Tekst kapitein Saminna van den Bulk
Foto Stefano Tull, kapitein Saminna van den Bulk
Marine na elf jaar terug in Paramaribo
Brasa’ is Surinaams voor ‘omhelzing’
Voor het eerst in elf jaar lag Zr.Ms. Pelikaan afgelopen week in Paramaribo. Het signaal dat Nederland en Suriname na lange tijd de banden weer aanhalen. “Jullie bezoek voelt vertrouwd.”
“Geen woorden, maar daden.” Duidelijke taal van de Surinaamse defensieminister Krishna Mathoera eerder deze week aan boord van Zr.Ms. Pelikaan. “Dit havenbezoek laat zien dat de intentieverklaring leeft.”
Voortvarend
Die verklaring werd eerder dit jaar door de Nederlandse en Surinaamse defensieministers ondertekend, tijdens een historisch bezoek aan Suriname van toenmalig minister Ank Bijleveld. De wens was duidelijk: de landen willen hun relatie hernieuwen en militair meer met elkaar samenwerken. Waar zo’n verklaring wel eens kan blijven hangen in mooie woorden, gaan beide landen nu voortvarend te werk.
Wat is er eerder afgesproken?
In de intentieverklaring hebben Nederland en Suriname afgesproken samen te werken bij het opleiden van militairen. Hierbij gaat het onder meer om educatie voor (onder)officieren. Daarbij ondersteunt Nederland de Surinaamse Militaire Kapel met advies en met nieuwe muziekinstrumenten. Onderzocht wordt nog of de Nederlandse jungletraining hervat kan worden. Hierover volgt in januari een volgende verkenning.
Meevaren
Eerste luitenant Jishar Obergh van de Surinaamse marine is het sprekende voorbeeld van die nauwere samenwerking. Hij voer in oktober twee weken mee met Zr.Ms. Pelikaan om ervaring op te doen. “Wij beschikken niet over zulke schepen. We hebben zeven kleinere patrouilleboten”, vertelt hij desgevraagd. “Meevaren zag ik als een kans, want zo’n gelegenheid komt niet vaak voor.”
Wat de technicus opvalt? “Jullie werkwijze”, reageert hij direct. “Alles gebeurt in vaste procedures. Briefings vóór vertrek, tijdens en na. Maar ook constant overleg wie wat gaat doen. Dat doen we bij de Surinaamse marine niet zo uitgebreid.”
Historisch havenbezoek
Suriname was tot 1954 een Nederlandse kolonie. Dat jaar riep het Zuid-Amerikaanse land de onafhankelijkheid uit. De landen koesteren een eeuwenlange, bijzondere band, tot het aantreden van president Desi Bouterse in 2010. Sindsdien verliep de politieke en militaire relatie stroef. In datzelfde jaar was Zr.Ms. Pelikaan het laatste Nederlandse marineschip dat een havenbezoek bracht aan Suriname.
“Wat meteen opvalt is dat de Surinamers onwijs hartelijke mensen zijn. Ze hebben oprecht interesse in ons als persoon, maar ook in onze kennis en vaardigheden op maritiem gebied”, begint commandant van Zr.Ms. Pelikaan luitenant-ter-zee der eerste klasse Marc Jereskes. “We hebben tijdens dit havenbezoek goede contacten gelegd met de Surinaamse Marine, de Surinaamse Kustwacht en het Surinaams Militair Hospitaal. Wij zien mogelijkheden de Surinamers te ondersteunen in hun militaire werkwijze en standard operating procedures. Zij kunnen ons weer helpen met kennis om veilig te opereren in dit gebied onder dit soort omstandigheden. Voornamelijk met kleine vaartuigen.”
Hiërarchie
De Surinaamse krijgsmacht kent een sterke hiërarchie, geeft Jishar aan. “Hier geldt: is iemand hoger in rang, dan praat je daar vrijwel niet mee. En we doen een militaire groet als we elkaar tegenkomen, zelfs als dat in burgerkledij op straat is. De omgang op de Pelikaan is veel vrijer. Natuurlijk, iedereen kent zijn rol en zijn taak, maar de sfeer is ook ontspannen. Ik hoop dat we die kennisuitwisseling vaker gaan doen.”
Uitwisseling
Bij aankomst van de Pelikaan, gestationeerd in het Caribisch gebied, wordt de bemanning onthaald met de muziek van de Surinaamse Militaire Kapel. Dit bezoek is een van de eerste concrete stappen naar een hechtere samenwerking.
Aan boord werden onder meer verschillende nautische en technische lessen gegeven, voor zestien militairen van de Surinaamse Marine. "We kregen uitleg over hoe Nederlanders op dit vaartuig opereren, maar ook over de nieuwste gadgets aan boord. En die brug… Zoveel ruimte. Interessant om te zien hoe het eraan toe gaat op het schip”, vertelt eerste luitenant Nancy Eduart enthousiast.
Ondertussen verkende een bootgroep van 32 Raiding Squadron uit Aruba met twee FRISCs Surinaamse rivieren. Lokale marine-infanteristen en de Surinaamse Kustwacht gingen mee. “We hebben tijdens die twee dagen vooral formaties gevaren en het gebied verkend”, vertelt de Nederlandse korporaal der mariniers Maikel. “Maar het was ook bedoeld om te socializen en elkaar te leren kennen.”
Het is bovendien een test voor de snelle vaartuigen. “In vergelijking met de wateren in Nederland is het water in deze rivieren meer vertroebeld door zand. Daarnaast moet je bij landingen goed rekening houden met de modder in de grond. Daarbij drijven er grassen en complete boomstammen in de rivier. Deze FRISC’s zijn jet aangedreven en zuigen dus alles aan. Maar beide boten hebben zich goed gehouden”, legt korporaal Maikel uit.
Vertrouwd
En hoe ervaren de Surinamers het ondertussen? “Dit eerste bezoek is ons goed bevallen. Iedereen was enthousiast en het voelde vertrouwd”, aldus defensieminister Mathoera. “Als Surinaamse krijgsmacht willen wij een professionele legerorganisatie opbouwen. We kunnen ons optrekken aan de kennis en vaardigheden die de Nederlandse defensieorganisatie in huis heeft. Maar het is niet alleen nemen, maar ook geven. Kijk bijvoorbeeld naar de jungletraining. Daarin kunnen wij bijdragen met onze kennis en kunde.”
Defilé
Ter afsluiting van het havenbezoek liep een detachement van Zr.Ms. Pelikaan gisteren mee in het defilé voor Onafhankelijkheidsdag van Suriname. Vandaag (26 november) vaart Zr.Ms. Pelikaan terug naar haar standplaats in Willemstad, Curaçao.
