Vlot boven water

Defensie Duikgroep ruimt ponton in haven Curaçao

Ronkend komt een aggregaat op gang op het drijvend platform van de Defensie Duikgroep van de Koninklijke Marine. Twee duikers springen gewapend met hydraulisch gereedschap het donkere water in van het Schottegat, de haven van de Isla Raffinaderij op Curaçao. De jaarlijkse oefening Divex in de West kent dit keer een bijzonder doel: het lichten van een écht gezonken ponton.

“Mijn idee was om de Divex voor ons team een keer anders in te vullen. Normaal gesproken wordt er een oude container in de haven afgezonken en gaan we aan de slag om die boven te halen. Maar dat wordt op een gegeven moment routine. Ik wilde iets bieden met een grote meerwaarde. Voor de deelnemers én voor het eiland”, legt teamleider Salvage (berging) bootsman (sergeant) Stef Schrage de achterliggende gedachte van de klus én oefening uit.

Gevaarte

Het gevaarte waar de acht man van de Defensie Duikgroep zich vandaag over buigen weegt tachtig ton en ligt al zeker tien jaar op tien meter diepte. Het hindert de scheepvaart. “De afgelopen jaren zijn diverse incidenten gemeld van schepen die ‘ergens tegenaan’ zijn gevaren”, weet Schrage.

Het ding van tien bij dertig meter en 2,5 meter hoog weghalen is niet eenvoudig, maar dus wel belangrijk werk. “Daarbij is de samenwerking tussen de raffinaderij en de Koninklijke Marine top. Er is goed over nagedacht. We moesten bijvoorbeeld kijken naar het concurrentiebeding, want je wilt de bedrijven hier niet het brood uit de mond stoten. Zo zorgt de raffinaderij zelf voor de afvoer van het materiaal dat we bovenhalen”, onderstreept de marineman.

Uitdaging

Het is wel een uitdaging om het vlot uit elkaar te halen”, zag sergeant Schrage al tijdens de verkenning, begin dit jaar. “Het platform werd gebruikt voor behoorlijk zware apparatuur. Verder is de geschiedenis rond dit ponton niet helemaal bekend, behalve dus dat op een gegeven moment het lek is geraakt en gezonken.”

Deep dive

Andere lastige factor is dat oktober het orkaan- en regenseizoen is in de West. Dat zorgt voor meer ‘opwaaiend’ zand en modder. “Het water is nu megatroebel, zeker als we beneden aan het werk zijn. Je blaast dan juist nog meer het zand op en dan zie je nauwelijks nog iets. Dat maakt het werk flink uitdagend”, bevestigt korporaal-seiner Raymond. Hij houdt vandaag een oogje in het zeil voor collega’s schipper (sergeant-majoor) Barry en korporaal Arie, die onder het wateroppervlak bezig zijn.

Stikstof

Duikziekenverpleger sergeant Annemiek is eveneens aanwezig op het ponton. De duikers van Salvage gaan dan misschien niet diep, maar wel lang onder water.

“Ook dan moet je de tijd nemen om de stikstof die zich opbouwt uit je lichaam te krijgen. Er wordt nauwkeurig genoteerd hoe lang je hebt gedoken en wanneer je weer boven bent gekomen. Het kan dan 15 tot 18 uur duren voordat je weer mag duiken. Het werken met elektriciteit, zuurstof en vuur brengt natuurlijk ook risico’s met zich mee.”

Zand en modder

Meer stroom voor de slijptol is een van de redenen dat sergeant Schrage het aggregaat aanzet. De werkzaamheden op de bodem van de haven lopen behoorlijk uit. “We hebben tijdens deze Divex een paar fikse tegenslagen gehad. Wij doen dit voor het eerst en omgaan met teleurstellingen is ook een goed oefendoel. Al plan je nog zo zorgvuldig, onder water wil je nog wel eens tegen een verrassing aanlopen.”

Schrage duidt op de enorme hoeveelheid zand en modder die blijkbaar door het gat in het ponton is gestroomd. “Dat konden we niet weten en zagen we pas toen we stukken hadden open gezaagd.” Het levert hoofdbrekens op, want de Air Lift, oneerbiedig gezegd een ‘zandslurper’, is niet aan boord. “Je neemt de spullen mee die je denkt nodig te hebben en dit hadden we echt niet kunnen voorzien.”

Heel breed

Niet getreurd, vindt marinier-1 Jasper. “Het is echt top oefenen hier.” Hij hoopt binnenkort definitief naar de Defensie Duikgroep over te stappen. Als beroepsmilitair wil hij de opleiding tot gecertificeerd onderwaterlasser gaan volgen.

“Ik wil per se dit werk blijven doen. Dit is zo prachtig. Elke keer weer anders en heel breed. Ik heb net in Nederland naar mogelijke wapens gedoken en nu weer hier”, probeert hij boven het brommende aggregaat uit te komen.

Broco

Twee collega’s zijn dan al bezig het object in compartimenten van vijf meter elk te snijden met de broco (een thermische lans) en slijptol. “Dan moeten we volgend jaar het zand er maar uit halen en de bodem doorsnijden. Dan kan-ie er in stukken uit. We gaan nu het ponton tijdelijk afboeien voor de scheepvaart, zodat er geen aanvaringen meer plaatsvinden. Want voor mij staat het vast: volgend jaar komen we terug en halen we dat ding daadwerkelijk naar boven.”