Tekst Evert Brouwer
Foto Mediacentrum Defensie & archief
Defensienota 2022: (op)bouwen vanaf de basis
Defensie gaat de operationele gereedheid, gevechtskracht en wendbaarheid vergroten en zorgt daarnaast ook voor betere arbeidsvoorwaarden voor het personeel. Nederland én Europa moeten sterker worden om vrijheid, veiligheid en welvaart te beschermen. Dat is het uitgangspunt van de woensdag verschenen Defensienota 2022.
Defensie heeft voor de komende kabinetsperiode meer geld te besteden. Met in totaal € 14,8 miljard voldoet Nederland in 2024 en 2025 aan de NAVO-norm om 2% van het bruto binnenlands product aan Defensie uit te geven. Het is een toename van 40%, de grootste stijging sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog.
‘De basis moet op orde. Daar gaat het meeste geld naartoe’
Een historisch moment
De Defensienota 2022 is een enorm verschil met de Defensienota’s uit de vorige kabinetsperiodes. In 2011 moest Defensie nog een miljard bezuinigen en pas in de laatste jaren veranderde de trend. Het besef dat de veiligheidssituatie in de wereld verslechterde én Defensie beneden een bepaalde ondergrens was gezakt groeide. Er werd weer meer geld ter beschikking gesteld voor de krijgsmacht. Maar ook weer niet genoeg voor een optimale inzetbaarheid van de krijgsmacht en de achterstanden in voorraden en het onderhoud goed te maken.
Bij de presentatie in Rotterdam noemde minister Ollongren de investering van 5 miljard extra in Defensie de grootste investering sinds de Koude Oorlog. "De dreigingen in de wereld en de oorlog in Oekraïne laten zien dat vrede en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn. Met de Defensienota bouwen we aan een wendbare en toekomstbestendige krijgsmacht. Door te investeren in onze mensen, ondersteuning, materieel en samenwerking."
Slimmer investeren
De bewindsvrouw signaleerde ook dat veel bondgenoten hun defensiebudget verhogen. Dat vraagt volgens haar om een slimme aanpak. "Door het versterken van de internationale samenwerking wordt Nederland sterker en Europa veiliger. Zo kunnen de Europese landen een grotere verantwoordelijkheid nemen voor de eigen veiligheid. Met de plannen uit de Defensienota gaan we dit doen, samen met onze mensen en partners. Zo kan Defensie beschermen wat ons dierbaar is." Dat staat nu op het programma.
Veranderingen
De basis moet eerst op orde, zeiden minister Kajsa Ollongren, staatssecretaris Christophe van der Maat en Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim bij de presentatie, zoals:
- De gereedheid en inzetbaarheid van de eenheden moet omhoog. Ze moeten in de toekomst sneller, vaker en langer worden ingezet.
- De ondersteuning van operationele eenheden wordt versterkt. Denk aan de geneeskundige, logistieke en vuursteunketen.
- Er wordt geld vrijgemaakt om de operationele voorraden zoals munitie, brandstof, geneeskundige artikelen en reservedelen op peil te brengen.
- Om er voor te zorgen dat de militairen beter en veiliger kunnen werken, wordt er fors geïnvesteerd in de 'vierkante meter' rond de militair. Met andere woorden, pakken, uitrusting, persoonlijk materieel en verbindingsmiddelen worden vervangen of gemoderniseerd.
- De arbeidsvoorwaarden voor het personeel verbeteren.
- De vuurkracht op land, zee en in de lucht wordt vergroot.
Lees hier de hele Defensienota
Hoogwaardig
Defensie transformeert naar een moderne, technologische, hoogwaardige en innovatieve organisatie, met een sneller reactievermogen, groter aanpassingsvermogen en betere gevechtskracht, handelend op basis van de beste informatie. Naast het op orde brengen van de basis wordt er daarom ook gericht geïnvesteerd in de gevechtskracht.
Snelle actie
De beide bewindslieden en de Commandant der Strijdkrachten wezen er bij de presentatie van de nota op dat niet alles in één keer zal veranderen, het kost tijd om de transformatie door te voeren. Maar de veiligheidssituatie in de wereld en de huidige situatie bij Defensie vragen wel om snelle actie. Defensieminister Ollongren: "De komende jaren moeten we met zijn allen de schouders eronder zetten om deze transformatie vorm te geven."