Tekst kapitein Jessica Bode
Foto Herman Zonderland

Hogeschool van Amsterdam stoeit met defensieproblemen

Docent faculteit Techniek van de HvA Sophie Boreel begeleidt de studenten.

Een ‘Max-Verstappen-pitstraat’ voor onderhoud aan de snelle marinevaartuigen en een slim systeem om energie op te wekken in missiegebieden. Eerstejaars studenten Engineering van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) bedenken, ontwerpen en maken vernuftige oplossingen voor technische vraagstukken van onder meer Defensie.

De afgelopen maanden legden marine en landmacht de studenten twee real life casussen voor. Eén voor efficiënter onderhoud aan de snelle FRISC-motorboten. De ander voor duurzame energieopwekking in uitzendgebieden.

‘Marine is vanaf eerste uur betrokken’

“In tien weken tijd van probleem naar oplossing. Nee, het plan wordt dan niet direct één-op-één geïmplementeerd. De ideeën zijn groots en de praktijk blijkt weerbarstig. Maar het levert wél frisse ideeën en nieuwe invalshoeken op die de bedrijven zelf uitdiepen”, reageert Sophie Boreel, docent op de faculteit Techniek van de HvA.

Naast Defensie werken ook civiele bedrijven als BoonEdam, Ahrend, NS en Tata Steel op deze manier samen met de HvA. “Dat doen we nu drie jaar. De marine is al vanaf het eerste uur betrokken.”

Goede ideeën beginnen aan de tekentafel of, zoals hier, met een handgemaakte demo.

Pitstop voor schepen

Voor de marine-opdracht van de afgelopen weken moesten de eerstejaars de onderhoudshal voor de snelle FRISC-motorboten sneller, efficiënter en slimmer inrichten. Volgens de studenten kan dat door onder meer een betere indeling van de werkplaats, kortere looproutes en nieuwe gereedschappen en installaties.

“Er kan alleen al tijdwinst behaald worden uit de manier hoe de FRISC uit het water wordt getakeld en weer in het water wordt gelaten”, vertelt student Sjoerd (24) enthousiast. Ook robotica speelt een belangrijke rol. “Denk aan een robot die zelf onderdelen uit het magazijn haalt en op de juiste plek bij de boot brengt. Dat klinkt als toekomstmuziek, maar grote bedrijven als Amazon werken daar al mee”, verduidelijkt medestudent Damian.

Al met al resulteert dat nu in het concept ‘pitstraat voor schepen’. “Niet één waar Formule-1 auto’s doorheen scheuren, maar een variant waarin de snelle vaartuigen het onderhoud soepel en snel van A tot Z doorlopen”, vult collega Samir (20) aan.  

Baan

Het mes snijdt met deze manier van lesgeven aan twee kanten: de bedrijven komen in aanraking met jonge mensen met een frisse visie, die ze wellicht kunnen enthousiasmeren voor een baan. De studenten maken op hun beurt kennis met het bedrijfsleven en leren van ervaringsdeskundigen die kennis delen.

‘Dit is meer voor het ‘echie’, dan iets uit een lesboek’

Echte problemen

De productontwerpers, werktuigbouwkundigen, technisch bedrijfskundigen en elektrotechnici in de dop zijn in ieder geval enthousiast. “Deze opdrachten zijn meer voor het ‘echie’, dan iets uit een lesboek. Het gaat om échte bedrijven met échte problemen”, vertelt de 17-jarige student werktuigbouwkunde Damian (17). “Bij de marine hebben we ons plan drie keer gepresenteerd. Tot de hoogste bazen aan toe. Ze zijn oprecht geïnteresseerd en zeggen onze ideeën te gaan gebruiken.”

Om de werking van een nieuw product een beetje te kunnen voorpellen, maken de studenten prototypen. Zoals hier, voor het vraagstuk van de landmacht.

Oren naar

Daar waar de marine oren had naar de verbetering van een bestaand proces, vroeg de landmacht juist om een nieuwe toepassing voor duurzame energiewinning in uitzendgebieden. “We ontwikkelden de afgelopen weken een nieuw systeem dat we recent aan de landmacht hebben gepresenteerd. Nu afwachten wat ze ermee gaan doen”, vertelt de twintigjarige werktuigbouwkundestudent Samir.

Eerstejaars studenten Engineering van de Hogeschool van Amsterdam Sjoerd (24), Samir (20) en Damian (17) buigen zich al twee studieblokken over verschillende defensievraagstukken.

Energieneutraal op missie

De landmacht gebruikt in missiegebieden zogenoemde ‘mobiele diensten-systemen'. Een soort containers waarin wordt gewassen, gekookt, water gezuiverd, afval verwerkt, getoiletteerd, gekoeld en verwarmd. Daar worden energieslurpende aggregaten voor gebruikt. Dat moet toch anders kunnen?!

Duurzame energie is aan de orde van de dag en de landmacht wil in missiegebieden niet langer afhankelijk zijn van diesel. Maar kun je energieneutraal zijn in een omgeving met bijvoorbeeld veel stof of waar het koud is? In afgelegen gebieden of daar waar geen zon of wind is? Bovendien moet het snel op- en afgebouwd kunnen worden en relatief eenvoudig getransporteerd.

“Aan ons de taak om te onderzoeken wat de opties zijn. We hebben vorige week uit verschillende concepten twee uitgangspunten gekozen. Samen wordt het ‘Pure Volt’”, verduidelijkt student Sjoerd. “We hebben een uitvouwbare zeecontainer ontwikkeld met een zee aan, deels oprolbare, zonnepanelen. Er hoort een systeem met een wind- en watermolen bij en tenten met zonneboilers en doek dat zelf energie kan opwekken.”
Bovendien hebben de studenten een analyse gemaakt hoeveel energie er bespaard kan worden. “Generatoren op zo’n kampement draaien 24/7, verbruiken enorm veel energie, maar dat blijkt niet altijd nodig. Dus waarom opwekken wat je eigenlijk niet verbruikt.”

Damian (foto links), Sjoerd en Samir deden mee aan zowel het project voor de marine, als dat van de landmacht.

Aan de slag

Sjoerd deed net als Damian en Samir mee aan zowel het project voor de marine als dat van de landmacht. “De opdrachten zijn compleet verschillend. Het verveelt niet. Ik vond het super interessant, zeker omdat ik best bij Defensie aan de slag zou willen.”

Opleiding Engineering

De opleiding Engineering bestaat uit studenten van vier verschillende leerroutes: Werktuigbouwkunde, Elektrotechniek, Product Ontwerpen en Technische Bedrijfskunde. De studenten kunnen kiezen om mee te doen aan het project 'Cross Engineering', waarbij ze samenwerken aan vraagstukken die echte bedrijven hen voorlegden.