Tekst kapitein Arjen de Boer
Foto Jeroen Liebers (Studio 38C) U.S. Coast Guard | Video U.S. Coast Guard

Internationale samenwerking werpt vruchten af

De Koninklijke Marine ving samen met lokale partners vorig jaar een recordhoeveelheid drugs in de Caribische regio. Een sleutelfactor voor dit succes is de internationale samenwerking.

Op hoge snelheid scheert een verdachte speedboot over de Caribische Zee. De zogeheten go-fast probeert uit handen te blijven van de achtervolgers, Nederlands marinepersoneel op een FRISC (snelle interceptieboot). Maar de smokkelaars komen niet ver. Met een gericht schot worden de buitenboordmotoren uitgeschakeld. Aan boord liggen balen cocaïne. De smokkelaars worden ingerekend, de drugs in beslag genomen en later vernietigd.

Archieffoto van 1.600 kilo drugs, die vorig jaar werden onderschept.
Margy Bond, de Amerikaanse consul op Curaçao.

Onmisbaar

Het is een scenario dat in deze regio vaak voorkomt. Samen met de Kustwacht Caribisch Gebied jaagt de Koninklijk Marine op drugssmokkelaars. Daarbij worden ze geholpen door internationale bondgenoten die ook belangen in de Cariben hebben, zoals Frankrijk en de Verenigde Staten. Vooral met dat laatste land zijn de banden nauw.

“Deze regio is voor ons als een aangrenzende buurt. We willen dat het daar goed gaat en zaken als drugshandel en andere criminaliteit tegengaan”, zegt Margy Bond, de Amerikaanse consul op Curaçao. “Samenwerking met de Nederlanders is hierbij onmisbaar.”

De bootjes die voor de smokkel worden gebruikt zijn meestal gebouwd voor een eenmalige tocht van Zuid-Amerika naar het noorden. Drugs kan verpakt zitten in balen, maar wordt ook in vloeibare vorm aangetroffen, verborgen in vaten. Archieffoto.

35.000 kilo

Die intensieve samenwerking werpt vruchten af. Tot 2022 waren er uiteraard drugsvangsten, maar was het succes wisselend. Terwijl er vorig jaar een flinke piek te zien was, met een recordvangst van 35.000 kilo cocaïne.

‘Het is een flinke plas water’

“Door beter te coördineren en tijdens operaties nauwer samen te werken boeken we meer succes”, zegt brigadegeneraal der mariniers Frank Boots, Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied (CZMCARIB). Zo wordt nauwkeurig bepaald wie wanneer welk deel van de Caribische zee in de gaten houdt. Het is een flinke ‘plas water’ en de beschikbare eenheden zijn schaars. Dan is het goed om samen een plan te smeden, middelen te concentreren en operaties uit te voeren.

De Zr.Ms. Holland is nu het stationsschip in het Caribisch gebied. Aan boord staat een Amerikaanse helikopter en zijn boardingteams uit datzelfde land aanwezig. Archieffoto.

Geen NH-90, maar een MH-65 Dolphin aan boord

Amerikanen aan boord

Er is dus samenwerking op de hogere dekken, op hoofdkwartierniveau. Zo is brigadegeneraal Boots ook Commander Task Group 4.4 (CTG 4.4), als het ware een ondercommandant van Joint Interagency Taskforce South. Dit is de Amerikaanse interdepartementale organisatie die zich bezighoudt met drugsbestrijding in de regio. Deze samenwerking maakt het mogelijk dat er Amerikaanse eenheden aan boord zitten van Zr.Ms. Holland, het Nederlandse stationsschip in de Carib. Het marineschip ligt daar permanent om de wateren in dat deel van de wereld te beveiligen en drugssmokkel te bestrijden.

Aan boord geen lichtgrijze NH-90 maritieme gevechtshelikopter, maar een rode Amerikaanse MH-65 Dolphin van de Amerikaanse kustwacht. Deze heli maakt deel uit van het Helicopter Interdiction Tactical Squadron (HITRON), dat is gestationeerd in Jacksonville, Florida. Het is een bewapend squadron van de Amerikaanse kustwacht dat vooral wordt ingezet voor anti-drugstaken.

“Die helikopter is ontzettend belangrijk”, zegt Boots. “Het is een extra sensor in de lucht. Daarnaast heeft het schip ook systemen om de omgeving af te speuren, en zijn er kustwachtvliegtuigen die meezoeken.”

Globale drugsroutes in de Caraïben en het gebied dat onder de hoede van de Nederlandse Commander Task Group 4.4 valt.

Belangrijk detail

De MH-65 helikopter is, zoals dat in militaire termen heet, een stabiel platform. Heel anders dan een snelle onderscheppingsboot die meedeint op de golven. Dat is een belangrijk detail voor het geval waarschuwingsschoten moeten worden gelost als een go-fast weigert te stoppen. Schieten vanuit een helikopter is nauwkeuriger en veiliger. Getrainde schutters kunnen mikken op de boordmotoren en deze uitschakelen. Overigens wordt eerst geprobeerd om de smokkelaars met geluidssignalen halt te laten houden. Schieten is een laatste stap.

Archieffoto van de Amerikaanse helikopter, die momenteel aan boord staat van de Zr.Ms. Holland.
De heli is bewapend en kan waarschuwingsschoten lossen. De schutter richt dan op de buitenboordmotoren. Archieffoto.
Amerikaanse boardingsteams (archiefbeeld) mogen aan boord van een smokkelboot stappen om verdachten aan te houden.

Getrokken wapens

Als de go-fast eenmaal stilligt, komen de FRISC-onderscheppingsboten langszij. Zo’n FRISC wordt bestuurd door Nederlands marinepersoneel, maar tijdens operaties onder de vlag van CTG 4.4 zit er ook een boarding team van de Amerikaanse Kustwacht op. Dat is het Law Enforcement Detachement (LEDET).

Zij stappen, indien nodig met getrokken wapens, daadwerkelijk aan boord bij de smokkelaars om ze aan te houden. “De verdachten worden naar Amerika overgebracht en daar berecht”, zegt consul Bond. De Amerikaanse opsporingsambtenaren zijn bevoegd de smokkelaars op te pakken. “Zo voorkomen we ook dat het lokale rechtssysteem wordt overladen door al die verdachten."

‘Nooit genoeg middelen om ze allemaal aan te pakken’

Mooi pakket

Alles bij elkaar, helikopter, schip, vliegtuig, boardingteams en FRISC, is er sprake van een zogeheten force package om smokkelaars het leven zo zuur mogelijk te maken.

“De samenwerking verloopt prima, daar hebben we niks op aan te merken”, zegt Bond. “De enige beperking is misschien onze mankracht en middelen zoals schepen en vliegtuigen om smokkelaars aan te pakken.” Want er proberen zoveel smokkelaars over te steken, dat er nooit genoeg middelen zijn om ze allemaal aan te pakken. Dat is nou eenmaal de realiteit, weet ook Bond. “Het blijft aanpoten. Maar door onze informatie, mensen en middelen nog beter te delen kunnen we zeker meer resultaat boeken.”

HITRON heeft een leuk clipje gepubliceerd om een beeld te geven van hun werkzaamheden. Klik op deze link om de video te bekijken.