Tekst André Twigt
Foto Mediacentrum Defensie

Op zaterdag 10 september is het weer Open Monumentendag en staat ook de Utrechtse Kromhoutkazerne weer één etmaal open voor het publiek. Het evenement wordt gecombineerd met een open dag voor familie en vrienden van medewerkers die op de Kromhoutkazerne werken. Iedereen is van 10.00 tot 16.00 uur welkom om het historische erfgoed op het militaire terrein te komen bekijken. Toegang is uiteraard gratis.

Tijdens Open Monumentendag worden tal van activiteiten aangeboden aan jong en oud. Zo is er voor de kinderen een klimwand en een speurtocht, waarbij prijzen zijn te winnen. Geïnteresseerden kunnen op het complex de restanten van het voormalige Fort Vossegat bekijken. Zoals de Brug met de Twaalf Gaten, de Tamboershut en de bomvrije wachtruimte. Fort Vossegat maakte deel uit van de Hollandse Waterlinie. Dit verdedigingsbolwerk uit de 19e eeuw was 85 kilometer lang, omvatte 45 forten, 6 vestingen en 2 kastelen. De linie liep van Muiden tot aan de Biesbosch en moest het westen van Nederland beschermen tegen vijandelijke aanvallen.

De Brug met de Twaalf Gaten is een van de monumenten.

Originele opzet

Fort Vossegat maakte deel uit van de verdedigingslinie tot in 1913 op een stuk grond achter het fort de Kromhoutkazerne werd geopend. Joachim Hendrik Kromhout was een belangrijke generaal uit de tijd van de Waterlinie. De kazerne heeft in haar originele opzet tot de jaren negentig van de vorige eeuw bestaan en is daarna verkocht aan de Universiteit Utrecht. Die heeft er nu het University College Utrecht in gehuisvest. De huidige kazerne vormt de thuisbasis voor het Commando Landstrijdkrachten, het Defensie Ondersteuningscommando en de Defensie Materieel Organisatie. Het oorspronkelijke Fort Vossegat werd in de jaren zestig voor het overgrote deel ontmanteld.

De restanten van Fort Vossegat. Eens maakte het deel uit van de beroemde Hollandse Waterlinie.

Neo-renaissance stijl

In het midden van het hoofdkwartier van de landmacht ligt de Brug met de Twaalf Gaten. Dit monument heeft ooit dienst gedaan als sluis. De brug ligt in de Kromme Rijn die door de twaalf gaten stroomt. Indien nodig kon de rivier met zware balken worden geblokkeerd. De omgeving van de waterweg overstroomde dan, waardoor het hoger gelegen fort moeilijker begaanbaar was.

De Tamboershut deed onder meer dienst als officiersverblijf.

Erfgoed

Vlakbij de brug, achter op het militaire terrein staat de Tamboershut, die van origine werd gebruikt als oefenruimte voor het tamboerkorps. Later heeft dit kleine onderkomen dienst gedaan als officiersverblijf. Momenteel is het typisch gemetselde bouwwerk een stilteruimte. De restanten van Fort Vossegat zijn aangemerkt als Unesco-erfgoed. Dat vanwege de cultuurhistorische waarde en de verbondenheid met de Nederlandse krijgsgeschiedenis. Het fort is van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van militaire gebouwen in neorenaissance-stijl.

Tijdens de Monumentendag op de Kromhoutkazerne zijn er tal van activiteiten.