Tekst Jack Oosthoek
Foto archief Mediacentrum Defensie
‘Ik hoop veel vette ervaringen op te doen’
De eerste twee F-35-vliegers die nog niet zo lang na de schoolbanken aan de vliegeropleiding in Amerika begonnen, zijn operationeel. Beide ‘spijkerbroeken’ streken dit voorjaar neer bij 322 Squadron op Vliegbasis Leeuwarden. Dé thuishaven van het nieuwe gevechtsvliegtuig dat tot voor kort vooral werd bestuurd door ervaren F-16-vliegers. Deze week het verhaal van tweede luitenant Dennis, volgende week tweede luitenant Nick.
Na zijn militaire wing te hebben behaald in de basisvliegtraining op Sheppard Air Force Base in de Verenigde Staten, begint Dennis (27) in augustus 2020 aan de F-35-opleiding op Luke Air Force Base. Afgelopen april wordt hij ‘gegradueerd’. Als hoogtepunt van de opleiding noemt hij het moment waarop hij voor het eerst door het luchtruim scheert. In zijn uppie, want de F-35 is geen tweezitter. Een achter hem vliegende instructeur houdt alles in de peiling. “Het was een bijzonder moment in mijn vliegcarrière.”
Zelfreflectie
Tijdens de vlucht profiteert Dennis volop van zijn simulatortraining van de maanden daarvoor. Die bootst volgens hem de werkelijkheid perfect na. "Alles komt aan bod en je leert elk probleem op te lossen. Eenmaal in de F-35 wist ik precies wat ik kon verwachten. Dat gaf rust.”
Samen met zijn collega’s probeert Dennis de eindstreep zo goed mogelijk te halen. “Daarbij houd je elkaar voortdurend scherp en praat over elkaars gemaakte fouten om ervan te leren. Je maakt ze nu eenmaal, want je bent en blijft mens. Veel draait om zelfreflectie: wees eerlijk over je performance; zie een fout onder ogen waarbij overigens geen ruimte is voor ‘ja maar’. Zet dóór wanneer het niet gaat zoals jij wilt. Haal je iets niet, raap jezelf dan weer bij elkaar.”
‘Wees eerlijk over je performance’
Dennis noemt de F-35 een technisch hoogstandje en een uniek jachtvliegtuig. “Het contrast met de F-16 is enorm. Je krijgt veel meer informatie binnen waardoor je beter in de gaten hebt wat er om je heen gebeurt. Zodoende kun je sneller en nauwkeuriger bepalen wat je moet doen.”
Geen burgervlieger
In de F-35 gaat de jeugddroom van Dennis in vervulling. Van jongs af aan is hij in de ban van de luchtvaart. Geen wonder dat hij luchtvaarttechniek gaat studeren. “Nee, ik heb nooit overwogen om burgervlieger te worden. Geef mij maar actie. Als je met je toestel nooit over de kop rolt, heb je niet gevlogen. Het lijkt me trouwens ook supervet om astronaut te zijn.”
Dennis hoopt zijn prille kennis van de F-35 onder de vleugels van 322 Squadron snel verder uit te bouwen. “Ik hoop veel vette ervaringen op te doen.”
‘Het lijkt me ook supervet om astronaut te zijn’
“Ik wist dat mijn droom uiteen kon spatten”
De route die Dennis bij de luchtmacht volgt vanaf het moment van zijn binnenkomst tot in de cockpit van de F-35 zit vol enerverende en lastige momenten, uitdagingen en hoogtepunten. Neem de vliegerselectie voor de luchtmacht bij het Centrum voor Mens en Luchtvaart in Soesterberg: die ervaart hij als een bijna bovenmenselijke krachtproef. “Er vallen veel mensen af en ik wist dat ook mijn droom uiteen kon spatten. Dat gebeurde niet, maar je leert jezelf wel beter kennen.”
Het moment op 4 december 2017 waarop hij voor het eerst ‘solo’ vliegt met een Pilatus-trainingsvliegtuig van de Elementaire Vliegeropleiding op Vliegbasis Woensdrecht, viert hij als een overwinning. “Ik keek de hele tijd achter me in de cockpit: ‘zit er écht geen instructeur achter me?”
Een volgend hoogtepunt doet zich voor wanneer hij op Sheppard Air Force Base voor het eerst in een straaljager vliegt. “Een Amerikaanse instructeur op Sheppard zei: ‘also celebrate small victories’. Na de vlucht heb ik mezelf een horloge cadeau gedaan.”
