Tekst Mirjam van Valen – Oskam
Foto Mirjam van Valen – Oskam

‘Wanneer je in dit werkveld werkzaam bent, is dit dé studie’

Hoe ziet het productieproces van explosieven eruit? Waarom wordt het op deze manier gedaan en kunnen we dat in de toekomst zo blijven doen? Majoor Maurice van Valen en eerste luitenant Dennis Geurts weten hier over enkele maanden alles van. De militairen kregen de kans om in Engeland de technische masteropleiding Explosives Ordnance Engineering te volgen. Die grepen ze met beide handen aan. Voor een jaar vertrokken ze naar het land van fish & chips, pubs en links rijden.

De master Explosives Ordnance Engineering (EOE), die studenten opleidt tot munitie- en explosievenspecialist, kwam ruim acht jaar geleden bij Defensie in beeld. Voor zowel Van Valen als Geurts lag de keuze voor deze opleiding bijna voor de hand. Beiden zijn werkzaam in het relatief onbekende vakgebied van munitietechniek en hebben een bovenmatige interesse in exacte vakken.

Zoals de naam al doet vermoeden, ligt de focus van EOE op explosieven. De academische vakken zijn erop gericht om grip te krijgen op de fundamentele aspecten van artikelen waar explosieven in verwerkt worden. Dat kunnen munitieartikelen of wapensystemen zijn, maar ook in airbags en toepassingen in de mijnbouw worden explosieve stoffen gebruikt. Het zijn dus niet alleen militairen die de opleiding volgen.

Zowel Van Valen als Geurts zijn werkzaam in het relatief onbekende vakgebied van munitietechniek.

‘Gaat er in ons vak iets mis dan zijn de gevolgen bijna per definitie groot’

Essentieel

Wat heeft Defensie aan de kennis die de officieren opdoen in Engeland? “Als er in ons vak iets misgaat, zijn de gevolgen bijna per definitie groot”, begint Van Valen. “Om de veiligheid van een munitieartikel te kunnen beoordelen, is kennis van de ingrediënten en hoe je daarmee om moet gaan essentieel. Hier leren we bijvoorbeeld wat er met een chemische stof gebeurt als je het laat vallen, in de zon laat liggen of wanneer het door elkaar geschud wordt tijdens transport.” Geurts vult hem aan: “Wanneer je weet hoe explosieven werken, weet je ook hoe je iets of iemand daartegen kunt beschermen.”

Bètaman Geurts

Eerste luitenant Dennis Geurts (30) volgde in 2016 de Korte Officiersopleiding (KOO) aan Koninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda en kwam via de Technische Dienst bij de Explosieven Opruimingsdienst (EOD) in aanraking met munitietechniek. Al snel blijkt dat dit vakgebied hem als bètapersoon op het lijf geschreven is.

Hij volgt de basis munitietechniekopleiding bij de EOD-school en gaat daarna aan de slag bij het Kenniscentrum Wapensystemen en Munitie (KCW&M). “Een technische master stond al geruime tijd bovenaan mijn wensenlijst, dus ik zie dit als een unieke kans. Ik heb het geluk gehad dat ik door omstandigheden een jaar eerder kon gaan dan gepland. Met de kennis die ik nu opdoe, weet ik straks in mijn nieuwe functie bij het KCW&M exact waar ik op moet letten.”

Het vakgebied van munitietechniek is bètaman Geurts op het lijf geschreven.

Alleen maar lof

“Wanneer je in dit werkveld werkzaam bent, is EOE dé studie”, zegt course director Dr. Tracey Temple. “Er zijn wereldwijd geen andere opleidingsaanbieders die een masterstudie van deze omvang en met deze faciliteiten aanbieden. Onze studenten komen dan ook van over de hele wereld.” Tot nu toe volgde slechts een handvol Nederlandse collega’s de master maar krijgen alleen maar lof van Temple. “Nederlanders zijn vriendelijk, nieuwsgierig en doorlopen de studie tot nu toe heel succesvol.”

Op de UK Defence Acadamy worden zowel militairen als burgers van over de hele wereld opgeleid.

Munitiespecialist Van Valen 

Majoor Maurice van Valen (48), die in 1997 de officiersopleiding aan de KMA afrondde, is sinds 2002 werkzaam als munitietechnicus. Hij volgde net als Geurts een opleiding bij de EOD-school en bekleedde diverse functies binnen het Defensie Munitiebedrijf. Afgelopen zes jaar was hij werkzaam als projectmanager bij de Afdeling Luchtverdediging en Munitie. “De meeste zaken leerde ik ‘on the job’ en EOE is een uitgelezen kans om mijn ervaring te formaliseren.” De majoor wil zich na het Engelandavontuur specialiseren in veiligheid rondom munitie. “Eén van de vakken die ik mede daarom gekozen heb, is veiligheidsmanagement. Die kennis kan ik goed gebruiken bij het beoordelen van safety cases rondom nieuwe munitieartikelen. Hebben we er als bedrijf goed naar gekeken en is het verantwoord om ermee te werken?”

‘Als je ervan uitgaat dat je in een gespreid bedje terecht komt, ben je hier minder geschikt voor’

Méér dan dozen inpakken

In tegenstelling tot de collega’s die hen voorgingen, zagen Van Valen en Geurts het niet zitten om de studie te combineren met een functie en regelmatig op en neer te reizen voor het volgen van modules. Ze kozen bewust voor de voltijdvariant en verhuisden voor een jaar naar Engeland. Dat er bij een buitenlandplaatsing meer komt kijken dan dozen inpakken, hebben de officieren aan den lijve ondervonden.

“Wanneer je in het buitenland gaat wonen, ben je officieel geen inwoner van Nederland meer. Tel de Brexit daarbij op en je kunt je inbeelden wat er allemaal op ons afkwam. Gelukkig werden we goed voorgelicht door DCIOD”, verklaart Van Valen, die er samen met zijn vrouw voor koos om het avontuur met het hele gezin aan te gaan.

Van Valen (links) heeft ruime ervaring als munitietechnicus en leerde de meeste zaken ‘on the job’. “Deze opleiding is een uitgelezen kans om mijn ervaring te formaliseren.”

Nodige hobbels

Het regelen van huisvesting kwam voor eigen rekening en daar moesten, gezien de spanning op de woningmarkt, eveneens de nodige hobbels voor genomen worden. “Dat er veel geregeld moet worden voor een buitenlandplaatsing heeft ook zijn charmes. Als je ervan uitgaat dat je in een gespreid bedje terecht komt, ben je hier in mijn ogen minder geschikt voor”, vindt Van Valen.

Geurts koos een appartement op loopafstand van een fanatieke Engelse brassband om zijn vrije tijd te vullen met wat hij het liefste doet: trompet spelen. Dat hij zijn vrouw vanwege haar werk in Nederland moest achterlaten vindt de luitenant niet makkelijk. “Gelukkig is er vanwege de lesstructuur voldoende tijd om elkaar te zien en biedt Defensie de mogelijkheid om regelmatig op en neer te reizen.”

Ieder jaar komen er studenten uit meer dan 150 landen naar de Defensie Academie.

Uniek in zijn soort

Shrivenham, een klassiek Engels dorp in het zuidoosten van Engeland, is al bijna honderd jaar verbonden aan hoger militair onderwijs. De daar gevestigde Defensie Academie is zowel qua omvang als faciliteiten uniek in zijn soort. Er wordt een breed scala aan opleidingen aangeboden, waarvoor ieder jaar militairen en burgers uit meer dan 150 landen naar Oxfordshire komen. Cranfield University is één van de opleidingsaanbieders en biedt in opdracht van het Britse Ministerie van Defensie een tiental technische studies op de locatie aan, waarvan EOE er één is. Naast Geurts en Van Valen zijn er nog drie Nederlandse collega’s in Shrivenham geplaatst. Twee volgen de loopbaanopleiding Hogere Defensie Vorming (HDV), die ook op de Defensie Academie wordt aangeboden, en de derde is als stafofficier werkzaam bij UK Development, Concepts and Doctrine Centre.