Tekst kapiteins Saminna van den Bulk en Jessica Bode
Foto sergeant-majoor Maartje Roos en sergeant-majoor Henry Westendorp
Defensie schiet te hulp bij watersnoodramp
Een stoet auto’s die in allerijl, bumper aan bumper, de omgeving probeert te verlaten. Mensen te voet met de hond onder de arm of met een paard aan een touw. De andere kant op, juist richting het water, rijden viertonners van Defensie om hulp te bieden. Limburg is een rampgebied. Zeker als bij het dorp Meerssen de dijk langs het Julianakanaal doorbreekt. Het lijkt een Apocalyps, of in ieder geval een scene uit een hele slechte film.
Na een P2000-melding werden bewoners van Meerssen gesommeerd het gebied te verlaten. Ondertussen hebben militairen en brandweerlieden met vereende krachten en honderden zandzakken het gat van meters doorsnede gedicht. Ook in de rest van de omgeving ondersteunen militairen van vier landmachteenheden bij evacuaties en het vullen van zandzakken.
Surreëel
De situatie ter plaatse is tekenend. Ieder moment is er gekte. “Surreëel wat je hier ziet en meemaakt”, vertelt een omstander in Valkenburg. Je kunt je voor de geest halen waar eerst terrassen uitgesteld waren en winkels hun deuren openden. Nu is het een moddermassa met kolkende waterstromen. Hoe dieper het centrum in, hoe meer water er staat. De grond onder de voeten voelt instabiel en de stroming is sterk. Mensen staan gelaten voor hun woning of winkel, niet wetende wat ze moeten doen. Hulpdiensten rijden af en aan, viertonners denderen door de straten.
Maandhoeveelheid
De provincie Limburg is sinds donderdagmiddag een rampgebied. Door aanhoudende neerslag sinds dinsdag, kwam in no-time meer dan een maandhoeveelheid regen naar beneden. Straten staan blank, auto’s tot hun dashboard onder water drijven voorbij. Een winkelstraat zonder publiek, maar met een woeste waterstroom. Gelaten lopen de inwoners van Valkenburg, tot over de knieën in het bruine water, door hun stad. Wat begon met heftige regenval, eindigt in een ravage van ongekende proporties.
3,1 miljoen liter
Gisteren lag de focus voornamelijk op het zuiden van de regio. Vandaag duiken de militairen voornamelijk op in het noordelijke deel van de provincie. Daar is nog steeds een strijd gaande tegen het wassende water van de Maas. Nooit eerder stroomde er per seconde 3,1 miljoen liter water door de rivier heen. Ook in het kleine stadje Wessem schoten de militairen te hulp met big bags, grote zandzakken om de dijk tussen Wessem en Thorn te verzwaren.
Getuige
Astrid Horio, inwoner van Valkenburg vertelt hoe snel de situatie kan veranderen. “Dinsdag zat ik met vrienden op het terras. Toen kwam de melding. Ik haastte me naar huis.” Binnen twintig minuten stond haar ‘Casa Luna’ onder water. “Van mijn huisje is niets meer over. Ik heb niets meer. Het water staat tot een meter hoog. Zoiets heb ik nog nooit gezien. Ik kon gelukkig mijn hond nog meenemen. Er is nu enkel verdriet en pijn.”
Het gevaar is hiermee overigens nog niet geweken. De situatie verandert van minuut tot minuut. Vraag is hoe Limburg deze klap te boven komt.
Militaire inzet
Overal in de regio doken honderden militairen op. 42 Pantserinfanteriebataljon (regiment Limburgse Jagers) was als eerste ter plaatse om zandzakken te vullen en plaatsen. Aanvankelijk was het hulpverzoek voor 24 uur, maar dat is inmiddels verlengd, deels tot na het weekeinde. Er werden al snel extra militairen ingezet, het aantal liep op tot 300 maar wordt bijgesteld afhankelijk van hoe hoog de nood is. Niet alleen in Valkenburg, maar ook in plaatsen als Hoensbroek, Schinnen en Elsloo verschenen de mannen en vrouwen in het groen om te hulp te schieten. Naast de ‘groene collega’s’ kwam ook de Koninklijke Marechaussee in actie voor onder meer incidentenafhandeling, de afsluiting van de A2 en ondersteuning van de lokale politie.