Tekst kapitein Jessica Bode
Foto Hans Roggen

‘Werk toe naar kledinglijn gebaseerd op maten in plaats van man-vrouw onderscheid’

Na tal van acties, klankbordgroepen, enquêtes en bijeenkomsten blijft het onderwerp ‘defensiekleding voor vrouwen’ een heikel punt. Anno 2023 dragen vrouwelijke militairen nog steeds ‘unisex’ operationele gevechtskleding, die eigenlijk op mannenleest is geschroeid. Het blijkt lastig voor de krijgsmacht om een geschikte damesgarderobe te organiseren.

‘Zelf panty’s en sportbh’s aanschaffen en declareren'

“Maar er is ook goed nieuws”, zo klinkt het bij een bijeenkomst van het KPU-bedrijf in samenwerking met het netwerk Vrouw & Defensie over dit onderwerp. “Je kunt nu eindelijk zelf je panty’s en sportbh’s op een eenvoudige manier aanschaffen en declareren.” Voor operationele gevechtskleding voor dames zijn meer hobbels te nemen. Sinds jaar en dag dragen vrouwen een gevechtspak dat officieel geschikt is voor beide seksen. Al voelt het voor velen toch als een mannenpak dat niet altijd een goede pasvorm heeft.

Officieel is het gevechtspak ‘unisex’, maar daar zijn de meningen over verdeeld.

Rouleren

Maar hoe kan dit anno 2023 überhaupt een probleem zijn? In een tijd dat genderdiversiteit aan de orde van de dag is en in 2030 zelfs dertig procent van het personeelsbestand vrouw moet zijn. Volgens productspecialist Regina Boerhout van het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrusting Bedrijf (KPU-bedrijf) heeft dat meerdere oorzaken: “Het is natuurlijk een gevolg van de jarenlange bezuinigingen. Weinig kon, laat staan dit soort ‘specifieke’ verzoeken. Daarnaast rouleren militairen om de zoveel jaar van functie. Als een vrouw op een belangrijke positie zich hard maakt, kan het maar zo zijn dat er drie jaar later een man op die functie komt en het onderwerp van tafel wordt geveegd.”

In afwachting van DOKS krijgen militairen die op uitzending gaan het interim gevechtspak, met het NFP-patroon.

‘Als er veel klachten binnenkomen kunnen we handelen’

Klachten

Binnen Defensie wordt via verschillende kanalen onvrede geuit over het gebrek aan vrouwelijke maten en pasvormen, maar de klachten komen niet op de juiste plek. “Ons advies is om een officiële klacht in te dienen bij je leidinggevende en anders bij het KPU-bedrijf. Als er veel klachten bij onze klantenservice binnenkomen, kunnen we handelen”, vat commandant KPU-bedrijf kolonel Dave van Noort samen.

Adviseren en uitvoeren

Eef Lubbers is, net als Regina Boerhout, werkzaam als productspecialist bij het KPU-bedrijf. Voor haar en de collega’s is de vrouwenkledingkwestie een belangrijk onderwerp dat meer aandacht verdient. “Veel mensen denken dat wij de partij zijn die dit moet oplossen, maar dat is niet het geval. Wij geven ‘slechts’ invulling aan de behoeftestelling die door een defensieonderdeel wordt gesteld. We kunnen niet eigenhandig uniformen met andere snit laten maken. Hoe graag we dat ook willen.”

Regina Boerhout (rechts) en Eef Lubbers zijn productspecialist bij het KPU-bedrijf.

Interimpak gebaseerd op mannentenue mariniers

Tussenoplossing

Nieuwe operationele gevechtskleding is overigens wél de bedoeling. Er loopt momenteel een aanbesteding voor het ‘Defensie Operationeel Kleding Systeem (DOKS). In dit project zal rekening worden gehouden met het feit dat iedere militair passende kleding krijgt. Ongeacht man of vrouw. DOKS, waar het KPU-bedrijf overigens niet verantwoordelijk voor is, laat wel weer langer op zich wachten. Een exacte datum is er niet, maar gebruikers hoeven komend jaar nog niets nieuws in hun kast te verwachten.

Omdat het oude gevechtspak, het woodland, inmiddels sterk verouderd is, biedt de krijgsmacht wel een tussenoplossing. Het ‘interim gevechtspak’ met alvast het nieuwe NFP-vlekkenpatroon. Het patroon dat straks óók in DOKS moet terugkomen.

Dit pak, dat waarschijnlijk langer gedragen wordt dan voorzien, is gebaseerd op het huidige gevechtstenue van mariniers: brede schouders en smalle heupen. “Laat dat bij vrouwen nu vaak omgekeerd zijn” aldus Boerhout. “En als je niet achteraan hebt gestaan bij het uitdelen van borsten, is het ook niet heel fijn dat de borstzak erop genaaid is in plaats van erin verwerkt.”

Het interimpak dat nu wordt verstrekt is gebaseerd op het oude tenue van de mariniers. En met brede schouders en smalle heupen is die pasvorm niet erg vrouwvriendelijk.

Gebaseerd op maten

Eef Lubbers wordt enthousiast van het idee van een kledinglijn die niet specifiek voor mannen of vrouwen is, maar gebaseerd op maten. “Zonder sekselabel, maar op basis van lengte- en breedtematen, heup- en borstomvang. Een man met flink getrainde bovenarmen en borstkas zou immers ook gebaat zijn bij een jasje dat aan de bovenkant wat ruimer is”, besluit ze.