02

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 45

De vleugels van de VN

Tekst kapitein Bianca Brasser
Foto archief en vanuit Mali

Hercules ondersteunt in Mali

Een Nederlandse C-130 Hercules is eerder vandaag geland in het Afrikaanse Mali. Met dit transportvliegtuig én 84 militairen ondersteunt ons land het komende half jaar de VN-missie MINUSMA. Wat gaan we precies doen en waarom? Vier vragen aan de detachementscommandant luitenant-kolonel Maurice Schonk.

Overste Schonk neemt op kamp Bifrost in Mali het commando over van zijn Portugese collega.

Nederland zorgt met de Hercules voor ‘logistieke ondersteuning’, wat houdt dit in?

“We voeren opdrachten uit die vanuit het VN-hoofdkwartier komen. We zitten in Bamako, maar binnen vier uur zijn we overal in het land. We kunnen bijvoorbeeld vracht verplaatsen vanuit Bamako naar andere vliegvelden in Mali. Of personeel; Malinese militairen of troepen van andere coalitiepartijen. Maar we kunnen ook troepen in gevaarlijk gebied bevoorraden. Bijvoorbeeld door ergens kort te landen, snel de spullen eruit en weer te vertrekken. Of vanuit de lucht. Dan droppen we de goederen met een parachute. Verder kan de VN ons inzetten om een gebied in kaart te brengen. Met een fototoestel leggen we vast hoe bijvoorbeeld een dorp erbij ligt, zijn bepaalde bruggen of dammen er nog? Dat is het mooie aan de Hercules, het vliegtuig is multi-inzetbaar. Eens per week staan we stand-by voor medische evacuaties. Daar bouwen we het vliegtuig snel en makkelijk voor om. 

De Nederlandse vlag wappert naast die van Noorwegen, Mali en de VN. Noorwegen beheert kamp Bifrost, waar de Nederlanders verblijven.

Waarom doet Nederland dit?

Dat is een politieke keuze. Mali is een brandhaard van extremisten, net als Irak en Syrië. De VN helpt het land te stabiliseren. Er zijn verschillende operaties gaande van coalitiepartijen, voornamelijk aan de grenzen van Mali. Operaties die zich richten op het terugdringen van extremistische groeperingen en het doorbreken van smokkelstromen. Het is de eerste keer dat wij, aangestuurd door de VN, bijdragen met deze logistieke hulp. Eerst deden de Belgen dat in een rotatieschema met de Noren, Zweden en Portugezen, maar de Belgen nemen afscheid van hun C-130 en doen niet meer mee in het schema. We vullen eigenlijk dat gat op. We hebben de taak nu net overgenomen van de Portugezen. 

Hoe kijkt uw detachement naar deze missie?

In september stond ik in Kabul met ongeveer de helft van de mensen met wie ik nu in Mali ben en precies deze Hercules. In twee weken tijd moesten we zoveel mogelijk mensen evacueren. Nu zijn we een klein onderdeel van de VN-organisatie, dat geeft een andere dynamiek. Maar we zijn wel heel relevant. Ons transporttoestel heeft een enorme capaciteit. De Portugezen vlogen met een Casa, dat vliegtuig is de helft kleiner. Dus de VN is blij met ons. En ik heb ontzettend gemotiveerde en enthousiaste mensen. Voor ongeveer zeventig procent is dit hun eerste uitzending. 

De C-130 Hercules is een middelzwaar transportvliegtuig. Nederland heeft er 4, waarvan 2 verlengde toestellen. In Mali wordt een verlengde Hercules ingezet. Dit vliegtuig is ruim 34 meter lang.

Uw detachement bestaat uit 84 Nederlandse militairen, is dat een gebruikelijk aantal voor één vliegtuig?

We hebben twee crews voor de Hercules mee. Eén crew bestaat uit twee vliegers, een flight engineer en twee loadmasters. En we hebben twaalf man technische dienst. Een groot deel van het detachement in Mali zorgt voor de force protection op kamp Senou, dat is een kamp om ons kampje heen. Zij zorgen ook voor de beveiliging van de C-130 die op het vliegveld staat geparkeerd. De force protection doen we samen met coalitiepartners, maar Nederland heeft hierin de lead. Verder hebben we vijf mensen voor de role 1 op ons kamp, de eerstelijns gezondheidszorg. De rest is randvoorwaardelijk voor een missie, zoals de marechaussee en een National Support Element (NSE). 

Mali, daar was Nederland toch net weg?

Van 2014 tot mei 2019 leverde Nederland een grote bijdrage aan de VN-missie MINUSMA (Multidimensional Integrated Stablilisation Mission Mali). Dit is een VN-missie waar tientallen landen aan meedoen. De Nederlandse bijdrage was toen vooral gericht op het versterken van de inlichtingenketen. In 2020 kwam het laatste materieel van het Nederlandse kamp in Gao terug naar Nederland. De meeste Nederlandse militairen zijn toen vertrokken, maar niet allemaal. Er bleven nog een aantal Nederlandse stafofficieren op het VN-hoofdkwartier en Nederland leverde politieagenten en militairen voor de VN-politiemissie (UNPOL). Ook zitten er nog een paar Nederlandse militairen in de Duitse Intelligence, Surveillance and Reconnaissance taakgroep in Gao.