Nieuw hydrografisch vaartuig voor marine

Extra expeditionaire capaciteit

Een opvallende verschijning in de marinehaven van Den Helder. Een robuust hoekig vaartuig in camouflagetinten, hangend aan de hijskranen (davits) van Zr.Ms. Johan de Witt. De Expeditionary Survey Boat (ESB) is de nieuwste aanwinst van de Koninklijke Marine. Dit geavanceerde mini-hydrografische opnamevaartuig wordt vandaag gedoopt en overgedragen. 

Het opvallend vaartuig van nog geen zestien meter lang is uitgerust met de meest geavanceerde hydrografische, navigatie- en communicatiesystemen. Projectleiders Klaas Kwekel van de Directie Materieel Organisatie (DMO) en eerste hydrografisch officier, luitenant ter zee 2OC Mark de Laaf, leggen uit wat deze Expeditionary Survey Boat (ESB) allemaal kan.

1. Wat is dit voor vaartuig en waarom is ‘ie zo speciaal?

“Je kunt het zien als een soort mini hydrografisch opnamevaartuig, volgepropt met hightech apparaten”, vertelt Kwekel. Het zwaartepunt ligt bij de hydrografische apparatuur en de sensoren.” De Laaf vult aan: “Het concept is heel nieuw. De ESB kan, met een bemanning van vier personen, zelfstandig 72 uur varen tot honderd zeemijl vanaf het moederschip. Het is een klein platform, maar het heeft dezelfde geavanceerde apparatuur aan boord als de veel grotere hydrografisch vaartuigen.”

2. De marine heeft toch al twee hydrografische opnamevaartuigen?

“Ja. Deze hydrografen hebben als hoofdtaak om opnamen te maken van de zeebodem van het zogenoemde Nederlands Continentaal Plat en het Caribisch deel van het Koninkrijk”, begint De Laaf. “Primaire taak is het verstrekken van informatie over vaarwegen, de zeebodem en gevaren onder water. De Dienst der Hydrografie maakt zeekaarten, die overigens voor de hele koopvaardij beschikbaar zijn. Er is een groeiende militaire behoefte aan hydrografische data. Denk bijvoorbeeld aan informatie over een kustlijn in de voorbereiding van een amfibische landing. Daar hebben we een mooie term voor: Rapid Environmental Assessment (REA). De ESB kan onbekende wateren, havens en geulen in kaart brengen in een operatiegebied voor een militaire inzet.” 

3. Hoe werd dat 'vroeger' gedaan?

“Door twee hydrografische sloepen”, vervolgt De Laaf. “Die gingen mee met de Landing Platform Docks en konden daar vanaf opereren. De sloepen konden nooit lang en ver weg blijven. Beide sloepen zijn inmiddels zwaar verouderd en worden afgestoten.” 

4. Wanneer kunnen we de ESB in actie zien?

Kwekel: “Vandaag draagt de fabrikant de ESB over aan de marine, maar de Defensie Materiaal Organisatie moet nog wel een testlijst afvinken voordat 'ie vaargereed is. Voor zo'n vaartuig gelden honderden eisen en de meeste zijn al afgevinkt tijdens de bouw, maar bepaalde zaken wil Defensie zelf nog ondervinden in de haven en op zee."

Zijn collega vult aan: “De bemanning gaat in ieder geval half april opwerken en daarna kunnen ze zelfstandig naar zee.”