigade- en bataljonsstaven, die in hun thuisland leiding geven aan het gevecht tegen de Russische opponent.
Ondanks de korte training zijn de Oekraïeners niet bang om snel terug te keren naar hun thuisland. “Al zou ik graag een langere opleiding hebben”, vertelt een van hen met weinig ervaring tijdens een ‘Nederlandse’ les. Hij beseft tegelijkertijd dat alle hulp welkom is. “Er is weinig tijd voor theorie. Maar het is belangrijk om ons eigen land, familie en volk te verdedigen. Dat is de plicht die ik heb.”
Slingerworp
De gemiddelde leeftijd van de Oekraïense militairen is inmiddels tussen de veertig en 55 jaar. Een van de trainers merkt op dat velen zich niet bewust zijn van de veiligheidsregels die wapens met zich meebrengen. “Een handgranaat kennen ze alleen uit films. Ze zijn dus geneigd deze met een slingerworp te gooien, zoals je met een bal op het strand zou doen. Je moet ze ook vertellen dat je een pin die uit een granaat is gehaald, nooit meer terug moet stoppen. Vrij basale regels, maar erg belangrijk.” Toch is hij trots wanneer hij na anderhalve week training duidelijk verschil ziet. “Alle beetjes informatie en oefening helpen.”
De Europese Unie Militaire Bijstandsmissie ter ondersteuning van Oekraïne (EUMAM Oekraïne) is de allereerste militaire bijstandsmissie van de Europese Unie (EU) voor Oekraïne, opgericht op 17 oktober 2022. De beslissing om EUMAM op te richten werd genomen door de Raad van de Europese Unie als reactie op het militaire steunverzoek van Oekraïne tijdens de lopende Russische invasie van het land. Het primaire doel van de missie is om training te bieden aan de Strijdkrachten van Oekraïne op het grondgebied van de lidstaten van de EU.
‘EUMAM krijgt terecht een hoge prioriteit’
Beschikbaar
Na de zomer intensiveert het Nederlandse aandeel aan EUMAM: dan stelt Nederland tweehonderd militairen uit Havelte beschikbaar. Die gaan Oekraïense brigadestaven opleiden en bataljonstraining geven. Het doel van EUMAM is om dit jaar dertigduizend Oekraïense militairen te trainen. De Nederlandse steun aan deze missie beweegt met de vraag mee.
Terwijl de Oekraïense strijdkrachten op het gevechtsveld de handen meer dan vol hebben aan de Russische invasie, is de behoefte aan de EUMAM-training groot en wordt elke kans aangegrepen om een eenheid hiervoor naar Duitsland te sturen. De deelnemende landen dragen gezamenlijk zo goed mogelijk zorg voor de invulling van het programma en de benodigde instructeurs.
Ad hoc
Zodoende ‘beweegt’ ook 43 Gemechaniseerde Brigade zo flexibel mogelijk mee. Zo werd een compagnie van 45 Infanteriebataljon in het voorjaar al eens ad hoc ingezet voor een korte EUMAM-training gericht op militaire basisvaardigheden, zoals wapenhandelingen en militaire EHBO, van nieuw samengestelde Oekraïense eenheden. Elk ander extra verzoek voor het leveren van instructeurs en kader wordt als het maar even kan, ingewilligd.
“EUMAM heeft serieuze gevolgen voor ons jaarplan, maar krijgt terecht een hoge prioriteit”, stelt brigadegeneraal Nico Boom vast. “Het is oorlog aan onze oostgrens en oorlog vraagt om capabele war fighters. Een veilig Europa is niet vanzelfsprekend, dat weet iedereen inmiddels beter dan ooit. Daar moeten we ons steentje actief aan bijdragen, en wel nu.”
