Tekst kapitein Jessica Bode
Foto sergeant Sjoerd Hilckmann
Formidable Shield succesvol afgerond
Het waren drie intensieve weken voor de Schotse kust en in de Noorse wateren. Een recordaantal van vierduizend militairen uit dertien landen, met ruim twintig schepen en 35 jachtvliegtuigen nam deel aan Formidable Shield 2023. Tijdens deze NAVO-oefening werd de samenwerking op het gebied van raketaanvallen flink onder de loep genomen en ballistische raketverdediging uitvoerig getest.
Onder leiding van de Amerikaanse Zesde Vloot werden bovendien nieuwe technologieën en systemen getest. Naast Nederland en Amerika waren ook het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Noorwegen, Spanje en Denemarken van de partij. Finland had voor het eerst sinds hun toetreden een eigen militair waarnemer aanwezig bij een grote NAVO-oefening.
Afvuren
De deelnemers werden met uiteenlopende scenario’s geconfronteerd en die resulteerden uiteindelijk in samenwerkingen en ‘live firing exercises’. Zo vuurde ons luchtverdedigings- en commandofregat Zr.Ms. Tromp een raket af op een snel en laagvliegende drone, terwijl het schip gelijktijdig een ballistisch doel detecteerde en kon volgen.
In een ander scenario lanceerde dit schip met een minuut tussenruimte een ‘Standard Missile 2’ en ‘Evolved Sea Sparrow Missile’-raket op meerdere inkomende doelen. “Er was een grondige aanloop en veel voorbereiding voor nodig, maar het is gelukt. Echt teamwork”, benadrukt de commandant van de Tromp, kapitein-luitenant ter zee Yvonne van Beusekom.
Radar
Belangrijk onderdeel voor het Nederlandse marineschip is de SMART-L Multimission/Naval-radar, die naderende ballistische raketten detecteert en volgt. Onder meer de Tromp is met deze moderne technologie uitgerust. Het marineschip heeft echter niet de kostbare middelen om ballistische raketten te vernietigen. Dat wordt gedaan door Amerikaanse schepen. Zij vernietigen het ballistische projectiel buiten de atmosfeer, nog voordat deze schade kan aanrichten.
Toenemende dreiging
De oefening werd niet gehouden zonder reden. De NAVO heeft anno 2023 te maken met een toenemende dreiging vanuit de lucht. De kans op een aanval met verschillende soorten raketten is realistisch en de ontwikkeling van rakettechnologie neemt zienderogen toe. “Om daar succesvol tegen op te treden moeten we samenwerken met zowel de luchtverdediging op zee als vanaf de grond”, benadrukt Van Beusekom. “Bevoorraden, oefeningen draaien, nieuwe ontwikkelingen testen: daar heb je elkaar voor nodig.”
Geslaagd?
En nu? Is de oefening die zich bij het Noorse Andenes en deels bij Schotland afspeelde geslaagd? Zijn we als NAVO voorbereid op een dergelijke dreiging? “Onze marines hebben een aanzienlijke vooruitgang geboekt in het beschermen van onze wateren en de veiligheid van de bondgenoten”, vat admiraal James Caldwell samen. Naast bevelhebber van het Amerikaanse Naval Forces Europe-Africa is hij een van de belangrijkste organisatoren van de oefening. “We zijn interoperabel. Ofwel, we kunnen zonder beperkingen samenwerken.”
