Tekst Jack Oosthoek
Foto Herman Zonderland en Mediacentrum Defensie

Wat kan winnaar Defensie Innovatie Competitie verwachten?

Van soldaat tot generaal: iedereen moet ermee kunnen werken

Een draadgeleide drone die ondergrondse gangenstelsels kan verkennen. Daarmee won Delft Dynamics in 2018 de Defensie Innovatie Competitie (DIC), met als hoofdprijs tweehonderdduizend euro. Volgens de spelregels moet de winnaar zijn product in samenwerking met Defensie dóórontwikkelen. Hoe werkt dat? Medeoprichters Arnout de Jong en Gerwin Voorsluijs van Delft Dynamics over hun ervaringen.

Nadat het feestgedruis was weggeëbd sprong Delft Dynamics snel in het diepe. “We wisten namelijk nog niet alles”, vertellen De Jong en Voorsluijs, zestien jaar geleden medeoprichters van het technologiebedrijf.

Gerwin Voorsluijs (links) en Arnout de Jong richtten Delft Dynamics zestien jaar geleden samen met twee anderen op. Defensie vroeg het bedrijf de techniek van de U-drone niet al te ‘fijnmechanisch’ te maken. Bij wijze van spreken moet elke militair ermee kunnen werken.

Gebruiksvriendelijk

“Via vergaderingen met onder meer het kenniscentrum van de genie kwam een kennisuitwisseling op gang. We merkten dat Defensie goed op de hoogte is van de technologische ontwikkelingen. De vraag rees bijvoorbeeld of we niet iets anders moesten bedenken voor het systeem van kabel en haspel? En: moet de drone lichter? Defensie gaf aan een gebruikersvriendelijk systeem te willen. Van soldaat tot generaal: iedereen moet ermee kunnen werken. De techniek mocht ook niet te ‘fijnmechanisch’ zijn, anders gaan onderdelen mogelijk snel kapot. Al met al konden we de drone samen met Defensie goed verder ontwikkelen.”

‘Defensie wil nóg meer zien van ons’

Hoe werkt de U-drone?

De U-drone, voorzien van camera’s, kan gangen onder bijvoorbeeld gebouwen, vlaktes en in bergmassieven onderzoeken. Een operator bedient ‘m vanaf een afstandje. “Ondergronds onderzoek met robotica is veel minder gevaarlijk dan te voet. In onderaardse gangen is het immers vaak pikdonker en overal kunnen boobytraps liggen. Je weet gewoon niet wat je tegenkomt”, vertellen De Jong en Voorsluijs.

Dat de U-drone bekabeld is, lijkt een voordeel. Gebruik je een radiosignaal en draait de drone bijvoorbeeld twee bochten, dan kan het signaal wegvallen. Vergelijk het met Wifi: in de kelder van je huis functioneert dat ook minder. “Ja, de kabel kan wel ergens achter blijven haken, maar daarop is het ontwerp berekend. In dat geval rolt er automatisch en soepel meer snoer vanaf de op de drone aangebrachte haspel, waardoor de draad niet strak kan komen te staan en vervolgens knapt.”

Blijft de kabel haken, dan rolt er automatisch meer draad van de op de U-drone gemonteerde haspel.

‘Soms heeft een product voor een organisatie bij nader inzien geen meerwaarde’

Nieuwe ervaring

Als onderdeel van de door corona (flink) vertraagde doorontwikkeling werd de ‘U(nderground)-drone’ vorig jaar zomer getest in een gangenstelsel op de defensielocatie in Reek. Met een even verrassend als interessant resultaat. Tijdens een ‘vlucht’ in een gang met ronde muren ontstonden luchtstromingen die de drone omlaagdrukten. “We leerden dat je in die omstandigheden precies in het midden moet vliegen. Aerodynamisch gezien voor ons een nieuwe ervaring. 

Defensie wil echter nóg meer zien en daarom werd de drone beproefd in de mergelgrotten in Zuid-Limburg. Ook wil Defensie het systeem zelf testen. “Een prima idee. Zij moeten er immers mee gaan werken, althans dat is de bedoeling”, aldus De Jong. Voorsluijs: “Wij zeggen: ‘Defensie, probéér het. Er mag wat stuk gaan, dat kan ons ook overkomen’.”

Gerwin Voorsluijs vindt het een goed plan van Defensie om zelf met de U-drone te gaan oefenen. Dat die dan mogelijk crasht neemt hij voor lief.

Geen meerwaarde

De hamvraag of Defensie de U-drone, waarvoor ook de politie belangstelling heeft, definitief aanschaft kan De Jong niet beantwoorden. “Ze zien er potentie in, wat nog niet wil zeggen dat ze hem kopen. Dit is ons vooraf ook gezegd. Soms heeft een product voor een organisatie bij nader inzien geen meerwaarde. Enfin, intussen doen wij ons best.”

Arnout de Jong weet nog niet of Defensie de U-drone koopt. Zeker is wel dat de dóórontwikkeling ervan soepel loopt.

De actieradius van de U-drone bedraagt circa tweehonderd meter. Dat lijkt weinig… “Maar voldoende voor een eerste verkenning van een gangenstelsel”, weet De Jong. Een nadeel is dat de vijand de drone door het rumoer dat hij maakt relatief makkelijk kan detecteren en uitschakelen. “Je kunt hem echter snel laten landen en stilzetten.”

Defensie Innovatie Competitie 2021

Het bedrijf Senovi heeft de Defensie Innovatie Competitie (DIC) 2021 gewonnen. De prijsuitreiking was op 17 maart in het Nationaal Militair Museum, maanden later dan gepland vanwege corona. De machine-, apparaten- en werktuigbouwer Senovi won met een 3D-platform dat voor een aanzienlijke verbetering zorgt van het onderhoud en de inzetbaarheid van ‘systemen’ als militaire voertuigen, schepen of helikopters. De inschrijving voor de DIC van dit jaar opent waarschijnlijk eind april. Het thema is al bekend: space in het militaire domein.