Tekst kapitein Arjen de Boer
Foto Mark van Stokkom (Studio 38C)

Militairen starten actie om aandacht te vragen voor mentale gezondheid

Mentale klachten zijn ingrijpend en verdienen meer aandacht. Daarom organiseren korporaal-1 Femke en haar collega’s binnenkort een 24-uurs ‘knipmarathon’. Meerdere barbiers knippen haren en trimmen baarden om vijftigduizend euro op te halen voor het goede doel.

Een gebroken been? In het gips! Dit euvel is direct duidelijk. Maar wanneer iemand van binnen gebroken is, is dat moeilijk te zien. Zulke pijn is niet van iemands gezicht af te lezen. Vaak houdt diegene zijn of haar problemen verborgen uit schaamte of angst. Dat taboe willen korporaal-1 Femke en haar team, dat voornamelijk bestaat uit collega’s van 140 Zwaar Transport Compagnie, doorbreken.

Goede gesprekken in de stoel

Daarom organiseren zij op 28 en 29 juni een marathon, waar barbiers een etmaal lang collega’s knippen. Zij krijgen hierbij hulp van onder andere Duncan Bailey van het bekende Schorem Barbiers uit Rotterdam. “Ik voel mij vereerd dat zij willen helpen, want Schorem is de beste barbierszaak van Nederland”, zegt Femke.

Femke krijgt veel hulp van haar collega’s om de knipmarathon te organiseren.

Flinke toename

Een op de vier volwassen Nederlanders geeft aan mentale klachten te hebben, aldus het Trimbos-instituut in december 2022. Dat zijn ruim 3,3 miljoen mensen, veel meer dan de bijna twee miljoen tijdens een eerdere studie in 2009.

Barbier

Het initiatief komt niet uit de lucht vallen. Femke is naast chauffeur op de DAF Trekker-opleggercombinatie (Tropco), gepassioneerd barbier. Tijdens haar uitzending naar Litouwen in 2020 nam ze schaar, tondeuse en haartrimmer mee. Wanneer klanten/collega’s plaatsnemen in de kappersstoel ontstaan goede gesprekken, die al snel persoonlijk worden. “Ik merkte dat veel collega’s rondliepen met allerlei issues. Soms door werk, soms door omstandigheden daarbuiten.” De korporaal zag ook dat het, zeker binnen de stoere omgeving van Defensie, vaak moeilijk is om over gevoelens te praten. “Terwijl dat heel belangrijk is. Vooral bij heftige gebeurtenissen. Hoe langer iemand met klachten rondloopt, hoe moeilijker het is om eruit te komen.”

Femke vindt het leuk om zelf baarden en snorren te knippen en te trimmen. In de kappersstoel ontstaan vaak spontane gesprekken die als snel de diepte ingaan.

PTSS

Femke weet uit eigen ervaring hoeveel impact een trauma kan hebben. Vijf jaar geleden werd bij haar een posttraumatische stressstoornis (PTSS) vastgesteld. “Ik heb vanaf 2012 zes jaar met een traumatische ervaring rondgelopen, voordat ik eindelijk aan de bel trok. Dat heeft diepe sporen achtergelaten.”

Voor militairen, door militairen

Zes jaar tobben is lang. Problemen gaan niet vanzelf weg. Bovendien had Femke ook last van ADD/ADHD en is ze hoog sensitief. Pas toen ze haar problemen erkende en accepteerde, kon ze werken aan herstel. “Ik ben nu vijf jaar bezig en heb mezelf beter leren kennen en goede tools geleerd om mijn rust te bewaren. Maar daarvoor heb ik veel moeten praten. Echt praten! En ik denk altijd aan deze spreuk: ‘Verander wat je niet kunt accepteren, maar accepteer wat je niet kunt veranderen’.”

Alle info op een rijtje

Op woensdag 28 juni om 15.00 uur gaat de klok lopen. Het knippen en scheren duurt tot donderdag 29 juni 17.00 uur. Locatie is de Generaal-majoor Kootkazerne in Stroe. Het evenemententerrein is vanaf 13.30 uur toegankelijk. Niet-defensiemedewerkers kunnen helaas niet komen. Meer info over de actie via de Facebook-pagina Shave the soldiers! en Instagrampagina @shave.the.soldiers.

Op de brandtrap

Zoals zoveel ideeën ontstond het idee voor de marathon zomaar op een avond. 13 juli vorig jaar om precies te zijn. Femke en haar team kwamen erachter dat een idee snel is geboren, maar dat het plannen lastiger is. “Het plan werd ook groter. Inmiddels is het een soort minifestival geworden. Zoiets kost veel tijd, terwijl we ook nog ons gewone werk hebben. Maar dat vele werk heb ik er graag voor over als wij iemand kunnen helpen.”

Meerdere barbiers gaan tijdens Shave the Soldiers! aan de slag om geld op te halen voor Hulphond Nederland en aandacht te creëren voor mentale gezondheid.

Meer dan knippen alleen

Shave the Soldiers! is uitgegroeid tot een evenement met bekende sprekers, een foodcorner en muziek voor tijdens het knippen. Er kunnen zes mensen tegelijk onder handen worden genomen. Ook zijn er kraampjes van bijvoorbeeld Hulphond Nederland, het Domingo House en het Veteraneninstituut. Verder is er een lounge area waar mensen met vragen terecht kunnen bij hulpverleners. “Het is belangrijk dat er veel wordt gepraat”, zegt Femke. “Daar begint het mee.”

Generaal b.d. Peter van Uhm zal op 28 juni officieel het startsein geven voor het evenement.

Nu al succes

Het doel is om vijftigduizend euro in te zamelen. Een fors bedrag, maar ‘meteen een mooie uitdaging’, benadrukt de korporaal. “Knippen kost 33 euro, al mag je altijd meer doneren natuurlijk. Verder gaat een groot deel van de baropbrengst en het eten naar het goede doel en is er een veiling met bijzondere items. Ook kunnen mensen gewoon een gift doen.”

‘Meer mensen met mentale klachten dan wij dachten’

Het event is nu al een succes, vinden Femke en haar team. “We leren veel. Zoiets op deze schaal organiseren hebben we nog nooit gedaan. Maar belangrijker; we leren elkaar als team beter kennen. We kwamen er tijdens de voorbereiding achter dat in onze directe omgeving meer mensen met mentale klachten rondlopen dan wij dachten. Zo is die bewustwording al meteen begonnen. Het mooie vind ik ook, dat dit idee echt van de werkvloer komt. Wij hebben dit opgezet omdat het echt nodig is!”